JohnWick: Κεφάλαιο 4 – Η αστραφτερή όψη της Βίας, του Ελισσαίου Βγενόπουλου

Καλό είναι να φυλάγεται κανείς απ’ αυτούς, που το πρώτο και βασικό τους επιχείρημα για να υπερασπιστούν τα περίφημα ιδανικά τους είναι η βία, γιατί πολύ γρήγορα αποδεικνύεται ότι δεν θέλουν να υπερασπιστούν τίποτα υψιπετές και μεγαλόπνοο, όπως η αλήθεια, η αξιοπρέπεια ή η ελευθερία, αλλά χαίρονται να ασκούν ωμή, καθαρή βία και να επιβάλλονται μέσω της ισχύος και της εξουσίας που εκπορεύεται από τη δύναμη. Καλό είναι πάλι να φροντίσουμε να διδάξουμε τα παιδιά μας αγάπη, καλοσύνη και ειρήνη πριν κάποιοι καλοθελητές προλαβαίνοντας το υπάρχον κενό, τα διδάξουν άγριο μίσος, σκοτεινό φθόνο και απαστράπτουσα βία.
Έχουμε κατακλυστεί από τον «JohnWick»εδώ κι αρκετό καιρό. Οι πρώτες ταινίες του ομώνυμου ήρωα κυριαρχούσαν την προηγούμενη περίοδο στο Netflix, για ένα διάστημα μάλιστα οι τρεις πρώτες ταινίες καταλάμβαναν και τις τρεις πρώτες σειρές της πλατφόρμας,αλλά και τώρα ακόμα στη δεκάδα βρίσκονται όλα τα επεισόδια, μπαίνουν και βγαίνουν στο top 10 τουNetflix κατά την βούληση των τηλεθεατών, χωρίς όμως να απομακρύνονται από την καυτή ζώνη. Τώρα που άρχισε να προβάλλεται στις αίθουσεςκαι το JohnWick4 είναι βέβαιο ότι θα αναθερμανθεί ακόμα περισσότερο το ενδιαφέρον των φίλων της σειράς ταινιών. Ας δούμε πώς ξεκίνησε το κινηματογραφικό φαινόμενο JohnWick.
Με την υπογραφή του σκηνοθέτη Τσαντ Σταλέσκι πρώην κασκαντέρ και του σεναριογράφουΝτέρεκΚόλσταντ, οι οποίοι είναι οι εμπνευστές και δημιουργοί του«JohnWick» έχουμε μια ανανέωση των ταινιών δράσης. Οι δυο δαιμόνιοι κινηματογραφιστές πήραν αυτό το μουχλιασμένο και καταπονημένο είδος και το μπόλιασαν με νέες ιδέες και καινούργια στοιχεία και μας πρόσφεραν μια νέα εκδοχή των ταινιών εκρηκτικής βίας και μεγάλης έντασης.
Σε μια εποχή κατά την οποία ο ΚιάνουΡιβς δεν είχε και τις καλύτερες των σχέσεων με τα ταμεία και τη δημοφιλία, ξεκίνησε και διαδόθηκε το πιο cultκινηματογραφικό γεγονός της περιόδου. Στην πρώτη ταινία του «JohnWick», ο ομώνυμος ήρωας έχει μια πενταετία που έχει αποσυρθεί από την ενεργό δράση του ιδανικού εκτελεστή της μαφίας. Ενώ θρηνεί για την απώλεια της γυναίκας τουαπό μια ανίατη νόσο, μια ομάδα κακοποιών με επικεφαλής τον γιο του ρώσου γενικού νταραβερτζή- αρχιμαφιόζου της πόλης, που δεν γνωρίζει με ποιόν μπλέκει, στην αρχή τον απειλεί και στη συνέχεια εισβάλλει στο σπίτι του για να του αρπάξει το ιδιαίτερο σπορ αυτοκίνητό του, να τραυματίσει τον ίδιο και να σκοτώσει το σκυλάκι του, μεταθανάτιο δώρο της αγαπημένης του. Φαίνεται ότι οι θρασείς μαφιόζοι ερέθισαν την πληγή του Τζον, ο οποίος αποφασίζει να εκδικηθεί παντοιοτρόπως και δεν θα κάνει πίσω ούτε όταν μάθει πως αρχηγός των κακοποιών είναι ο γιος του πρώην αφεντικού του, ενός Ρώσου πανίσχυρου αρχιγκάνγκστερ, τον οποίο ο Τζον κατά το παρελθόν βοήθησε να χτίσει την αυτοκρατορία του.
