ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ & ΨΥΧΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ «Φοβάμαι ότι θα απολυθώ!»

Σε μια εποχή δραματικών ανατροπών, οι ισορροπίες στην ασφάλεια της εργασίας έχουν κι αυτές σημαντικά διαταραχθεί. Ο φόβος της απόλυσης έχει γίνει, δυστυχώς, μέρος μιας σκληρής πραγματικότητας για μεγάλη μερίδα συνανθρώπων μας. Πολλοί είναι εκείνοι που βιώνουν με αγωνία την καθημερινή τους παρουσία στη δουλειά, τους στοιχειώνει όταν είναι μακριά, τους αποδιοργανώνει στην καθημερινότητά τους. Το καλύτερο όπλο όμως, απέναντι σε έναν φόβο είναι να τον αντιμετωπίσουμε, καθένας με τα δικά του μέσα, όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται. Γιατί η ζωή, πάντα, συνεχίζεται.   

Αυτό που κάνει η κρίση της εργασίας, και γενικότερα κάθε κρίση, είναι ότι ανασύρει και φέρνει στο φως τα κομμάτια του εαυτού μας που είναι λιγότερο επεξεργασμένα, τραύματα που δεν έχουν φροντιστεί, φόβους που δεν έχουν τακτοποιηθεί. Όσο πιο βαθιά και ανέγγιχτα, όσο πιο δύσκολα, τόσο μεγαλύτερη και η έλλειψη αντοχής και ευελιξίας του ψυχισμού μας στις αναταράξεις. Ζητήματα αυτοεκτίμησης, σχέσεις με τους συνεργάτες,  που καθορίζονται από πολυπαραγοντικούς διαύλους επικοινωνίας, σχέσεις με τον εαυτό και την συγκρότησή του, συνδέσεις φοβικές και καταδιωκτικά σενάρια, το ασυνείδητο αναδύεται με πολλούς και αλληλοκαλυπτόμενους τρόπους στο χώρο της εργασίας.
Ο τομέας της δουλειάς μας είναι ένας από τους δυο πιο σημαντικούς πόλους της ζωής μας:  μας επιτρέπει να βρούμε την θέση μας στην κοινωνική δομή, να έχουμε μια σχετική αυτονομία, να ολοκληρωθούμε, να αισθανόμαστε ότι είμαστε επιτυχημένοι.
Για όλους αυτούς τους λόγους, ίσως κι άλλους που θα προσέθετε καθένας ξεχωριστά, η ύπαρξη της εργασίας στην ζωή μας είναι θεμελιώδης και αναμφισβήτητης αξίας.  Ο φόβος για το εργασιακό και, κατ’ επέκταση, οικονομικό αύριο, μέσα σε ένα ασταθές και κλυδωνιζόμενο κοινωνικό ιστό σχεδόν δεν αφήνει περιθώρια: μοιάζει συχνά να έχει αποσυρθεί κάθε αίτημα βελτίωσης, αλλαγής, αναβάθμισης, ακύρωση όποιας προσωπικής επιθυμίας.  Από τη μια,  αυτή η αναδίπλωση εν μέρει νομιμοποιείται από τις κρίσιμες συνθήκες: όλοι έχουμε δεχθεί τροποποιήσεις – στον τρόπο δουλειάς μας, στην αμοιβή μας – που μπορούν να ξεμπλοκάρουν την πορεία της, ώστε να μην οδηγηθούμε σε αδιέξοδο. Αυτό είναι κομμάτι μιας ικανότητας προσαρμογής, σύμφυτη στο ανθρώπινο είδος, προσαρμογή που, όμως, δεν έχει την ίδια δυναμική σε κάθε υποκείμενο. Είναι αρκετοί άνθρωποι, για παράδειγμα, που βιώνουν με έναν τραυματικό τρόπο αυτές τις μεταβολές, αναλαμβάνοντας τες πολύ προσωπικά σε ψυχικό επίπεδο, σαν μια τιμωρία ασυνείδητη που ίσως να τους άξιζε κιόλας. Αυτή η θέση μεγιστοποιεί την ανασφάλεια στο εργασιακό (και όχι μόνο) πεδίο καθώς και τον φόβο.  Εκείνο στο οποίο πρέπει να αντισταθεί κανείς είναι η εγκατάσταση της απόσυρσης και η πρυτάνευση του φόβου.

