Ευγνωμοσύνη, πώς επιδρά στον εγκέφαλο και τη ζωή μας

ΥΓΕΙΑ
Ευγνωμοσύνη, πώς επιδρά στον εγκέφαλο και τη ζωή μας

Γράφει ο ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ, Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπευτής, Εναλλακτικές Θεραπείες  – Κοινωνική Υπηρεσία Δήμου Γαλατσίου


Η ευγνωμοσύνη είναι μια καθημερινή πλευρά της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, όμως μέχρι πρόσφατα ήταν σε πολύ λίγους γνωστό το πώς η έκφρασή της μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνιες επιδράσεις, όσον αφορά στη λειτουργία του εγκεφάλου.

Πολλές μελέτες μέσα στην περασμένη δεκαετία, έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που συνειδητά λαμβάνουν υπόψη τις ευλογίες τους, όλα τα καλά τους δηλαδή, τείνουν να είναι πιο ευτυχισμένοι και λιγότερο καταθλιπτικοί. Το πρόβλημα ήταν ότι οι περισσότερες ερευνητικές μελέτες σχετικά με την ευγνωμοσύνη, είχαν διεξαχθεί με υγιείς και λειτουργικούς ανθρώπους. Το ερώτημα λοιπόν ήταν εάν η ευγνωμοσύνη είναι ωφέλιμη και για ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα με την ψυχική τους υγεία.
Μια επιστημονική ομάδα, αποτελούμενη από τους Prathik Kini, Joel Wong, Sydney McInnis, Nicole Gabana, Joshua W. Brown (Indiana University, Bloomington, United States), επέλεξε περίπου 300 ενήλικες, κυρίως μαθητές κολλεγίων, οι οποίοι επρόκειτο να αρχίσουν συνεδρίες Συμβουλευτικής στο Πανεπιστήμιο και, κατά μέσο όρο, είχαν χαμηλά επίπεδα ψυχικής υγείας. Η πλειονότητα είχε θέματα κατάθλιψης και άγχους. Αρχικά, όλα τα άτομα συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο για την καθημερινότητά τους σχετικά με την ευγνωμοσύνη, το άγχος και την κατάθλιψη.
Τα μέλη της πρώτης ομάδας, εκτός από τις συνεδρίες συμβουλευτικής που δέχτηκαν, έγραφαν ένα γράμμα ευγνωμοσύνης σ’ ένα πρόσωπο για μια εβδομάδα, κι αυτό έγινε για τρεις εβδομάδες. Οι συμμετέχοντες της δεύτερης ομάδας έγραφαν σκέψεις και συναισθήματά τους σχετικά με αρνητικές εμπειρίες τους. Η τρίτη ομάδα δεν είχε κάποια δραστηριότητα γραφής.
Τι βρέθηκε λοιπόν; Σε σύγκριση με τη δεύτερη και με την τρίτη ομάδα, οι συμμετέχοντες της πρώτης ομάδας ανέφεραν σημαντική πρόοδο της κατάστασής τους 4 και 12 εβδομάδες αφού είχαν ολοκληρώσει το γράψιμο των γραμμάτων ευγνωμοσύνης.
Έτσι, φαίνεται ότι η γραπτή άσκηση ευγνωμοσύνης κάνει καλό, όχι μόνο στους ψυχικά υγιείς, αλλά και σ’ αυτούς που έχουν θέματα ψυχικής υγείας. Μάλιστα, φαίνεται, ότι η εξάσκηση με την ευγνωμοσύνη, όταν βρίσκεται σε περίοπτη θέση μέσα στη συμβουλευτική, προσφέρει σημαντικά οφέλη, ακόμη κι αν είναι σύντομη.
Οι ιδέες για το τι μπορεί να βρίσκεται πίσω από τα ψυχολογικά οφέλη της ευγνωμοσύνης, είναι οι τέσσερις παρακάτω:
Η ευγνωμοσύνη μάς απελευθερώνει από τοξικά συναισθήματα.
Η ευγνωμοσύνη ωφελεί, ακόμη κι αν δεν τη μοιράζεται αυτός που τη νιώθει.
Τα οφέλη της ευγνωμοσύνης χρειάζονται χρόνο.
Η ευγνωμοσύνη έχει συνέπειες διαρκείας στον εγκέφαλο.