Η διεργασία που ακολούθησε το περιπετειώδες θρίλερJohnWickεντυπωσίασε τον κόσμο τουbox-office κι έβαλε τους ανθρώπους του σινεμά να αναζητούν τους λόγους και τις αιτίες και τους εμπνευστές της ταινίας να ορμήσουν στα πληκτρολόγια και τις κάμερες για τις συνέχειες του εγχειρήματος.Όλη η παλιοπαρέα από τον σκηνοθέτη Τσαντ Σταχέλσκι μέχρι τον σεναριογράφοΝτέρεκΚόλσταντ και τους υπόλοιπουςΣέιΧάτεν, ΚριςΚόλινς, ΜαρκΕϊμπραμς έπεσαν με τα μούτρα στη δουλειά για να αξιοποιήσουν τη φλέβα χρυσού που ανακάλυψαν. Έτσι οδηγηθήκαμε στοJohnWick 2 στο οποίο πάλι θρυλικός Τζον Γουίκ έχει αποσυρθεί από την ενεργό δράση, αναγκάζεται όμως να επιστρέψει. Ένας παλιός του εχθρός δίνει ένα τεράστιο ποσό προκειμένου ο Τζον Γουίκ να πεθάνει. Το «συμβόλαιο θανάτου» είναι διεθνές και πληρωμένοι εκτελεστές από όλο τον κόσμο τον αναζητούν. Ο ΚιάνουΡιβς έρχεται αντιμέτωπος με την αφρόκρεμα της Καμόρα, με αποτέλεσμα, αμέτρητα πτώματα σε υπέροχα τοπία και λαμπερούς χώρους, όπως οι κατακόμβες της Ρώμης και το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και όσο δεν βρίσκει την ησυχία του ο λιγομίλητος ήρωας τόσο θα σπέρνει πτώματα στο διάβα του, εν τω μεταξύ οι υπεύθυνοι του εγχειρήματος ετοιμάζουν ήδη το JohnWick 3 με την ίδια επιτυχημένη και αλάνθαστη συνταγή με πρωταγωνιστή βέβαια πάντα τον ΚιάνουΡιβς σε έναν ρόλο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα, στο εκτόπισμα και στις δυνατότητες του.
Ο Τζον Γουίκ γίνεται στόχος για τους πιο αδίστακτους και σκληρούς εκτελεστές του κόσμου όταν σκοτώνει ένα εξέχον μέλος μιας διεθνούς αδελφότητος. Επικηρύσσεται με το καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 14 εκατομμύριων δολαρίων και πλέον σε κάθε του βήμα βρίσκει και έναν αποφασισμένο δολοφόνο να καρπωθεί το γενναιόδωρο αντίτιμο. Γυρίσματα στα γοητευτικά στενά της Καζαμπλάνκα, στις ερήμους του Μαρόκο και βέβαια στη νυχτερινή αστραφτερή Νέα Υόρκη.Στο νέο σίκουελ η περιπέτεια παίρνει άγριες διαστάσεις, ενώ ο αυτοσαρκασμός έρχεται να σταθμίσει τις σεναριακές ακατέργαστες ευθείες και την αλόγιστη και ατέρμονη «διασκέδαση».
