Γιόρτασε και φέτος ο Άγιος Γεώργιος

ΝΕΑ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ
Γιόρτασε και φέτος  ο Άγιος Γεώργιος

 O ναός, γνωστός με την ονομασία Ομορφοκκλησιά λόγω της χάρης και της κομψότητάς του και κυρίως λόγω των εξαιρετικών τοιχογραφιών του, βρίσκεται επί της Λ. Βεΐκου απέναντι από την κεντρική είσοδο του Αθλητικού Κέντρου, και κοσμεί την πόλη μας. Πρόκειται για έναν δίστυλο σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό, με παρεκκλήσιο στη νότια πλευρά. Έτσι, στην ανατολική της όψη προβάλλουν δύο αψίδες, των Ιερών του κυρίως ναού και του παρεκκλησίου. Ο τρούλος του ναού είναι αθηναϊκός και το σύστημα τοιχοδομίας πλινθοπερίκλειστο.
Ο Ορλάνδος χρονολόγησε το μνημείο στο τρίτο τέταρτο του 12ου αι., ακριβώς όπως και ο Megaw το 1931. Ο καθηγητής Μπούρας το τοποθετεί στον ίδιο αιώνα, με μια οψιμότερη απόκλιση, που, ίσως δικαιολογεί τα νεοφανή δυτικά στοιχεία επίδρασης που εμφανίζονται τόσο στο παρεκκλήσιο όσο και στον κυρίως ναό. Θεωρεί δε ότι ο κυρίως ναός είναι σύγχρονος με το παρεκκλήσιο.

Ο ναός κοσμείται με τοιχογραφίες, εξαιρετικό δείγμα τέχνης του τελευταίου τετάρτου του 13ου αι. Οι τοιχογραφίες καλύπτουν με αρμονική πολυχρωμία όλες τις εσωτερικές επιφάνειες. Βέβαια, ο χρόνος, οι βαρβαρότητες των ανθρώπων, αλλά και ο φανατισμός των αλλόδοξων έχουν καταστρέψει σημαντικό μέρος τους, ιδιαίτερα στα χαμηλά και ευκολότερα προσβάσιμα μέρη. Το ίδιο σημαντικό για τις τοιχογραφίες του είναι και το παρεκκλήσιο.
Μερικές από τις τοιχογραφίες είναι: στο νάρθηκα του ναού, όπου διακρίνονται σκηνές από το μαρτύριο του Αγίου Γεωργίου, στο όνομα του οποίου τιμάται η εκκλησία. Στον κυρίως ναό, άγιοι, ασκητές, οι κορυφαίοι των Αποστόλων Πέτρος και Παύλος, Ιεράρχες, η Παναγία με αρχαγγέλους, ο Παλαιός των Ημερών, ο Ματθαίος από τους ευαγγελιστές (ο μόνος που διατηρείται άθικτος), Προφήτες, και βέβαια ο Παντοκράτωρ του τρούλου. Ο κομψός ναός του Αγ. Γεωργίου κατέστη γνωστός όχι μόνο στον χώρο των βυζαντινολόγων αλλά και των ζωγράφων, κυρίως από την παράσταση στον τρούλο του Παντοκράτορα, που διασώζεται σε αρκετά καλή κατάσταση, παρά τις κακουχίες που υπέστη στη διαδρομή των αιώνων. Ο Φώτης Κόντογλου αντιγράφει, σε αρκετούς Ναούς που αγιογραφεί, τη μορφή του και είναι αυτή η μορφή που προτείνει στο βιβλίο του «Έκφραση», ως κατ’ εξοχήν αποδίδουσα τον Παντοκράτορα. Προφανώς, έργο περίφημου ζωγράφου της εποχής, έχει, κατά παράδοξο τρόπο, εκπληκτικές ομοιότητες με ένα έργο του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου, γνωστού και ως ΕΙ Greco – προσωνύμιο της διαβίωσης και της καλλιτεχνικής του καριέρας στο Τολέδο της Ισπανίας. Πρόκειται για τον πίνακα «ο Ιππότης με το ξίφος» καθώς επίσης και άλλα έργα του κρητικού στην καταγωγή ζωγράφου (1541-1614). Επισημαίνονται τα κοινά εικονογραφικά στοιχεία των δύο παραστάσεων και γίνεται διερεύνηση κατά πόσον οι ομοιότητες αυτών έχουν κοινή προέλευση – δηλ. απ’ τον κορμό της Βυζαντινής εικονογραφίας. Ακόμα, γίνεται προσπάθεια να απαντηθούν ερωτηματικά για μια πιθανή άφιξη του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου στην Ομορφοκκλησιά κατά την διάρκεια του ταξιδιού της μετανάστευσης του από την Κρήτη στη Βενετία – και ακολούθως στην Ισπανία – το καλοκαίρι του 1566 ή την άνοιξη του 1567.
Ακόμα, στον κυρίως ναό αναπτύσσονται συνθέσεις όπως η Μεταμόρφωση, η Έγερση του Λαζάρου, η Βαϊοφόρος κ.ά.
Συνθέσεις ωστόσο υπάρχουν και στο παρεκκλήσιο, όπως ο Μυστικός Δείπνος, η Φιλοξενία του Αβραάμ ή ο Αναπεσών κ.ά.
Και τα τρία μέρη της Ομορφοκκλησιάς (νάρθηκας, ναός και παρεκκλήσιο) έχουν ζωγραφιστεί από ομάδες ζωγράφων που η καθεμιά ερμηνεύει στα μέτρα της ρεύματα της μεγάλης σύγχρονης τέχνης.
Φέτος ο ναός του Αγίου Γεωργίου δέχτηκε τους πιστούς το απόγευμα της παραμονής της εορτής του Αγίου ενώ ανήμερα είχε τις θύρες του ανοιχτές όλη μέρα.
Η Ομορφοκκλησιά παραμένει κλειστή όλο το χρόνο εκτός από την ημέρα που γιορτάζει ο Αγ. Γεώργιος.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή