Οπαδική ή πολιτική βία; – γράφει ο Γιώργος Πένταρης

Αν και ποτέ δεν υπήρξα φανατικός ποδοσφαιρόφιλος, πολλές φορές πήγαινα στο γήπεδο από τότε που υποστήριζα τον Ολυμπιακό Λαμπετίου και μετά τον Πανηλειακό που στην εποχή του Ρότσα και του Τζόρτζεβιτς ήταν ομάδα Α’ Εθνικής. Θυμάμαι τον εαυτό μου σε έναν αγώνα στο Εθνικό Στάδιο Πύργου, να βρίζω χυδαία παίχτες και διαιτητή και lines-men. Κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι η συμπεριφορά μου ήταν εκτός του χαρακτήρα μου και μου έκανε μεγάλη εντύπωση η χυδαιολογία μου. Αυτή η αντίληψη με συνοδεύει από τότε και πάντα: το ότι όποτε στις λίγες φορές που πήγαινα στο γήπεδο, μου έρχονταν το αίσθημα να βρίσω; Να εκτονωθώ; Να εκφράσω αισθήματα που ήθελα να τα ακούσει κάποιος άλλος και δεν μπορούσα; Νομίζω ότι ήταν όλα μαζί. Πάντως κάποια στιγμή απομυθοποίησα το ποδόσφαιρο και αποστασιοποιήθηκα.

Προς την αρχή της δεκαετίας του 1980 εργάστηκα για ένα διάστημα σε μια πολυεθνική, την 3Μ, και κατασκευάσαμε το ταρτάν στα περισσότερα γήπεδα της Ελλάδας, από Χανιά μέχρι Αλεξανδρούπολη και από Αγρίνιο μέχρι Βόλο. Περιττό να πω ότι φτιάξαμε το ταρτάν σε σχεδόν όλα τα γήπεδα της Αθήνας, μικρά και μεγάλα από το παλιό Ολυμπιακό Στάδιο μέχρι το βοηθητικό του Ολυμπιακού στου Ρέντη, του Καραϊσκάκη, του Πανιώνιου κ.τ.λ. Εκείνο που μου έχει μείνει στο μυαλό ήταν η κακή ποιότητα ως ανθρώπων των τότε παραγόντων σχεδόν σε όλα γήπεδα που δούλεψα. Κρίνοντας από τα γεγονότα που συμβαίνουν εντός και εκτός γηπέδων εδώ και χρόνια, εύλογα μπορώ να ισχυριστώ ότι η ποιότητα των παραγόντων αναπαράγεται όπως αναπαράγονται τα συστήματα των πολιτικών κομμάτων, όπως οι ομάδες φοιτητών και μη που διαφεντεύουν τα πανεπιστήμια. Πόσα δεν έχουμε διαβάσει στις εφημερίδες για την ΕΠΟ; Θυμηθείτε τον πρώην πρόεδρο της Εθνικής μας μπάσκετ κ. Ζαγοράκη που ενώ εκλέχτηκε πρόεδρος της Ομοσπονδίας εξαναγκάστηκε σε παραίτηση εν μέσω κορωνοϊού…

Έχω να πάω στο γήπεδο από τότε που ο Πανηλειακός έδωσε εκτός έδρας αγώνα με την Προοδευτική στο γήπεδο της Νίκαιας. Ήταν η εποχή που είχα γυρίσει από την Αυστραλία όπου είχα μείνει για κάποιο διάστημα. Έτυχε να πάω σε αυτόν τον αγώνα με φίλους και, για κακή μας τύχη, πήγαμε μέσα στους οπαδούς της Προοδευτικής και κόντεψα να φάω ξύλο επειδή φώναξα σε μια φάση που ο Πανηλειακός πήγε να βάλει γκολ. Μέχρι τότε ήξερα ότι οι φίλαθλοι είναι όλοι μαζί και φώναζαν για τις ομάδες τους και όχι να πλακώνονται μεταξύ τους. Από τότε αποφάσισα «ποδόσφαιρο γιοκ για μένα» όπως το «Μητσοτάκης γιοκ» του κ. Ερντογάν. Οι παράγοντες κάθε ομάδας είδαν ότι ο φανατισμός φέρνει εισιτήρια και έτσι οργανώθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε νεαρά άτομα να εκτονώνονται όχι με απλές φωνές, αλλά με συγκρούσεις με την αντίπαλη ομάδα που στην τελική θα έφερναν περισσότερους οπαδούς για να αντιμετωπίσουν τους εχθρούς της ομάδας τους.
Όταν οι ομάδες πέρασαν στον επαγγελματισμό, άρχισαν να λειτουργούν σύνδεσμοι φιλάθλων Θύρες 7 και Θύρες 13, καπνογόνα και δυναμίτες στα γήπεδα, σκοτωμοί μέσα και έξω από αυτά. Θυμάμαι σε έναν αγώνα στο Ολυμπιακό Στάδιο που ξήλωσαν τα καθίσματα, αλλά κανείς δεν γνωρίζει αν και ποιος πλήρωσε την ζημιά. Τα λεφτά πλέον στις ομάδες ΑΕ ήταν πολλά και πολλοί έτρεξαν να πάρουν το μερίδιό τους μέσα από τις διαφημίσεις, στημένους αγώνες, στοιχήματα νόμιμα και παράνομα, επιλογή διαιτητών, ακύρωση αγώνων, εξαγορά και έλεγχος περιφερειακών ομάδων. Άρχισαν και οι πολιτικοί εκβιασμοί μέσω των οργανωμένων οπαδών. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει ότι «ο λαός της τάδε ομάδας θα δείξει τη δύναμή του στις εκλογές» όταν ήθελαν να εκβιάσουν κυβερνητικές αποφάσεις; Πείτε μου ένα άλλο κράτος στη γη που καλεί ξένους διαιτητές γιατί έχει χαθεί η εμπιστοσύνη απέναντι στους δικούς μας. Και μόνο αυτό το γεγονός δείχνει την σήψη την οποία περνά το Ελληνικό ποδόσφαιρο.

Έτσι λοιπόν το ποδόσφαιρο κατάντησε να γίνεται υψηλής επικινδυνότητας άθλημα και για τους παίκτες και για τους θεατές. Άρχισαν να υπάρχουν μέσα και έξω από τα γήπεδα θύματα και να απομακρύνεται από αυτά ο σοβαρός κόσμος. Ο κόσμος λοιπόν που ήθελε να δει ποδόσφαιρο έμενε σπίτι του και αύξανε την πίτα τηλεθέασης της ομάδας ή των ομάδων. Ένα εισιτήριο στο γήπεδο που έκανε 10 ή 15 ευρώ, στην τηλεόραση λόγω διαφήμισης γινόταν 100. Και δεν είναι μόνο αυτό. Στο γήπεδο κανείς δεν μπορεί να παίξει στη μέση του αγώνα στοίχημα under-over κτλ, ενώ από το σπίτι του παίζει άνετα, άρα καλύτερα να μένει ο φίλαθλος και να βλέπει τον αγώνα από το σαλόνι του. Πώς θα τον διώξουμε από το γήπεδο; Με τους δικούς μας του χουλιγκάνους που εκτρέφουμε. Βέβαια δεν είναι μόνο αυτό.
Τα υψηλά ιστάμενα κλιμάκια εκμεταλλεύονται την ανάγκη εκτόνωσης των νεαρών οπαδών τους για να εξυπηρετήσουν και άλλα συμφέροντά τους – πολιτικά ή μη. Είναι εύλογο να αναρωτηθούμε από πού βρίσκουν αυτοί οι τύποι τα χρήματα και πώς καλύπτουν το κόστος του χρόνου τους να φτιάχνουν ή να παραγγέλνουν πανό, να αγοράζουν φωτοβολίδες και καπνογόνα κατά εκατοντάδες και να τρομοκρατούν χιλιάδες άλλους φιλάθλους; Ποιοι τους χρηματοδοτούν;
Έφτασε ο κόμπος στο χτένι με τα πρόσφατα γεγονότα με τον άτυχο αστυνομικό και η κυβέρνηση αναγκάστηκε να πάρει κάποια μέτρα. Πιστεύω ότι αν δεν ήταν αστυνομικός, τα μέτρα θα ήταν πολύ πιο ήπια. Απλώς βάρυνε πολύ ο σχεδόν θανάσιμος τραυματισμός του αλλά και η συγκυρία της ψήφισης του νομοσχεδίου για την αναμόρφωση του ποινικού κώδικα. Πιστεύω ότι η παρουσία του Φλωρίδη ήταν καταλυτική για την λήψη των μέτρων αυτών. Προσέξτε εδώ και μια αντίφαση. Η πρόταση που είχε γίνει για εγκατάσταση καμερών στα γήπεδα προσέκρουσε στην άρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και στην επιρροή του στην αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων. Την περασμένη Δευτέρα ο κ. Κασσελάκης κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν βάζει κάμερες στα γήπεδα!!!