Κάνουμε την αναφορά και στα τρία προηγούμενα JohnWick γιατί προβάλλονται στο Netflix και αν κάποιος επιθυμεί, θα τα δει σαν μια χορταστική εισαγωγή πριν βρεθείστις κινηματογραφικές αίθουσες για το 4ο επεισόδιο. «Να είσαι φιλήσυχος, ευγενικός, νομοταγής. Να τους σέβεσαι όλους. Αλλά αν κάποιος σηκώσει χέρι πάνω σου, στείλ’ τον στο νεκροταφείο», έλεγε ο Malcolm X, ο Γουίκ το παίρνει τοις μετρητοίς και μας αραδιάζει πτώματα, είτε σήκωσαν χέρι πάνω του, είτε τους πέρασε από το μυαλό να το κάνουν.
Έτσι κάπως φτάνουμε στο JohnWick Κεφάλαιο 4. Ο Τζον με ένα δάχτυλο λιγότερο, το ένα το άφησε θυσία στις ερήμους της Βόρειας Αφρικής, καλείται να αντιμετωπίσει την Υψηλή Τράπεζα και τις ορδές των τρελαμένων στρατιωτών της. Η ταινία κινείται μέσα στη γνωστή χορογραφημένη δράση, η οποία κάποτε είναι αποπνικτική, κάποιες φορές ευφάνταστη και κάποιες άλλες υπερβολική, αλλά πάντοτε εκρηκτική.Ο Τζον Γουίκπου τον έχουμε ακούσει να τον αποκαλούν Τζόναθαν, Τζαρντάνι, Τζοβάνοβιτς ο οποίος έχει λάβει μυθικές διαστάσεις ως BabaYaga, το ορφανό από τη Λευκορωσία που εκπαίδευσε η ΡούσκαΡόμα με τηνΑντζέλικα Χιούστον, προσπαθεί να επιβιώσει σε έναν πόλεμο που του έχει κηρυχτεί και δεν τον αφήνει να κατασκηνώσει κάτω από τις αναμνήσεις του και να ζήσει έναν ήρεμο και γαλήνιο βίο. Το «JohnWick 4όσον αφορά την δράση, είναι η δυσκολότερη ταινία που έκανα ποτέ μου. Αλλά αυτό είναι που την κάνει καλή», δήλωσε ο ΚιάνουΡιβς σε μια συνέντευξή του.
Ο Τζον Γουικ στο Κεφάλαιο 4 καλείται να αντιμετωπίσει έναν πανίσχυρό Γάλλοαρχινονό Μαρκήσιο ντε Γκραμόν (Μπιλ Σκάρσγκαρντ) μαζί βέβαια με τις απαραίτητες ορδές δολοφόνων στην πόλη του φωτός. Το μακελειό συνεχίζεται απρόσκοπτα με ατέλειωτα πτώματα και την ενδιαφέρουσα συμμετοχή του θρύλου των περιπετειών και ειδήμονα των πολεμικών τεχνών Ντόνι Γιεν. Έχουμε κυνηγητά στα Ηλύσια Πεδία, στο Τροκαντερό, στα σκαλιά καιτα στενά τηςΜονμάρτρης αλλά και σκληρές μονομαχίες ευρηματικά σκηνοθετημένες – χορογραφημένεςστους χώρους του Ναού της Ιερής καρδιάς.
Κάθε πλάνο στη σειρά ταινιών «JohnWick» είναι εμπνευσμένο και βασισμένο στην αισθητική των διαφημίσεων. Τα όμορφα κοντινά πλάνα με τους κόντρα φωτισμούς και τις απαστράπτουσες λεπτομέρειες, λάμπουν σαν πολύτιμα αντικείμενα μέσα στη ζοφερή ατμόσφαιρα του περιπετειώδους θρίλερ.Και σε ποιον δεν αρέσει μία καλογυρισμένη διαφήμιση, είτε αυτή αφορά το ποτό της αρεσκείας μας, είτε το αγαπημένο μας αναψυκτικό, είτε μια διαφημιστική καμπάνια για μία μεγαλούπολη σαν την Νέα Υόρκη, τη Ρώμηή το Παρίσι;
Όλα στη σειρά είναι μετρημένα, ζυγισμένα,υπολογισμένα ούτως ώστε η συνταγή να μην ξεφεύγει χιλιοστό. Τα πλάνα είναι υπολογισμένα με τέτοιο τρόπο, ούτως ώστε όταν έχουν διάρκεια μεγαλύτερη του αναμενόμενου, να υπάρχει εσωτερική δράση τόσο έντονη ώστε να ακυρώνει το ψαλίδισμα του μοντέρ.