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ;

Ενδεικτικά:
• Η δουλειά σας τείνει να εξελιχθεί σε «κινούμενη άμμο»; Για να μην βουλιάξετε, κυρίως ψυχικά, και να περάσετε όσο πιο καλά μπορείτε αυτή την φάση, χρειάζεται προσοχή και ανασυγκρότηση.
• Όσο είστε στη δουλειά, συγκεντρωθείτε! Η σκέψη της απόλυσης, ο φόβος και το «άδειασμα» που την συνοδεύουν αν γίνει έμμονη ιδέα, ή κυριεύσει την απασχόλησή σας, μπορεί να ατονήσει και να φθείρει και την ποιότητα της δουλειάς σας, εκτός από την διάθεσή σας. Φοβάστε ότι μπορεί να απολυθείτε αλλά ακόμα δουλεύετε, μπορεί και να μην απολυθείτε ποτέ.
Δώστε νόημα σε αυτό που κάνετε εδώ και τώρα. Ενισχύστε τις δεξιότητές σας , φροντίστε αυτά που μπορείτε να ελέγξετε και αποδεχθείτε ότι κάποια άλλα είναι πέραν του πεδίου ελέγχου σας. Η ζωή συνεχίζεται ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες και πρέπει να της δίνουμε ένα νόημα.
• Αναζητήστε σημεία σταθερότητας στην ζωή σας, που δεν περιορίζονται στον τομέα της εργασίας. Η δουλειά δεν είναι η ζωή μας όλη, είναι ένα σημαντικό κομμάτι της. Ένα καλό υποστηρικτικό περιβάλλον, οι δικοί σας άνθρωποι, είτε φίλοι, είτε συγγενείς, μπορούν να σας στηρίξουν ψυχικά και να σας αποφορτίζουν στις δύσκολες εντάσεις. Κι όταν μπορούμε να αποφορτιστούμε, μπορούμε να πάρουμε ανάσες και να δούμε τα πράγματα με άλλο μάτι. Μπορούμε να λειτουργήσουμε καλύτερα και στον εργασιακό μας χώρο, όσο κι αν οι αιχμηρές γωνίες μας τρομάζουν. Αν χρειάζεστε βοήθεια ειδικού ζητήστε την, μην αφήσετε τον εαυτό σας να εγκλωβιστεί. Βρείτε σημεία αναφοράς που σας στηρίζουν μέσα σας και γύρω σας, ώστε να μην νοιώθετε μονίμως υπό απειλή.
• Μην παραμελείτε και μην στριμώχνετε κι άλλο τον εαυτό σας. Αποσυνδεθείτε για ορισμένες ώρες μετά την δουλειά, το σαββατοκύριακο, κάνοντας πράγματα που σας ευχαριστούν, σας διώχνουν τις βαριές σκέψεις, σας αναζωογονούν. Αν αυτά μέχρι τώρα σας στοίχιζαν κάτι παραπάνω, ποτέ δεν είναι αργά να εκπλαγείτε με την ευελιξία σας να αναθεωρήσετε, να ανακαλύψετε ότι υπάρχουν πολλά να κάνει κανείς για να διώξει το άγχος και την στενοχώρια, που κοστίζουν τίποτα ή ελάχιστα.
Προσφερθείτε να βοηθήσετε κάποιον δικό σας, περπατήστε, κάντε ένα σπορ σε ανοιχτούς χώρους, διαβάστε, μιλήστε με τους αγαπημένους σας, παίξτε με τα παιδιά σας, τα ανίψια σας, τα παιδιά των φίλων σας, ενισχύστε τους ανθρώπινους δεσμούς σας…
Μέσα σε τόσο δύσκολους καιρούς είναι πολύ σπουδαίο να δίνουμε και να παίρνουμε στιγμές χαράς με τους ανθρώπους που είναι σημαντικοί για εμάς. Είναι αυτό που υφαίνει ένα δίκτυ προστασίας και υποστήριξης από άνθρωπο σε άνθρωπο, κάτι που μοιάζει να το είχαμε αμελήσει παλαιότερα, αν όχι εντελώς ξεχάσει…!