«Άστρο λαμπρό τους οδηγεί…»

Τα Χριστούγεννα είναι η γιορτή που περιμένουν με προσμονή μικροί και μεγάλοι. Έθιμα και εθιμοτυπικά αναβιώνουν σε όλο τον πλανήτη. Στα παιδιά διηγούμαστε ιστορίες και μία από αυτές είναι η ιστορία με τους «τρεις Μάγους με τα δώρα», οι οποίοι ακολούθησαν το «Άστρο» για να φτάσουν στο νεογέννητο θείο βρέφος.

Μύθος ή πραγματικότητα; Αλληγορία ή γεγονός διαπιστωμένο; Πολλοί επιστήμονες προσπάθησαν να ερμηνεύσουν το παράδοξο αυτό φαινόμενο, αλλά καμία θεωρία δεν κατάφερε να το ερμηνεύσει εξ ολοκλήρου. Η μόνη αξιόπιστη πηγή που δίνει πληροφορίες για το άστρο των Χριστουγέννων (ή Άστρο) είναι το ευαγγέλιο κατά Ματθαίου στην αρχή του 2oυ κεφαλαίου. Εκεί ο ευαγγελιστής αναφέρει: «Aφού λοιπόν γεννήθηκε ο Iησούς Xριστός στη Bηθλεέμ της Iουδαίας, στις μέρες του βασιλιά Hρώδη, κατέφτασαν στα Iεροσόλυμα σοφοί από την Aνατολή, ρωτώντας: Πού είναι ο νεογέννητος βασιλιάς των Iουδαίων; Γιατί είδαμε το άστρο του στην Aνατολή και ήρθαμε να τον προσκυνήσουμε. Aλλ’ ο βασιλιάς Hρώδης ταράχτηκε, όταν το άκουσε αυτό, και μαζί του όλη η πόλη των Iεροσολύμων! Έτσι, συγκέντρωσε όλους τους αρχιερείς και τους δασκάλους του λαού και ρωτούσε να μάθει απ’ αυτούς πού είναι καθορισμένο να γεννηθεί ο Xριστός.  Kι εκείνοι του είπαν: Στη Bηθλεέμ της Iουδαίας, γιατί έτσι έχει γραφτεί από τον προφήτη: Kι εσύ Bηθλεέμ, περιοχή του Iούδα, δεν είσαι καθόλου ασήμαντη ανάμεσα στις επιφανέστερες πόλεις του Iούδα, γιατί από σένα θα βγει αρχηγός, που θα καθοδηγήσει το λαό μου, τον Iσραήλ. Tότε ο Hρώδης, αφού κάλεσε κρυφά τους σοφούς, εξακρίβωσε απ’ αυτούς τον καιρό που είχε φανεί το άστρο. Kατόπιν τους έστειλε στη Bηθλεέμ λέγοντάς τους: Πηγαίνετε και ψάξτε προσεκτικά για το παιδί κι όταν το βρείτε να μου το πείτε, για να έρθω κι εγώ να το προσκυνήσω. Eκείνοι, αφού άκουσαν το βασιλιά, αναχώρησαν. Kαι φάνηκε πάλι το αστέρι που είδαν στην Aνατολή, το οποίο προχωρούσε μπροστά τους καθοδηγώντας τους, μέχρι που ήρθε και στάθηκε πάνω εκεί που ήταν το παιδί. Kαι σαν είδαν το αστέρι, ένιωσαν χαρά πάρα πολύ μεγάλη.»
Σύμφωνα με την παραπάνω περικοπή, οι «μάγοι» που προσκύνησαν τον Ιησού ήταν σοφοί και καταγόταν από χώρα ανατολικά του Ιορδάνη ποταμού, πιθανόν από την Περσία. Ο αριθμός των σοφών δεν είναι γνωστός, όμως επικράτησε πως είναι τρεις, λόγω των τριών δώρων που προσέφεραν στον Χριστό. Οι σοφοί παρατήρησαν το Άστρο στην Ανατολή, δηλαδή στη χώρα από την οποία ήρθαν και όχι στο ανατολικό μέρος του ουρανού. Προφανώς το Άστρο θα βρισκόταν στο δυτικό ή νότιο δυτικό τμήμα του ουρανού για να το ακολουθήσουν και να φθάσουν στα Ιεροσόλυμα.
