Επερώτηση με θέμα «Τουρκουβούνια – Μητροπολιτικό Πάρκο» κατέθεσε για εγγραφή της στην ειδική συνεδρίαση λογοδοσίας της Περιφερειακής Αρχής, ο Νίκος Μαγκανάρης, περιφερειακός σύμβουλος Αττικής με τον συνδυασμό του Γιάννη Σγουρού. Το κείμενο της επερώτησης αναφέρει τα εξής:
Κύριε Πρόεδρε,
Η οροσειρά των Τουρκοβουνίων αποτελεί έναν από τους λιγοστούς ελεύθερους χώρους, βρίσκεται στα κεντρικά του λεκανοπεδίου, σε άμεση σύνδεση με τέσσερις (4) δήμους (Αθηναίων, Γαλατσίου, Φιλοθέης – Ψυχικού και Νέας Ιωνίας), ο οποίος παραμένει αδόμητος στον πυκνό αστικό ιστό της Αθήνας. Για το λόγο αυτό, η σημασία διατήρησής του είναι μεγάλη καθώς τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρήθηκε έντονη συρρίκνωση της αρχικής δασικής έκτασης και παράνομες καταπατήσεις του εναπομείναντος ελεύθερου χώρου.
Είναι προφανές ότι η ύπαρξη ενός αντιφατικού νομοθετικού καθεστώτος σε συνδυασμό με την έλλειψη πολιτκής βούλησης και ολοκληρωμένου σχεδιασμού, όσον αφορά την προστασία της έκτασης και της διαχείρισή της ως ενιαίο ελεύθερο χώρο, επέτρεψαν την συρρίκνωση και τον κατακερματισμό, τις καταπατήσεις και τις διεκδικήσεις, την αποσπασματική αξιοποίηση και τέλος την απαξίωση του ελεύθερου χώρου των Τουρκοβουνίων.
Κι ενώ κατά καιρούς έχουν υπάρξει αποφάσεις για τον χαρακτήρα της έκτασης, τίποτα δεν έχει γίνει.
Αναφέρω χαρακτηριστικά τις πιο πρόσφατες:
Το 1994 κηρύσσεται αναδασωτέα με απόφαση Νομάρχη Αθηνών έκταση 284 στρεμ. στη θέση Ομορφοκκλησιά, στα διοικητικά όρια του Δήμου Ν. Ιωνίας. Η απόφαση έχει καταστεί τελεσίδικη με απόφαση του ΣτΕ το 2000.
Το 1994 κηρύσσεται αναδασωτέα έκταση 935 στρεμ. στη θέση Ομορφοκκλησιά στα διοικητικά όρια του Δήμου Γαλατσίου. Η απόφαση έχει καταστεί τελεσίδικη με απόφαση του ΣτΕ το 2000.
Το 1998 κηρύσσεται αναδασωτέα έκταση 206 στρεμ. στη θέση Τουρκοβούνια, στα διοικητικά όρια του Δήμου Φιλοθέης – Ψυχικού. Η απόφαση έχει καταστεί τελεσίδικη με απόφαση του ΣτΕ το 2006.
Το 2001, η Υπερνομαρχία Αθηνών – Πειραιώς εγκρίνει τη μελέτη αναδάσωσης Τουρκοβουνίων, περιοχής Γαλατσίου και Ψυχικού, από την αρμόδια Διεύθυνση Αναδασώσεων Αττικής. Ένα χρόνο πριν, το 2000, ορίστηκε η Υπερνομαρχία ως αρμόδιος φορέας για τη συντήρηση και εκμετάλλευση του Αττικού Άλσους.
Το 2007 τα δημοτικά συμβούλια των δήμων Αθηναίων, Γαλατσίου, Νέας Ιωνίας, Φιλοθέης – Ψυχικού, αποφασίζουν να συνεργαστούν με τη δημιουργία του Συνδέσμου Τουρκοβουνίων, ο οποίος έχει σκοπό το συντονισμό της αντιμετώπισης του ιδιοκτησιακού, πολεοδομικού και δασικού καθεστώτος της έκτασης, την αποκατάσταση του ανάγλυφου και την ενοποίηση της έκτασης με τους υπάρχοντες ελεύθερους χώρους, ώστε να αναδειχθεί σε μητροπολιτικό χώρο πρασίνου, στον οποίο θα έχουν πρόσβαση οι κάτοικοι όλου του Λεκανοπεδίου.
Δυστυχώς, ο ρόλος των Δήμων είναι περιορισμένος, αφού εκτός από την αποτύπωση της κατάστασης, δεν έχει επέλθει κάποια ουσιασική παρέμβαση και η κατάσταση παραμένει ίδια.
Στην περιοχή βρίσκονται και αρκετά εγκαταλελειμμένα λατομεία που αποτελούν πλήγμα του τοπίου, εστία μόλυνσης και επικίνδυνα για τους περιπατητές που τα προσεγγίζουν. Και αυτά δεν έχουν αλλάξει μορφή. Με τον πρόσφατο Ν. 5037/2023, άρθρο 99, παραχωρήθηκε στον Δήμο Γαλατσίου η περιοχή που κατείχε η ΛΑΤΟ, συνολικής έκτασης 128 στρεμ. με την υποχρέωση μεταξύ άλλων να γίνει ανάπλαση και να δημιουργηθεί χώρος πρασίνου. Η διορία για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων φτάνει στο τέλος του 2033, οπότε μπορεί να χρειαστούν ακόμα αρκετά χρόνια για να δούμε εργασίες.
Σήμερα είναι αδήριτη ανάγκη η ενοποίηση των κατακερματισμένων εκτάσεων και η ενιαία διαμόρφωση της περιοχής σε μητροπολιτικό πάρκο, μέσα από έναν ολοκληρωμένο και συλλογικό σχεδιασμό που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των κατοίκων όλου του Λεκανοπεδίου. Ένα Μητροπολιτικό Πάρκο 2.400 στρεμμάτων που θα ενώνει το Αττικό Άλσος με το Άλσος Βέικου καιτ ο Λόφο Λεφεντάκη και θα ενσωματώνει τους μικρότερους χώρους πρασίνου με τη δημιουργία πράσινων διαδρομών, τη βελτίωση του μικροκλίματος, την κίνηση του αέρα και την ανάπτυξη χώρων αναψυχής. Ένας υπερτοπικός χώρος πρασίνου που θα συμβάλλει ουσιατικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της Αττικής και θα δώσει διέξοδο στη νεολαία μας, καθώς και με την ανάπτυξη της γραμμής 4 του Μετρό θα δοθεί μεγαλύτερη δυνατότητα πρόσβασης στους πολίτες.
Ερωτάται η Περιφερειακή Αρχή:
1. Προτίθεται να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου Τουρκοβουνίων;
2. Σκοπεύει να χρηματοδοτήσει ένα τέτοιο έργο αξιοποιώντας πόρους από την Ε.Ε. και το Ταμείο Ανάκαμψης;
3. Ενόψει της κατάθεσης του προϋπολογισμού και του τεχνικού προγράμματος, θα υπάρξει εγγραφή ώστε να γίνει η αρχή ενός μακρόπνοου σχεδίου;