Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ ανακήρυξε την 10η Φεβρουαρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Οσπρίων (World Pulses Day), με στόχο την ευαισθητοποίηση του παγκόσμιου κοινού σχετικά με τα διατροφικά οφέλη των οσπρίων στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης και της επισιτιστικής ασφάλειας.
Όσπρια είναι η κοινή ονομασία των ξηρών σπερμάτων ορισμένων φυτών της τάξης Χεδρωπά, που χρησιμοποιούνται ως τροφή του ανθρώπου, αλλά και των ζώων.
Τα όσπρια είναι πλούσια σε αζωτούχες ενώσεις, υδατάνθρακες, βιταμίνες Β, ενώ πολλά από αυτά περιέχουν και λιποειδή. Αποτελούν κατά συνέπεια τροφή μεγάλης θρεπτικής αξίας. Η πρόσληψη οσπρίων συμβάλλει στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και την πρόληψη και αντιμετώπιση χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης, η στεφανιαία νόσος και ο καρκίνος. Επίσης, αποτελούν σημαντική πηγή φυτικής πρωτεΐνης για τα ζώα.
Κυριότερα όσπρια είναι η φακή, τα φασόλια, τα κουκιά, τα μπιζέλια, ο αρακάς, τα ρεβίθια, η σόγια, το λαθούρι, τα λούπινα και η αραχίδα (αράπικο φιστίκι).
Τα όσπρια είναι μία από τις παλαιότερες τροφές του ανθρώπου. Ευρήματα οσπρίων έχουν ανακαλυφθεί στη Μεσόγειο και τη Μεσοποταμία από αρχαιολόγους και ανάγονται στο 5000 π.Χ.
ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΩΝ ΟΣΠΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
Ρυθμίζουν το σάκχαρο του αίματος
Εξαιτίας του χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, τα όσπρια αποτελούν μία καλή επιλογή για τη ρύθμιση του σακχάρου του αίματος. Επίσης, μπορούν άφοβα στην κατάλληλη ποσότητα και συχνότητα, να καταναλωθούν από άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.
Συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του εντέρου
Οι φυτικές ίνες που περιέχονται στα όσπρια, τόσο οι διαλυτές όσο και οι αδιάλυτες, βοηθούν στην ομαλή λειτουργία του εντέρου και προλαμβάνουν τη δυσκοιλιότητα.
Έχουν καρδιοπροστατευτική δράση
Ο συνδυασμός των φυτικών ινών και της υψηλής περιεκτικότητας φολικού οξέος με την ταυτόχρονη χαμηλή περιεκτικότητα κορεσμένων λιπαρών στα όσπρια, τα καθιστά ένα τρόφιμο με ισχυρή καρδιοπροστατευτική δράση.
Έχουν αντικαρκινική δράση
Τα όσπρια αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της μεσογειακής διατροφής, η οποία φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Επίσης, καινούριες μελέτες ερευνούν τη συσχέτιση της κατανάλωσης φασολιών με την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου, χωρίς όμως ακόμα να έχουμε ξεκάθαρα αποτελέσματα για τη συσχέτιση αυτή.
ΤIP: Εάν θέλουμε να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο τη διατροφική αξία των οσπρίων καλό θα ήταν να εφαρμόσουμε στη διατροφή μας τους κατάλληλους συνδυασμούς. Έτσι λοιπόν, καλό θα ήταν να συνδυάζουμε τα όσπρια με τρόφιμα που περιέχουν θειούχα αμινοξέα, όπως το ρύζι και οι ξηροί καρποί για να αυξήσουμε τη βιολογική αξία των πρωτεϊνών των οσπρίων. Επίσης, για να αυξήσουμε την αφομοίωση του σιδήρου που περιέχουν τα όσπρια από τον οργανισμό, καλό θα ήταν να τα συνδυάζουμε με καλές πηγές βιταμίνης C όπως το λεμόνι και οι ωμές πιπεριές.