Γράφει η ΓΕΩΡΓΙΑ ΓΟΥΛΑ, Γραφίστρια, Συγγραφέας, Απόφοιτη Σχολής Μ.Ε.Χ.Α. & Λαογραφίας
Ο τελευταίος μήνας του χρόνου είναι πλέον γεγονός, είναι εδώ και είμαστε έτοιμοι να τον διανύσουμε με τον πιο όμορφο τρόπο.
Ο Δεκέμβριος λοιπόν, είναι ο δωδέκατος μήνας του Γρηγοριανού Ημερολογίου, άρα και ο τελευταίος του έτους, με διάρκεια τριάντα μία ημέρες. Η ονομασία του προέρχεται από τη λατινική λέξη December, και από το αριθμητικό decem δηλαδή τον αριθμό (δέκα). Στα λατινικά στο ρωμαϊκό ημερολόγιο ο Δεκέμβριος ήταν ο δέκατος κατά σειρά μήνας.
Αργότερα έρχεται να προστεθεί ο μήνας Ιανουάριος και ο μήνας Φεβρουάριος στο ρωμαϊκό ημερολόγιο, όπου και έγινε δωδεκάμηνο, τότε ο Δεκέμβριος μετατοπίζεται σε δωδέκατος μήνας του χρόνου από δέκατος που ήταν και ένεκα του ονόματός του, διατηρώντας όμως παράλληλα την παλιά ονομασία του.
Στην Αρχαία Ρώμη υπήρχαν δύο σημαντικές γιορτές το μήνα αυτό, τα «Σατουρνάλια» ή «Κρόνια» και τα «Βρουμάλια».
Η πρώτη γιορτή προς τιμήν του θεού Σατούρνους, του Κρόνου, ήταν αποκλειστικά περίοδος γιορτών οινοποσίας και άφθονου φαγητού, γλεντιού καθώς και τυχερών παιχνιδιών.
Η δεύτερη γιορτή προς τιμήν του χειμερινού ηλιοστασίου, μια γιορτή για τον Ήλιο, όπου κατανάλωναν κρέας χοίρου.
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και σήμερα στις ελληνικές επαρχίες κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα.
Αντίθετα στην αρχαία Ελλάδα ο Δεκέμβριος ήταν αφιερωμένος ο μισός μήνας στον θεό Ποσειδώνα και ο μισός μήνας στο Μαιμακτηριώνα, μια γιορτή προς τιμήν του Διός Μαιμάκτου, δηλαδή του ταραχώδη Δία, θεού των ανέμων και των βροχών, όπου πραγματοποιούνταν δεήσεις, παρακλήσεις προς τον Δία για ήπιο και όχι δριμύ χειμώνα.
Οι σημαντικότερες γιορτές του μήνα ήταν αφιερωμένες στα «Πομπαία» και στα «Βραυρώνια».
Στη λαογραφία μας τώρα, ο λαός αποκαλεί το μήνα Δεκέμβριο «Χιονιά» ή «Ασπρομηνά», εξαιτίας του χιονιού που προμηνύεται. Επίσης τον αποκαλούν και «Χριστουγεννιάτη», λόγω της ύψιστης εορτής των Χριστουγέννων.
Ακόμα ο μήνας είναι άφθονος από χριστιανικές γιορτές, όπως την 2η Δεκεμβρίου τιμούμε τη μνήμη του Αγίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου, όπου έκανε το άγιο πέρασμα Του και από την περιοχή του Γαλατσίου και δη των Τουρκοβουνίων κατά τη διάρκεια του μοναστικού βίου Του.
Την Αγία Βαρβάρα τιμούμε την 4η Δεκεμβρίου, όπου παλαιότερα ανήμερα της γιορτής της έφτιαχναν μελόπιτες προς τιμήν της Αγίας και τις ονόμαζαν «Βαρβαρόπιτες».
Του Άγιου Σάββα την 5η Δεκεμβρίου.
Ακολουθεί του Αγίου Νικολάου την 6η Δεκεμβρίου που είναι προστάτης των ναυτικών και σύμφωνα με τις παραδόσεις, τα ρούχα του είναι πάντοτε βρεγμένα καθώς και η γενειάδα του, από την αλμύρα της θάλασσας, καθώς τρέχει να σώσει κάθε ναυτικό που βρίσκεται σε κίνδυνο.
Στη λαογραφία μας υπάρχουν τα εξής λεχθέντα για το μήνα αυτό, όπως το γνωστά σε όλους «Νικολο-Βάρβαρα» ή το «Αγιά Βαρβάρα μίλησε κι ο Σάββας απλοήθη, μαζώχτε ξύλα κι άχερα και σύρτε και στο μύλο, τι Άγιος Νικόλας έρχεται τα χιόνια φορτωμένος», σηματοδοτούμενες γιορτές και ημερομηνίες, όπου το κρύο κορυφώνεται σιγά σιγά, σταματά πλέον η σπορά και το φύτεμα και όλα βρίσκονται παραδομένα στο κρύο, στο χιόνι και στη παγωνιά του χειμώνα.
Την 9η Δεκεμβρίου τιμάται η Μητέρα της Θεοτόκου, η Σύλληψη της Αγίας Άννης, γιορτάζεται από την Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία με ιδιαίτερη λαμπρότητα και απόλυτο σεβασμό από όλους τους πιστούς.
Του Αγίου Σπυρίδωνα την 12η Δεκεμβρίου, πολιούχου της νήσου Κέρκυρας καθώς και προστάτης των παιδιών, των βρεφών, ένας Άγιος με πολλά θαύματα στο πέρασμα Του.
Ο σοφός λαός λέει: «Απ’ του Αγίου Σπυρίδωνα μεγαλώνει η μέρα κατά ένα σπυρί», εφόσον από αυτή την ημερομηνία ξεκινά να μεγαλώνει σιγά, σιγά η μέρα και το φως αυτής να αυξάνεται. Από την 21η του Δεκέμβρη έχουμε το χειμερινό ηλιοστάσιο.
Η Δεσποτική γιορτή της Χριστιανοσύνης την 25η Δεκεμβρίου με την γέννηση του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, έρχεται να αγκαλιάσει με τον πιο όμορφο και μοναδικό τρόπο, τις γιορτές όλες αυτού του υπέροχου μήνα!
Επίσης, πολλές δημώδεις παροιμίες εκφράζονται από το λαό και μεταλαμπαδεύονται από τη μια γενιά στην άλλη για το μήνα Δεκέμβριο όπως, «Δεκέμβρης μας επλάκωσε, το κρύο μας φαρμάκωσε» ή «Χιόνι του Δεκεμβρίου, χρυσάφι του καλοκαιριού» ή «Δεκέμβριος, Χριστού γέννηση και καλός μας Χρόνος»! και άλλες πολλές. Όπως και να έχει ο μήνας Δεκέμβριος είναι ένας μήνας αγάπης, χαράς, ελπίδας, προσευχής, πνευματικής προετοιμασίας, γεμάτος από λαμπιόνια, δώρα υλικά και πνευματικά.
Ο Δεκέμβρης είναι ο μήνας της γεννήσεως του Ιησού Χριστού, είναι ο μήνας που παίρνει τα κλειδιά της παλιάς χρονιάς για να τα παραδώσει στη νέα με ελπίδα, προαναγγέλλει θα λέγαμε τον ερχομό του νέου έτους και δημιουργεί νέους φωτεινούς ατραπούς.
Να ευχηθούμε να είναι αυτός ο μήνας γεμάτος από αισιοδοξία για κάθε τι καλό.
Καλό μήνα, καλό χειμώνα, καλά Χριστούγεννα!