Αυτές τις μέρες στα ραδιόφωνα και τα κανάλια και τί δεν έχουμε ακούσει για το πρόβλημα του χουλιγκανισμού, τα μέτρα που πρέπει να παρθούν και κριτικές στα μέτρα της κυβέρνησης. Θεωρώ ότι τα μέτρα της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι χλιαρά και στην ουσία δεν λύνουν το πρόβλημα. Πολλοί είπαν ότι το ζήτημα είναι κοινωνικό φαινόμενο που πρέπει να αναλύσουμε, να καταλάβουμε και να πάρουμε τα κατάλληλα μέτρα. Αυτή είναι η σοσιαλιστική και κοινωνική άποψη, η οποία θα επιτρέψει σε όλα τα αντικοινωνικά στοιχεία να συνεχίζουν ανενόχλητα την εγκληματική τους δράση. Από την άλλη τα οριζόντια και δραστικά μέτρα είναι ίδιον των δεξιών, συντηρητικών φασιστών που διαπνέονται από τιμωρητικές αντιλήψεις. Τέτοια επιχειρήματα ακούσαμε και για τον νόμο Φλωρίδη. Πιστεύω ότι η λύση είναι κάπου στην μέση.
Άμεσα μέτρα για καταστολή της βίας μέσα και έξω από τα γήπεδα με κάλυψη του κόστους από τις ομάδες που τώρα είναι Α.Ε., γιατί προκαλούν έξοδα στον κρατικό προϋπολογισμό που πληρώνουν όλοι οι φορολογούμενοι πάνε δεν πάνε στα γήπεδα. Ηλεκτρονικός έλεγχος εισόδου με κάρτες που θα έχουν όλοι οι φίλαθλοι που θέλουν να πάνε στο γήπεδο και σε αριθμημένες θέσεις. Δεν μπαίνει κανένας μέσα χωρίς κάρτα. Κάμερες στα γήπεδα όπως είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και έλεγχος με δια βίου αποκλεισμό από όλα τα γήπεδα της χώρας σε περίπτωση παράβασης κανόνων. Βαριά τιμωρία της ομάδας στις οποίας το γήπεδο έπεσαν κροτίδες, φωτοβολίδες κ.τ.λ. παρ’ ότι οι φίλαθλοι ελέγχονται κατά την είσοδό τους και δεν έχουν επάνω τους αυτά τα αντικείμενα. Αυτά είναι εκ των προτέρων στα γήπεδα σε κρυψώνες στις τουαλέτες και αλλαχού και είναι υπεύθυνες οι ομάδες για τον έλεγχό τους οπότε πληρώνουν και το πρόστιμο. Φορολογικός έλεγχος των ομάδων και δημοσίευση ισολογισμών να δούμε τι φορολογία υπάρχει στις αγοραπωλησίες παιχτών. Εφαρμογή ετήσιου πόθεν έσχες σε όλους τους ποδοσφαιρικούς και αθλητικούς παράγοντες. Ανάλυση του κοινωνικού φαινομένου της βίας και παρεμβάσεις με ενημερωτικές εκπομπές, σεμινάρια των ομάδων από τις ομάδες, κατάλληλες διαφημίσεις και κατάργηση των συνδέσμων φιλάθλων.
Κλείνοντας θέλω να πω ότι πρότεινα κάποια μέτρα που και πολλοί άλλοι τα έχουν προτείνει, αλλά το σημείο κλειδί για την εφαρμογή τους και την επιτυχία τους είναι η πολιτική βούληση, το πολιτικό θάρρος και η αγνόηση του πολιτικού κόστους ώστε κάποια στιγμή να πάω και εγώ πάλι στο γήπεδο.