Γράφει ο ΘΟΔΩΡΗΣ Δ. ΚΑΒΟΥΚΗΣ, Δικηγόρος με ειδίκευση στο Φορολογικό Δίκαιο, Οικονομολόγος
Σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, ο όρος «εισόδημα από ακίνητη περιουσία» σημαίνει το εισόδημα, σε χρήμα ή σε είδος, που προκύπτει από την εκμίσθωση ή την ιδιοχρησιμοποίηση ή τη δωρεάν παραχώρηση χρήσης γης και ακινήτων. Στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος το ύψος του εισοδήματος από ακίνητη περιουσία και οι πηγές προέλευσής του απεικονίζονται αναλυτικά στο Έντυπο Ε2 και στην συνέχεια το σύνολό του εισοδήματος μεταφέρεται στους αντίστοιχους κωδικούς της φορολογικής δήλωσης (Ε1, Ν).
ΠΩΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΕΤΑΙ ΤΟ Ε2
Υποκείμενο του φόρου για το εισόδημα από ακίνητη περιουσία είναι ο ιδιοκτήτης, o νομέας, o επικαρπωτής ή εκείνος που έχει το δικαίωμα οίκησης ακίνητης περιουσίας με οριστικό συμβόλαιο, δικαστική απόφαση, χρησικτησία κ.λπ. κατά περίπτωση, για το εισόδημα που αποκτά από εκμίσθωση, υπεκμίσθωση ή εμμέσως από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση της χρήσης σε τρίτο χωρίς αντάλλαγμα ενός ή περισσότερων ακινήτων ή γαιών (οικοδομημένα και μη οικοδομημένα ακίνητα, δασικές ή αγροτικές εκτάσεις, εγκαταστάσεις ή κατασκευές όπως λίμνες, δεξαμενές κ.λπ.). Επισημαίνεται ότι:
• Στο έντυπο Ε2 καταχωρούνται τα οικοδομημένα ακίνητα, κάθε υπόχρεου, φυσικού ή νομικού προσώπου, ανεξάρτητα αν αποκτά από αυτά εισόδημα ή όχι, ενώ τα μη οικοδομημένα ακίνητα καταχωρούνται μόνο αν αποφέρουν εισόδημα πραγματικό ή τεκμαρτό. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση που το ακίνητο παραμένει ΚΕΝΟ όλο το χρόνο, πρέπει να συμπεριληφθεί στο έντυπο με την ένδειξη ΚΕΝΟ.
• Στη στήλη 1 της αναλυτικής κατάστασης μισθωμάτων αριθμείται η αύξουσα σειρά των εγγραφών και όχι των ακινήτων. Στη στήλη 4 γίνεται επιλογή της κατηγορίας του δηλούμενου ακινήτου σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση των ακινήτων, που ισχύει για τη συμπλήρωση του εντύπου Ε9 (Κατοικία, Μονοκατοικία, Διαμέρισμα, Κατάστημα, Γραφείο, Οικόπεδο, Αποθήκη, Χώρος Στάθμευσης κ.λπ.)
• Στη στήλη 17 συμπληρώνεται υποχρεωτικά το είδος της μίσθωσης και η χρήση του μισθίου, όπως για παράδειγμα η εκμίσθωση γραφείου ή η δωρεάν παραχώρηση κατοικίας κτλ. του άρθρου 39 του ν. 4172/2013 και οι βραχυχρόνιες εκμισθώσεις ή υπεκμισθώσεις ακινήτων του άρθρου 39 Α του ν.4172/2013.
• Στη στήλη 18 συμπληρώνεται υποχρεωτικά ο αριθμός παροχής ΔΕΗ του ακινήτου ανεξάρτητα εάν έχει διακοπεί η ηλεκτροδότηση ή είναι κενό. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει παροχή ρεύματος (μετρητής) ή πρόκειται για αποθήκη ή χώρο στάθμευσης που ηλεκτροδοτείται από τη κοινόχρηστη παροχή ρεύματος, η στήλη αυτή συμπληρώνεται με τον αριθμό «999999999».
• Στις στήλες 13, 14 και 15 αναγράφεται το ακαθάριστο εισόδημα βάσει του είδους μίσθωσης-χρήσης του ακινήτου.
• Στη στήλη 19 συμπληρώνεται ο αριθμός της Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας.
• Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας, συνεπικαρπίας κτλ. ακίνητης περιουσίας, στις οικείες στήλες, θα γράφεται το ποσό του ακαθάριστου εισοδήματος που αναλογεί στον υπόχρεο βάσει του ποσοστού συνιδιοκτησίας, συνεπικαρπίας κ.λπ.
• Στην περίπτωση που δηλώνεται κατοικία, της οποίας έχει παραχωρηθεί δωρεάν η χρήση για κύρια κατοικία από ανιόντες σε κατιόντες και αντίστροφα, εξ αίματος και εξ αγχιστείας, στη στήλη 6, εκτός από τα στοιχεία του προσώπου που κάνει χρήση, αναγράφεται σε παρένθεση η συγγένειά του με τον ιδιοκτήτη (γονέας, τέκνο) και στη στήλη 14 δεν αναγράφεται τεκμαρτό εισόδημα από τη συγκεκριμένη δωρεάν παραχώρηση.
• Πρέπει να συμπληρωθεί και να υποβληθεί χωριστή δήλωση Ε2 για τον/τη σύζυγο έστω και αν η ακίνητη περιουσία είναι κοινή. Τα εισοδήματα από ακίνητη περιουσία των εξαρτώμενων ανήλικων τέκνων για τα οποία υπάρχει υποχρέωση υποβολής Ε2 συμπεριλαμβάνονται στο Ε2 του γονέα σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 11 του ΚΦΕ και στις οικείες αποφάσεις για τον τύπο και το περιεχόμενο των φορολογικών δηλώσεων καθώς και τις σχετικές εγκυκλίους. Τα ακίνητα των εξαρτώμενων ανήλικων τέκνων συμπληρώνονται τόσο στον πρώτο πίνακα του υπόχρεου γονέα όσο και στον πίνακα Ι των συμπληρωματικών στοιχείων αναγράφοντας τον α/α καταχώρησης της αναλυτικής κατάστασης, το ονοματεπώνυμο και τον Α.Φ.Μ. του τέκνου στις στήλες α/α: 7, 8.
• Οι στήλες του Πίνακα «ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ» συμπληρώνονται όταν για κάποιο από τα ακίνητα και γαίες που έχουν καταχωρηθεί στην ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΜΙΣΘΩΜΑΤΑ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ, συντρέχει περίπτωση συνιδιοκτησίας, συνεπικαρπίας κτλ., πρόσφατης κτήσης, μεταβίβασης ή υπεκμίσθωσης. Στις περιπτώσεις αυτές συμπληρώνονται απαραιτήτως τα «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ» και κατά περίπτωση οι υπόλοιπες στήλες.
ΦΟΡΟΑΠΑΛΛΑΓΗ ΓΙΑ 36 ΜΗΝΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΜΙΣΘΩΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΠΟΥ ΔΗΛΩΝΟΝΤΑΝ ΩΣ ΚΕΝΑ Ή ΕΙΧΑΝ ΔΙΑΤΕΘΕΙ ΓΙΑ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑ ΜΙΣΘΩΣΗ
Με το άρθρο 9 του ν. 5162/2024 θεσπίστηκε απαλλαγή για τριάντα έξι (36) μήνες για το εισόδημα των φυσικών προσώπων από τη μακροχρόνια εκμίσθωση που συνάπτεται μεταξύ της 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και της 31ης Δεκεμβρίου 2025 και αφορά ακίνητα που δηλώνονταν ως κενά ή είχαν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση. Προϋπόθεση είναι η μίσθωση, από την οποία προέρχεται το εισόδημα που απαλλάσσεται, να έχει διάρκεια τουλάχιστον τριετή.
Η χρήση της διάταξης αυτής όμως χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή διότι αν εντός της τριετίας το ακίνητο:
α) κενωθεί τότε η απαλλαγή παύει να ισχύει από το φορολογικό έτος που αυτό κενώνεται ή β) διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση τότε η απαλλαγή παύει να ισχύει από το πρώτο έτος της μίσθωσης
Τα ως άνω φοροαπαλασσόμενα εισοδήματα αναγράφονται στο Έντυπο Ε2 με την επιλογή του κωδικού 64 όταν πρόκειται για εκμίσθωση κατοικίας που ήταν κενή και με την επιλογή του κωδικού 65 όταν πρόκειται για εκμίσθωση κατοικίας που είχε καταχωρηθεί στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής. Στην συνέχεια τα εν λόγω εισόδημα μεταφέρεται στους κωδικούς 119-120 στον Πίνακα 6 του εντύπου Ε1.