ΠΩΣ ΑΛΛΑΖΕΙ Η ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ
Όταν ο εγκέφαλος αισθάνεται ευγνωμοσύνη, τα τμήματα του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται, περιλαμβάνουν τον κοιλιακό και ραχιαίο έσω προ-μετωπιαίο φλοιό.
Αυτές οι περιοχές εμπλέκονται στα συναισθήματα της ανταμοιβής, της ηθικής, των διαπροσωπικών σχέσεων και των θετικών κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, καθώς και της ικανότητας να κατανοήσουμε τι σκέφτονται ή τι αισθάνονται οι άλλοι άνθρωποι.
Η ευγνωμοσύνη έχει επίσης την ικανότητα να αυξάνει σημαντικά τις νευροχημικές ουσίες. Όταν η σκέψη μετατοπίζεται από αρνητική σε θετική, υπάρχει μία σειρά χημικών ουσιών που μας κάνουν να νιώθουμε καλά, όπως η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη και η οκυτοκίνη. Όλα αυτά συμβάλλουν στα συναισθήματα της εγγύτητας, της σύνδεσης και της ευτυχίας, που έρχονται με την ευγνωμοσύνη.
Επίσης, βρήκαν ότι όταν οι άνθρωποι που ήταν περισσότερο ευγνώμονες έδιναν περισσότερα χρήματα για έναν υποστηρικτικό σκοπό, είχαν μεγαλύτερη νευροευαισθησία στον εγκέφαλο, και συγκεκριμένα, στο μέσο προμετωπιαίο φλοιό, μια περιοχή που συνδέεται με τη μάθηση και τη λήψη αποφάσεων. Αυτό, δείχνει ότι οι άνθρωποι που νιώθουν μεγαλύτερη ευγνωμοσύνη, είναι πιο εστιασμένοι στο πώς να εκφράσουν αυτή την ευγνωμοσύνη. Επιπρόσθετα, έχει φανεί ότι και η έκφραση της ευγνωμοσύνης προς τον εαυτό, ενεργοποιεί τον προ-μετωπιαίο φλοιό.
Στο νευρικό επίπεδο, ο μηχανισμός της ευγνωμοσύνης είναι κάπως διαφορετικός από την ενσυναίσθηση και τον αλτρουϊσμό, εκτός από κάποιες μικρές αλληλοκαλυπτόμενες περιοχές.
Είναι άξιο αναφοράς ότι ακόμη και σύντομες εκφράσεις ευγνωμοσύνης, μπορεί να έχουν σημαντικές επιδράσεις διαρκείας στη νευρική δραστηριότητα και ευαισθησία.

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗΣ
Έρευνες σχετικά με την ευγνωμοσύνη έχουν δείξει, ότι οι ευγνώμονες άνθρωποι λειτουργούν με τους παρακάτω τρόπους:
Φιλανθρωπία: Αφιερώνουν χρόνο και χρήμα κατά 20% περισσότερο.
Κοινότητα: Έχουν πιο ισχυρό δεσμό με την τοπική κοινότητα.
Εργασία: Το εισόδημά τους είναι περίπου 7% πιο μεγάλο.
Φίλοι: Έχουν πιο ικανοποιητικές φιλικές σχέσεις.
Υγεία: 10% λιγότερο στρες και ασθένειες που σχετίζονται με αυτό.
Νέοι: 13% λιγότερες συγκρούσεις (τσακωμούς).
Έφηβοι: Είναι λιγότερο πιθανό να αρχίσουν το κάπνισμα.
Ψυχολογική κατάσταση: Κάθε 10 χρόνια η ευγνωμοσύνη αυξάνεται κατά 5%.
Θετικά συναισθήματα: Γενικά, τα θετικά συναισθήματα μπορούν να προσθέσουν μέχρι και 7 ποιοτικά χρόνια στη ζωή μας.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή