Τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, συνολικού ύψους 740 εκατ. ευρώ για το 2018, με τα οποία το υπουργείο Εσωτερικών επιδιώκει να ενισχύσει δράσεις και έργα που βελτιώνουν άμεσα την καθημερινή ζωή των δημοτών και αναβαθμίζουν τις λειτουργικές δυνατότητες των δήμων, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες του γενικότερου πλαισίου μέσα στο οποίο δραστηριοποιούνται, παρουσίασε ο υπουργός Εσωτερικών Π. Σκουρλέτης την Τρίτη, μιλώντας στο 10ο Περιφερειακό Συνέδριο για την παραγωγική ανασυγκρότηση που διεξάγεται στην Τρίπολη.
Ο υπουργός Εσωτερικών περιέγραψε βασικές πλευρές της κλιμακούμενης παρέμβασης του υπουργείου υπέρ των δήμων, αναφερόμενος στις αρχικές παρεμβάσεις κατά τη διάρκεια του 2017, όταν, αξιοποιώντας τα τότε διαθέσιμα εργαλεία, το υπουργείο υπερτριπλασίασε τους συνολικούς εγκεκριμένους πόρους με περισσότερα από 30 εκατ. ευρώ για έργα αντιμετώπισης της λειψυδρίας και των καταστροφών από θεομηνίες, στη βάση μιας νέας αντίληψης επί της διαδικασίας, η οποία βασίζεται σε περισσότερα αντικειμενικά κριτήρια. Οι προσπάθειες εντός του 2017 συμπληρώθηκαν με την έκτακτη απευθείας χρηματοδότηση ύψους 20 εκατ. ευρώ σε 85 μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς δήμους.
Σε ότι αφορά τα επιπρόσθετα, νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που δημιούργησε το υπουργείο Εσωτερικών για το 2018 και μέχρι το 2022, ανέφερε ενδεικτικά, τα Προγράμματα «ΦιλόΔημος Ι» και «ΦιλόΔημος ΙΙ», με προϋπολογισμό 500 και 240 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, για το 2018, τα οποία θα χρηματοδοτήσουν την προμήθεια μηχανημάτων έργου, την κατασκευή Παιδικών Χαρών, έργα ύδρευσης και αποχέτευσης, έργα αποκατάστασης ΧΑΔΑ, την αποκατάσταση δημοτικών κτηρίων, έργα αγροτικής οδοποιίας, συντηρήσεις σχολικών κτιρίων και άλλες δράσεις. Εντός αυτού του πλαισίου εκδόθηκαν οι πρώτες προσκλήσεις ύψους 110 εκατ. ευρώ προς τους δήμους, για την συντήρηση των σχολικών κτιρίων (50 εκατ. ευρώ) και την προμήθεια μηχανημάτων (60 εκατ. ευρώ).
Σε ότι αφορά στα οικονομικά των δήμων ο υπουργός σημείωσε ότι το 2018 είναι και το έτος της αύξησης της χρηματοδότησης των ΟΤΑ μέσω του Κρατικού Προϋπολογισμού, κατά περίπου 5%, ενώ δρομολογείται η επανάληψη της χρηματοδότησης με 20 εκατ. ευρώ των μικρών νησιωτικών και ορεινών δήμων.
Επίσης, αυξήθηκαν τα χρηματικά διαθέσιμα του Προγράμματος Αυτοδιοίκηση – Κοινωνική Συνοχή – Ισόρροπη Ανάπτυξη (ΑΚΣΙΑ) για την εξόφληση υποχρεώσεων των δήμων, που προέρχονται από τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις και διαταγές πληρωμής, σε 60 από 30 εκατ. ευρώ, με συνέπεια το συνολικό ποσό που έχει απορροφηθεί ή βρίσκεται στη διάθεση του προγράμματος να φτάνει τα 127 εκατ. ευρώ, από το 2017 που ξεκίνησε.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, είπε ο κ. Σκουρλέτης, λειτουργεί παράλληλα με το πρόγραμμα κάλυψης των ληξιπροθέσμων οφειλών των ΟΤΑ προς τρίτους που είχαν προκύψει έως 30 Απριλίου 2016, με συνολικό ύψος 326 εκατ. ευρώ.
Τέλος, ο υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε εκτενώς στην επερχόμενη παρέμβαση στο θεσμικό πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με κύριους άξονες την εμβάθυνση της δημοκρατίας, την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών και την έμφαση στις αναπτυξιακές δυνατότητες των τοπικών κοινωνιών, με τις μεγάλες αναξιοποίητες δυνάμεις.
Επισημάνθηκε ότι το βασικό ζητούμενο της ενίσχυσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, υπό τους πολύ συγκεκριμένους όρους που θέτει η πολιτική και οικονομική συγκυρία, θα προκύψει από:
– ουσιαστικά μέτρα άμβλυνσης των ανισοτήτων μεταξύ των δήμων
– ακριβέστερη κατηγοριοποίησή τους βάσει των γεωμορφολογικών και ανθρωπογεωγραφικών χαρακτηριστικών τους
– επαναπροσδιορισμό των αρμοδιοτήτων μεταξύ των δύο βαθμών Αυτοδιοίκησης και το Κράτος
– επαναξιολόγηση της δομής των διοικητικών εργαλείων, όπως είναι οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις
– ανακατανομή της χρηματοδότησης στη βάση των πραγματικών αναγκών και δυνατοτήτων των δήμων
– θέσπιση της απλής αναλογικής ως το εκλογικό σύστημα που αποτυπώνει με την μεγαλύτερη πιστότητα την βούληση των τοπικών κοινωνιών
Ο υπουργός Εσωτερικών, επεσήμανε ότι οι νέες τομές θα επιτρέψουν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση να συμμετάσχει με αξιώσεις στην συνολική προσπάθεια για την παραγωγική ανασυγκρότηση, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη, αλλά και στην ωρίμανση της σχέσης της με τους πολίτες και το Κράτος, θέτοντας τις βάσεις για τον συνολικό, ριζικό επαναπροσδιορισμό της στη βάση των νέων δεδομένων που θα διαμορφωθούν τα αμέσως επόμενα χρόνια στην Ελλάδα.