Ο σκηνοθέτης Τσαντ Σταλέσκι και ηδημιουργική ομάδα του«JohnWick»,φαίνεται ότι έχουν καταναλώσει όλη την παραγωγή αντίστοιχων ταινιών και κάθε φορά που βρίσκονται ο ένας πίσω από την κάμερα κι οι άλλοι με τα δάχτυλα στο πληκτρολόγιο, αναρωτιούνται με ποιο τρόπο θα γραφεί ή θα κινηματογραφηθεί μια σκηνή με τον οποίο να μην έχει ξαναγίνει.
Η εντυπωσιακά χορογραφημένη δράση, μας οδηγεί σεαπίστευτα «γεωμετρικά» αιματοκυλίσματα, τα οποία κινηματογραφούνται σε χώρους υψηλής αισθητικής, με τη μαφιόζικη ηθική να εναλλάσσεται με αυτή του γουέστερν, όπως βολεύει την ανέλιξη της ιστορίας και τις ελάχιστες αλλά απαραίτητες σεναριακές ανατροπές που σκαρφίζονται οι σεναριογράφοι.Ο ήρωα μας Τζον Γουίκ τουΚιάνουΡιβςφαντάζει αυτοκαταστροφικός, μοιραίος, άκαμπτος και γι αυτό τρωτός, να ξεψαχνίζει την ωμή βία όχι από κάποια διαστροφή αλλά από την ανάγκη των πραγμάτων και των καταστάσεων, γι αυτό και φαντάζει εύκολα συμπαθής, αν και βυθίζεται συνέχεια μέσα στη ατέλειωτη βία προσπαθώντας να επιβιώσει και να γιατρέψει τις ανεπούλωτες πληγές του.
Ο Γουίκ έχει κατανοήσει πως τα μεγάλα αγαθά τη ειρήνης και του ήσυχου βίου, δεν μπορεί να τα αποκτήσει με δημόσιες σχέσεις, καλή συμπεριφορά και ευγενικούς τρόπους, αλλά με άμετρο πιστολίδι, ρυάκια αίματος και αφόρητο πυξ – λαξ, αν τον βοηθούσε και λίγο το σενάριο, όλα θα ήταν καλύτερα.

Ελισσαίος Βγενόπουλος
Συγγραφέας – Σκηνοθέτης
elissaiosb@gmail.com

Βιογραφικό :
Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1960. Παρακολούθησε μαθήματα Κοινωνιολογίας στο Κλουζ Ναπόκα Ρουμανίας μέχρι το 1981. Ταυτόχρονα με τις κινηματογραφικές του σπουδές, εργάστηκε στη διαφήμιση και την παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών. Σκηνοθέτησε πάνω από 300 ντοκιμαντέρ με διαφορετική θεματολογία. Συνεργάστηκε στην παραγωγή και σκηνοθεσία διαφημιστικών\τηλεοπτικών σποτς και διαφόρων άλλων τηλεοπτικών προγραμμάτων. Έχει εκδώσει από τις εκδόσεις ‘’Αλεξάνδρεια’’ τα μυθιστορήματα «Ολεμάν», «Αγριλιές» από τις εκδόσεις ‘’Περί Τεχνών’’ τη συλλογή διηγημάτων «Σε τρεις Χρόνους» και τη νουβέλα «Η Περιγραφή ενός Αγώνα». Συνεργάζεται και αρθρογραφεί σε διάφορα έντυπα και Site με θέματα για τον κινηματογράφο, την τηλεόραση, το θέατρο και το βιβλίο.