Ερρίκος Λίτσης : Το θέατρο είναι ένας μυστικός κώδικας επικοινωνίας των ανθρώπων με τα βαθύτερα και καλά κρυμμένα συναισθήματά τους

Ο Ερρίκος Λίτσης ξεκίνησε το 1999 παρακολουθόντας καποιους κύκλους μαθημάτων στο «Θέατρο των αλλαγών». Σύντομες εμφανίσεις σε σήριαλ της εποχής και μικρες συμμετοχες σε ταινίες μικρού μήκους. Το 2000 γνωρίστηκε με τον Γ. Οικονομίδη. Μαζί έκαναν το «Σπιρτόκουτο» (2001)και «Η ψυχή στ στόμα» (2006 – εβδομάδα κριτικής στο Φεστιβάλ Καννών). «Οι δύο πρωταγωνιστικοί ρόλοι που μου άνοιξαν ουσιαστικά το δρόμο» όπως ομολογεί ο ίδιος. Στο ενδιάμεσό τους έπαιξε σε ταινίες του Ν. Παναγιωτόπουλου («Delivery» – 2004 Φεστιβάλ Βενετίας), Δ. Σταύρακα, Δ. Μασκλαβάνου κ.α. Ακολούθησε η συμμετοχή του στο «Τσίου…» του Μ. Παπαδημητράτου, «Παρέες» του Σ. Γκορίτσα, «’Ωρεςκοινής ησυχίας» της ΚΕυαγγελάκου, «Χώρα προέλευσης» του Σ. Τζουμέρκα (Φεστιβαλ Βενετίας 2010) κ.α. Έχει επίσης συμμετοχή σε δύο ταινίες του Τ. Μπουλμέτη («Νοτιάς» 2016, «1968» 2018) και έπαιξε και στην τελευταία ταινία του Στ.Τσιώτη «Γυναίκες που περάσατε από δω». Οι λάτρεις του θεάτρου τον έχουν απολαύσει στο «Festen» (σκην. Αλίκη Δανέζη Κνούτσεν), στον «Βροχοποιό» (σκην. Γ. Κακλέα), «Ο κουλοχέρης του σπόκεην) (Νικορέστης Χανιωτάκη), «Η υπόθεση της οδού Λουρσίν» (Μ. Φριτζήλα), «Έγκλημα στα παρασκήνια» (Κ. Μπερδέκα), «Reservoir dogs» (Τρ. Δελλής), «Ο Μάκης» (Β. Κατσικονούρη – Ε.Λίτση) κ.α. Οι τηλεοπτικές δουλειές του περιλαμβάνουν: «Το Δέκα» (σκην. Π. Δημητρακόπου- λου), «Μην αρχίζεις τη μουρμούρα» (4 επεισόδια), «Θα γίνει της πολυκατοικίας» (Β. Θωμόπουλος), «Καρυωτάκης», «Η ζωή εν τάφω» (Τ. Ψαρράς), «Τα καλύτερά μας χρόνια» κ.α.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΜΑΙΡΗ ΓΚΙΩΝΗ – ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ

«Π»: Σε ποιό περιβάλλον μεγαλώσατε; Πώς ήταν τα παιδικά σας χρόνια στα Πετράλωνα;

ΕΡΡΙΚΟΣ ΛΙΤΣΗΣ: Γεννήθηκα και μεγάλωσα στα Ανω Πετράλωνα, μια λαϊκή συνοικία κι έμαθα από παιδι να παίζω στους δρόμους και να γίνομαι φίλος με τα γειτονόπουλα.Η οικογένειά μου αν και βιοπαλαιστές και με τρία συνολικά παιδιά,είχαν μία ευρύτερη μόρφωση κι έτσιαγάπησα από μικρός και το διάβασμα και τη μουσική και το σινεμά. Γενικά, είχα καλά παιδικά χρόνια! Δόξα τω Θεώ, δεν στερήθηκα κάτι, δεν πείνασα.

«Π»: Τί σηματοδότησε η συνάντησή σας το 2000 με τον Γιάννη Οικονομίδη;

ΕΡ.Λ.: Η συνάντηση με τον Γ. Οικονομίδη σηματοδότησε μια καλλιτεχνική συνεργασία και την αρχή μιας καριέρας, ουσιαστικά και για τους δυό
μας. Αλλά το κυριότερο και μιας φιλίας που κράτησε περίπου 10 χρόνια.Στο διάστημα αυτό ο Γιάννης Οικονομίδης έκανε μ’ εμένα πρωταγωνιστή αλλά και βαθύτερα συνεργάτη,τις δύο εμβληματικότερες – κατά τη γνώμη μου – ταινίες του που ειναι και οι πρώτες μεγάλου μήκους που έκανε! Το «Σπιρτόκουτο» (γυρίστηκε το 2001) και την «Ψυχή στο στόμα» (γυρίστηκε το 2005). Στη συνέχεια οι δρόμοι μας χώρισαν καλλιτεχνικά και
αργότερα με ευθύνη εκείνου χωρίσαμε και ως φίλοι.

«Π»: Έχετε σημαντικότατη εργογραφία, συνεργασίες εξαιρετικές σε κινηματογράφο, θέατρο και τηλεόραση. Ποιά ξεχωρίζετε;

ΕΡ.Λ.: Στον κινηματογράφο ξεχωρίζω οπωσδήποτε τις δύο προαναφερθείσες ταινίες αλλά σίγουρα και το «Τσίου» του Μάκη Παπαδημητράτου (2005), το «Delivery» του Ν Παναγιωτόπουλου (2004), «Χώρα προέλευσης» του Σύλλα Τζουμέρκα(2010), το «Τhe republic» του Δ. Τζέτζα (2014), το «Ώρες
κοινής ησυχίας» της Κ. Ευαγγελάκου (2006) και το «Γυναίκες που περάσατε απο δω» του Στ. Τσιώλη (2018). Στο θέατρο ξεχωρίζω το «Festen»(σκην. Αλίκη Δανέζη Κνούτσεν 2006), την «Λάμψη μιας ασήμαντης νύχτας» (Ελ. Σκότη – 2018), «Reservoir dogs» (Τρ. Δελλής – 2017), «Τhe man from earth» (Κων. Νικολαίδη -2012), «Ο κουλοχέρης του Σπόκεην»(Νικ. Ορ. Χανιωτάκης – 2014), «Ο Μάκης» (Β. Κατσικονούρης – Ερ. Λί-τσης 2022). Αλλά γενικά δεν υπάρχει κάτι που να συμμετέχω και να μην το αγαπώ! Το κάθε τι έχει την ξεχωριστή του θέση στην καρδιά μου!
Στην τηλέοραση ξεχωρίζουν «το 10 του Καραγάτση» (σκην. Πηγή Δημητρακοπούλου – 2007), και βέβαια
«Τα καλύτερά μας χρόνια» (Μαλέα,Κρητικός, Ρασιδάκης 2020 – 2023).

«Π»: Το «Σπιρτόκουτο», η κινηματογραφική ταινία του Γιάννη Οικονομίδη, άλλαξε πράγματι το ελληνικό σινεμά. Τί ήταν για σας;

ΕΡ.Λ.: Το «Σπιρτόκουτο» έφερε έναν καινούργιο αέρα στο ελληνικό σινεμά, έσπασε τα ταμπού της γλώσσας και καθιέρωσε έναν ρεαλιστικό
τρόπο ερμηνείας των ρόλων που στη συνέχεια βρήκε πολλούς μιμητές. Για μένα ήταν καθοριστική ως προς την ερμηνεία που ανέδειξε τις υποκριτικές μου ικανότητες και μου άνοιξε τον δρόμο επαγγελματικά.

«Π»: «Τσίου» του Μάκη Παπαδημητράτου. Είναι η ταινία αυτή επίκαιρη και σήμερα;

ΕΡ.Λ.: Το «Τσίου» του Μάκη Παπαδημητράτου είναι μια ταινία που αντιμετωπίζει το σοβαρό πρόβλημα των ναρκωτικών, της αναζήτησής
τους από εθισμένα άτομα, με χιούμορ και κατανόηση. Δεν νομίζω ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει προς το καλύτερο απο τότε (2005)… μάλλον το αντίθετο!

