Όλοι μας έχουμε παρακολουθήσει κατά καιρούς ταινίες οι οποίες μας δημιουργούν έναν προβληματισμό σχετικά με το τι έγινε στο τέλος. Στον κόσμο του κινηματογράφου πολλές φορές ο δημιουργός , προκειμένου να προβληματίσει τον θεατή, χρησιμοποιεί διάφορες μεθόδους, όπως τους συμβολισμούς. Μια από τις πιο συνηθισμένες σκηνοθετικές μεθόδους προβληματισμού του κοινού είναι και τα λεγόμενα ”αμφιλεγόμενα τέλη”.
Οι περισσότεροι από εμάς, με το που παρακολουθήσουμε μια ταινία, της οποίας το τέλος δεν καταλάβαμε, αμέσως πασχίζουμε να βρούμε μια συγκεκριμένη απάντηση. Στην πραγματικότητα, όμως, τις περισσότερες φορές, δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη απάντηση, κάποιο συγκεκριμένο τέλος, αλλά όλα εξαρτώνται από την οπτική γωνία και την φαντασία του θεατή. Στην συνέχεια, έχουμε συγκεντρώσει 5 από τις πιο κορυφαίες (κατά την γνώμη μου) ταινίες, των οποίων το τέλος δεν καταλάβαμε ποτέ!
Ο αγαπημένος μας πρωταγωνιστής Leonardo Dicaprio εργάζεται ως security υποσυνειδήτου και κλέβει τις πληροφορίες και τα μυστικά πλουσίων επιχειρηματιών. Και όλα αυτά με απώτερο σκοπό να γυρίσει επιτέλους πίσω στα παιδιά του. Τι γίνεται όμως στο τέλος; Γυρίζει πίσω στα παιδιά του ή μήπως παγιδεύεται για πάντα στον κόσμο των ονείρων; O μόνος τρόπος για να καταλάβουμε, είναι να παρακολουθήσουμε τη σβούρα που διαχωρίζει τα όνειρα από την πραγματικότητα… η σβούρα όμως σταματάει ή συνεχίζει να κινείται; υποθέτω πως δεν θα μάθουμε ποτέ!
Πάντως, σε συνέντευξή του ο σκηνοθέτης της ταινίας, Christopher Nolan εξηγεί πως η ταινία αφορά τα όνειρα και τη σύνδεσή τους με τη δημιουργία μιας ταινίας. Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί σε κάθε ταινία, όταν μια σκηνή κόβεται και αμέσως μετά ακολουθεί μια άλλη, ο θεατής δεν αναρωτιέται πώς οδηγηθήκαμε στη συγκεκριμένη σκηνή, αλλά αντίθετα,του φαίνεται απολύτως φυσιολογικό; Αυτό συμβαίνει διότι είμαστε ήδη εξοικειωμένοι με την απότομη εναλλαγή σκηνών, εξαιτίας των ονείρων μας! Ακριβώς όπως και στις ταινίες, έτσι και στα όνειρα παρακολουθούμε διάφορες σκηνές, οι οποίες διακόπτονται ξαφνικά και αμέσως μετά ακολουθούν άλλες. Με την ίδια ακριβώς λογική είναι σκηνοθετημένη μια ταινία!
Άλλη μια ταινία με πρωταγωνιστή τον Leonardo, της οποίας το τέλος δεν θα μάθουμε ποτέ. Πρόκειται για έναν ντετέκτιβ ο οποίος στέλνεται στο ”νησί των καταραμένων”, ένα νησί, το οποίο έχει μετατραπεί σε ψυχιατρείο και όπου προσπαθεί να ερευνήσει την μυστηριώδη εξαφάνιση της παιδοκτόνου ασθενούς Ρέιτσελ Σολάντο. Κατά την αναζήτησή του, ο ντετέκτιβ Daniels ανακαλύπτει πως οι ψυχίατροι, οι οποίοι είναι φιλοναζί, χρησιμοποιούν παράνομες πειραματικές θεραπείες στους ασθενείς και αρχίζει να διαισθάνεται πως κάτι πολύ περίεργο συμβαίνει σε αυτό το νησί.
Η κατάσταση που επικρατεί επηρεάζει τον ψυχικό κόσμο του πρωταγωνιστή, ο οποίος σταδιακά παγιδεύεται σε έναν λαβύρινθο βασανιστικών σκέψεων και ψευδαισθήσεων. Ωστόσο, στο τέλος αποκαλύπτεται πως ο πράκτορας Daniels δεν είναι ντετέκτιβ, αλλά ένας από τους ασθενείς, και μάλιστα από τους πιο επικίνδυνους! Πρόκειται για ένα κορυφαίο ψυχολογικό θρίλερ, το οποίο μας παρουσιάζει την πραγματικότητα μέσα από τα μάτια ενός ψυχασθενή. Τελικά όμως, τι έγινε στο τέλος; ; Ήταν πράγματι ο ντετέκτιβ Daniels ένας από τους ασθενείς, ή μήπως όλα αυτά δεν ήταν παρά μια συνωμοσία των γιατρών του ψυχιατρείου με σκοπό να τον τρελάνουν; Τα συμπεράσματα δικά σας…
Με τη σωστή χρονική σειρά, η ιστορία πάει ως εξής: ο Λέοναρντ Σέλμπι πάσχει από προσωρινή απώλεια μνήμης μετά από την επίθεση που δέχτηκε αυτός και η γυναίκα του. Παρά το πρόβλημά του, είναι αποφασισμένος να ανακαλύψει το ποιος ευθύνεται για τον θάνατο της γυναίκας του. Tο Memento έχει ως κύριο χαρακτηριστικό το περίεργο ταξίδι πάνω στον άξονα του χρόνου, το οποίο παρουσιάζεται και σκηνοθετικά μέσω των εναλλαγών χρώματος. Χρονικά η ταινία παρουσιάζεται ανάποδα, από το τέλος στην αρχή.