Όταν ο Ηρώδης άκουσε τα λεγόμενα των μάγων ταράχτηκε μαζί με αυτόν και ο λαός της Ιερουσαλήμ. Επιπλέον ο Ηρώδης πληροφορήθηκε κρυφά από τους μάγους για την εμφάνιση του άστρου και τους ζήτησε να εξακριβώσουν την τοποθεσία του Ιησού. Μήπως ο Ηρώδης και ο λαός του δεν μπορούσαν να παρατηρήσουν το Άστρο, που τους καθοδηγούσε στον Χριστό, παρά μόνο οι μάγοι; Αν ήταν λαμπρό θα το έβλεπαν και οι υπόλοιποι εκτός των μάγων. Αν ήταν αρκετά αμυδρό ώστε να μην το διακρίνουν εύκολα οι μη ειδικοί (οι μάγοι ήταν ειδικοί) τότε απορρίπτονται αυτόματα οι θεωρίες που το θέλουν φωτεινό αστρικό αντικείμενο και φανερό και από μη ειδικούς.
Ο Ηρώδης εξακρίβωσε κάποιες πληροφορίες για το ταξίδι των μάγων και διέταξε την σφαγή όλων των αγοριών έως 2 χρονών. Από αυτό προσδιορίζεται ότι το ταξίδι των μάγων διήρκησε περίπου 2 έτη. Τα ταξίδια τότε γινόταν με ζώα. Άρα το Άστρο φαινόταν στον ουρανό για 2 έτη και είχε σχετικά είχε μεγάλη διάρκεια.
Όταν οι μάγοι έφυγαν από τον Ηρώδη, το Άστρο ξαναφάνηκε, βρισκόταν συνεχώς μπροστά τους και τους καθοδηγούσε, μέχρι που κατέβηκε και στάθηκε πάνω από το παιδί πλέον Ιησού. Μπορεί ένα αστρικό αντικείμενο να εμφανιστεί, να εξαφανιστεί και μετά από κάποιο χρονικό διάστημα να ξαναεμφανιστεί; Βεβαίως, οι αστέρες νόβα. Αφού έδειξε τον τόπο που ζούσε ο Ιησούς, ο Ηρώδης γιατί δεν το αντιλήφθηκε για να θανατώσει τον μικρό Ιησού; Ο Ηρώδης ήθελε οπωσδήποτε να θανατώσει τον Χριστό. Μπορεί ένα αστρικό αντικείμενο ή φαινόμενο να βρίσκεται συνεχώς μπροστά από τον παρατηρητή, να τον καθοδηγεί και να του φανερώνει έναν συγκεκριμένο τόπο ή άτομο πάνω στην επιφάνεια της γης; Προφανώς όχι!
Tέτοιες απορίες, όπως αυτές που διαπιστώνει ο Μ. Σταμάτης, φυσικός του πανεπιστημίου Ιωαννίνων, έχουν διατυπωθεί πολλές ανά τους αιώνες. Ενώ για κάποιους πρόκειται για ένα αδιάφορο και ανύπαρκτο ζήτημα, για μερικούς άλλους αποτελεί ένα σπουδαίο αστρονομικό φαινόμενο προς συζήτηση και διερεύνηση. Μερίδα δυτικών δε, θεωρεί πως με την απόδειξη της ύπαρξης αυτού του Άστρου, θα είναι σαν να έχει αποδειχθεί έμμεσα ιστορικά η γέννηση του Ιησού Χριστού.
Σύμφωνα με τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο και πολλούς άλλους θεολόγους και πιστούς της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης που ερεύνησαν το θέμα αυτό, το Άστρο ήταν μια υπερφυσική δύναμη, ίσως ένας άγγελος που έστειλε ο Θεός στους ειδωλολάτρες μάγους να γευτούν και αυτοί το χαρμόσυνο μήνυμα της γέννησης του σωτήρα όλου του κόσμου. Την άγια εκείνη νύχτα της γέννησης του Μεσσία πλήθος αγγέλων με υπέρλαμπρο φως κατέβηκε στη Γη και δοξολογούσαν το Θεό. Ακόμη μια άλλη εκδοχή είναι ότι έχει αλληγορική σημασία και δεν πρόκειται περί πραγματικού αστρικού αντικείμενου αλλά θεϊκής και υπερφυσικής δύναμης, η οποία πήρε τη μορφή αυτή που έχουν τα άστρα και καθοδηγούσε τους μάγους. Κάθε Χριστούγεννα λοιπόν μπορεί ο καθένας από εμάς να δει αυτό το Άστρο με τα μάτια της ψυχής του.
Ύστερα από αυτό το ταξίδι που κάναμε στην ιστορία, ανιχνεύοντας τη αλήθεια των μύθων, εύχομαι να βρείτε το πανέμορφο αυτό Άστρο αυτά τα Χριστούγεννα. Καλές και ειρηνικές γιορτές λοιπόν σε όλους με αγάπη και υγεία.