«Π»: «Η ψυχή στο στόμα», Γ. Οικονομίδη. Η ταινία αυτή αναφέρεται ως έργο τέχνης για το ξεγύμνωμα των χαρακτήρων των ανδρών και τη βίαιη σκληρή σαν μαχαίρι γλώσσα. Μιλήστε μας γι’αυτή.

ΕΡ.Λ.: «Η ψυχή στο στόμα», η πιο απαιτητική υποκριτικά για μένα ταινία από όσες έχω παίξει. Εκτός της αντρικής καφρίλας, αποκαλύπτει και
τον εργασιακό φασισμό, τις σάπιες οικογενειακές σχέσεις (όπως και το «Σπιρτόκουτο»), το αδιέξοδο των ανθρώπινων σχέσεων. Η γλώσσα που μιλάνε οι άνθρωποι στην ταινία είναι χυδαία και βρώμικη όπως οι σχέσεις τους και φέρνει βία.

«Π»: Μετανιώσατε που αποφασίσατε να βιοπορίζεστε με την τέχνη της υποκριτικής;

ΕΡ.Λ.: Δεν μετανοιώνω για τον τρόπο που έχω επιλέξει να ζω γενικώς! Συμπεριλαμβάνεται και ο όποιος τρόπος βρίσκω κάθε φορά
για να βιοπορίζομαι. Το ότι μπορώ ως ηθοποιός να ζω από τη δουλειά μου, το θεωρώ ευλογία!

«Π»: Πιστεύετε στο ταλέντο;

ΕΡ.Λ.: Ναι, πιστεύω σε αυτό που λέμε ταλέντο. Σε αυτό που λέμε δεξιότητα με άλλα λόγια. Όλοι μας έχουμε κάποιο ταλέντο, κάποιες δεξιότητες. Καλό είναι να τις καλλιεργούμε!

«Π»: Είναι το θέατρο τέχνη αναγκαία στη ζωή των ανθρώπων;

ΕΡ.Λ.: Για να υπάρχει στη ζωή μας εδώ και δυόμιση χιλιάδες χρόνια, θα είναι μάλλον αναγκαίο! Ό,τι δεν είναι αναγκαίο στον Άνθρωπο, καταργεί σταδιακά η ίδια η ζωή. Για μένα το θέατρο είναι Αγάπη, είναι Μαγεία, είναι ένας μυστικός κώδικας επικοινωνίας των ανθρώπων με τα βαθύτερα και καλά κρυμμένα συναισθήματά τους. Ο ηθοποιός είναι το ενδιάμεσο αλλά… μπορεί και όχι. Ας μείνουμε στο ότι το αγαπώ
και μου αρέσει!

«Π»: Όπως είπαμε έχετε πλούσιο βιογραφικό και υπέροχες συμμετοχές σε εξαιρετικές δουλειές. Έχετε επίσης, βραβευτεί για την ερμηνεία
σας στην ταινία μικρού μήκους «Ο Μάριος και το κοράκι» 2010 του Γ. Μπουγιούκα και το 2011 «Κόφτο» του Β. Καλαμάκη στο Φεστιβάλ Δράμας. Τί προσδίδουν στον καλλιτέχνη οι βραβεύσεις;

ΕΡ.Λ.: Οι όποιες βραβεύσεις θεωρώ οτι έχουν κυρίως μία ηθική αξία. Είναι μια επιβράβευση των κόπων σου και μια αναγνώριση της προσπάθειάς σου. Θέλω να πιστεύω και του ήθους σου. Αναγνωρισημότητα δεν θα έλεγα ότι φέρνουν οι βραβεύσεις. Μάλλον μια συνεισφορά στο βιογραφικό σου.

«Π»: Ποιός ρόλος σας έχει επηρεάσει περισσότερο;

ΕΡ.Λ.: Θεωρώ κυρίως ο ρόλος του Τάκη στην «Ψυχή στο στόμα». Μετά απο αυτή την ταινία πολλά άλλαξαν στη ζωή μου.

«Π»: Συμβουλεύετε τους νέους να ακολουθήσουν τα όνειρά τους;

ΕΡ.Λ.: Καλό είναι ο καθε νέος και νέα να προσπαθεί να πραγματοποιήσει το όποιο όνειρο έχει.

«Π»: Ποιά τα βασικά «εργαλεία» στην τέχνη του ηθοποιού;

ΕΡ.Λ.: Δεν έχω να προτείνω τεχνικές, «εργαλεία»… Σίγουρα να υπάρχει αγάπη και πίστη σ’ αυτό που κάνει, να το διασκεδάζει και ο ίδιος,
και οπωσδήποτε να έχει επιμονή και
υπομονή!
«Π»: Η επιτυχημένη σειρά στην ΕΡΤ1 «Τα καλύτερά μας χρόνια» τελείωσε. Πώς ήταν αυτά τα τρία χρόνια συνεργασίας σας;

ΕΡ.Λ.: Τα τρία χρόνια που έπαιζα στα «Καλύτερά μας χρόνια» ήταν εξαιρετικά! Υπήρχε η χαρά του γυρίσματος, ήξερα ότι στο γύρισμα θα
είμαι με φίλους γιατί έτσι ήμασταν μεταξύ μας όλοι οι συνάδελφοι. Με το αστείο μας αλλά και την απαιτούμενη σοβαρότητα για το καλύτερο
αποτέλεσμα. Κι αυτό το κλίμα υπήρχε και με τους σκηνοθέτες και με το τεχνικό προσωπικό και με τους υπεύθυνους παραγωγής. Ήταν όλο το σύνολο σε εξαιρετικό κλίμα.

«Π»: Τί σας χαρακτηρίζει;

ΕΡ.Λ.: Με χαρακτηρίζει κυρίως το χιούμορ – είμαι μεγάλο πειραχτήρι! – αλλά και ο αυτοσαρκασμός. Και ναι, και το πάθος γι’ αυτό που κάνω,
θέλω να γίνεται όσο το δυνατόν καλύτερο, προσέχω τις λεπτομέρειες κι αν χρειαστεί, γκρινιάζω!

«Π»: Είστε ικανοποιημένος με την καλλιτεχνική σας πορεία; Τί δεν έχετε κάνει και τί επιθυμείτε;

ΕΡ.Λ.: Γενικά είμαι πολύ ευχαριστημένος διότι αν και ξεκίνησα σε μεγάλη ηλικία (44) και χωρίς «πλάτες» καθώς δεν προέρχομαι απο κάποια
σχολή, έχω καταφέρει με τη δουλειά μου να κερδίσω την εμπιστοσύνη πολλών σκηνοθετών και παραγωγών κι ετσι το χνάρι μου είναι πλέον
ορατό στην καλλιτεχνική πορεία του τόπου μας. Υπάρχουν ακόμα βέβαια πολλά που θα ήθελα να κάνω των οποίων ουκ έστιν αριθμός! Αρπάζω καθε ευκαιρία που μου δίνεται για να βελτιώνομαι και να προχωράω. Υγεία νά’χουμε και ίσως τα καλύτερα νά’ναι μπροστά!

«Π»: Τί αγαπάτε και τί σας θλίβει;

ΕΡ.Λ.: Αγαπώ τους φίλους μου,παλιούς και νέους, την οικογένειά μου, την καλοσύνη και τα ζεστά χαμόγελα των ανθρώπων.
Με θλίβει η αχαριστία, η υποκρισία και η μικροψυχία των ανθρώπων.

«Π»: Τί θα αλλάζατε αν ήταν στο χέρι σας;

ΕΡ.Λ.: Αν ήταν στο χέρι μου θα άλλαζα κάθε τι αρνητικό που μπορεί να κουβαλάω.

«Π»: Τί ετοιμάζετε;

ΕΡ.Λ.: Το φθινόπωρο ξεκινάω πρόβες για την παράσταση «Βασιλιάς Ληρ» του Σαίξπηρ για το Εθνικό Θέατρο σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά. Εν τω μεταξύ τώρα το καλοκαίρι διαβάζω τις περιπέτειες του Μικρού Ήρωα, του παιδιού – φάντασμα, για την Φωνή του Βιβλίου- bookvoice.gr. Και σε λίγες μέρες… διακοπές!