Η ταινία είναι σκηνοθετημένη με τέτοιο τρόπο ώστε στο τέλος να αποκαλύπτεται η πρώτη σκηνή, η έναρξη του μυστηρίου, η οποία σηματοδοτεί τη λύση του μυστηρίου της ταινίας. Άλλο ένα σκηνοθετικό τρικ είναι και οι εναλλαγές χρώματος. Οι σκηνές οι οποίες διαδραματίζονται στο παρόν και είναι αναδρομικές, είναι έγχρωμες, ενώ οι σκηνές, οι οποίες διαδραματίζονται στο παρελθόν, παρουσιάζονται ασπρόμαυρες. Ωστόσο, παραμένει το ερώτημα: τι έγινε στο τέλος; Τελικά ο περίεργος φίλος του πρωταγωνιστή ήταν όντως ο κακός της υπόθεσης που σε όλη τη διάρκεια της ταινίαw προσπαθεί να αποπροσανατολίσει τον άρρωστο φίλο του; Ή μήπως ο Leonard εθελοτυφλεί και αρνείται να δεχτεί πως στην πραγματικότητα ο μόνος που ευθύνεται για τον θάνατο της γυναίκας του είναι ο ίδιος;
Η Betty, μια νέα, φιλόδοξη ηθοποιός που ταξιδεύει στο Hollywood για να πραγματοποιήσει τα όνειρά της, γνωρίζει την Rita, μια γυναίκα που έχει χάσει τη μνήμη της εξαιτίας ενός αυτοκινητιστικού ατυχήματος. Οι δύο αυτές γυναίκες θα εμπλακούν σε μια ονειρική ψευδαίσθηση μακριά από κάθε λογική. Στην προσπάθειά της να βοηθήσει την Rita να ξαναβρεί τη μνήμη της, η Betty βυθίζεται σε έναν ονειρικό κόσμο, ο οποίος φαντάζει με παράλληλο σύμπαν, όπου πρωταγωνιστούν οι ίδιοι άνθρωποι, αλλά με διαφορετικούς ρόλους.
Στην παράλληλη ιστορία, η Betty, που εμφανίζεται με το όνομα Diane, είναι μια αποτυχημένη ηθοποιός που έχει δολοφονήσει την κοπέλα της, εξαιτίας της ζήλιας της. Τι γίνεται όμως στο τέλος; Μήπως η Betty αποτελεί τελικά την εξιδανικευμένη εικόνα που έχει η Diane για τον εαυτό της; Σε μια πιο βαθιά προσέγγιση, ολόκληρη η ταινία αποτελεί απομυθοποίηση του Hollywood και του τρόπου με τον οποίο ο κόσμος του θεάματος εκμεταλλεύεται τα όνειρα νεαρών κοριτσιών προς όφελός του. Πρόκειται για μια κριτική στο star system και τη στυγνή εκμετάλλευση των ανθρώπινων φιλοδοξιών και ονείρων για τις ανάγκες του κέρδους.
O Patrick Bateman είναι ένας πλούσιος, όμορφος και επιτυχημένος επενδυτικός σύμβουλος, που ζει σε ένα χλιδάτο διαμέρισμα και έχει μια πανέμορφη σύντροφο. Θα έλεγε κανείς πως ο αυτός άνθρωπος ζει μια τέλεια και ευτυχισμένη ζωή. Στην πραγματικότητα όμως, ο Patrick αισθάνεται ένα τεράστιο κενό, το οποίο ξεσπάει με έναν άκρως επιθετικό τρόπο. Ο πρωταγωνιστής, όπως αποκαλύπτει και ο τίτλος της ταινίας, είναι ένας ψυχοπαθής δολοφόνος που πασχίζει να καλύψει το απέραντο συναισθηματικό κενό που αισθάνεται. Τι συμβαίνει όμως στο τέλος;
O Patrick είναι πράγματι ένας ψυχοπαθής δολοφόνος ή όλα αυτά αποτελούν αποκύημα της φαντασίας του; Πρόκειται για μια λεπτομέρεια την οποία δεν θα μάθουμε ποτέ. Άλλωστε, δεν πρέπει να χάσουμε το βαθύτερο νόημα της συγκεκριμένης ταινίας. Η ταινία αποτελεί σάτιρα του απατηλού αμερικάνικου ονείρου και του υπερκαταναλωτικού τρόπου ζωής, απόρροιας του καπιταλιστικού συστήματος, όπως επίσης και της υποκρισίας των ανθρώπινων σχέσεων. Γι’αυτούς ακριβώς τους λόγους, άλλωστε, η συγκεκριμένη ταινία δέχτηκε τεράστια κριτική από το αμερικάνικο κοινό.