Τα Τέμπη μάς στοιχειώνουν – γράφει ο Γιώργος Πένταρης

Ανάμεσα στα δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, τροχαία ατυχήματα που έχουν συμβεί στην περιοχή των Τεμπών, είναι τρία που πραγματικά στοιχειώνουν την περιοχή. Το πρώτο συνέβη στις 4 Οκτώβρη του 1999 με πτώση λεωφορείου, που μετέφερε τους οπαδούς του ΠΑΟΚ από Αθήνα στη Θεσσαλονίκη, σε χαράδρα 8 μέτρων. Η πτώση είχε ως αποτέλεσμα 6 νεκρούς οπαδούς και 21 τραυματίες. Αιτία; Σύγκρουση με φορτηγάκι από το αντίθετο ρεύμα.

Το δεύτερο έγινε το 2003 στις δεκατρείς Απρίλη με 21 νεκρούς μαθητές και 20 τραυματίες. Αιτία η σύγκρουση του λεωφορείου με νταλίκα που μετέφερε νοβοπάν στην Αθήνα. Η σύγκρουση προκάλεσε μετακίνηση των φύλλων του νοβοπάν και έκοψαν όχι μόνο το λεωφορείο, αλλά και το νήμα της ζωής 21 μαθητών που γυρνούσαν σπίτια τους από την εκδρομή τους στην Αθήνα. Η δίκη έγινε πέντε χρόνια αργότερα, τον Οκτώβριο του 2008, με τον οδηγό του λεωφορείου να αθωώνεται, ο οδηγός της νταλίκας να καταδικάζεται σε κάθειρξη 15 ετών και οι ιδιοκτήτες της νταλίκας και του εργοστασίου νοβοπάν από 4 μέχρι 14 χρόνια φυλακή. Η εταιρεία κατέβαλλε επίσης το ποσό των 8.500.000 ευρώ ως αποζημίωση στις οικογένειες των θυμάτων. Αυτή τη στιγμή προφανώς είναι όλοι έξω, αλλά τα παιδιά είναι μέσα, μέσα στον τάφο δηλαδή!

Το τρίτο και χειρότερο έγινε πριν ένα χρόνο στις 28 Φλεβάρη 2023 με την γνωστή σύγκρουση των τρένων που πήγαιναν στην ίδια γραμμή, το ένα πάνω και το άλλο προς τα κάτω. Έχουμε 57 νεκρούς και 85 τραυματίες. Τόνοι μελάνης χύθηκαν και συνεχίζουν χύνονται για να εξηγήσουν τα αίτια ειδικοί και αδαείς. Τα ΜΜΕ βρήκαν εύκολα ψωμί για να κάνουν αλλεπάλληλες εκπομπές, οι οποίες λόγω της επετείου του ατυχήματος και της εξεταστικής επιτροπής έχουν ξαναφουντώσει, αλλά κανείς επί της ουσίας να μην «βάζει τον τύπον επί των ήλων», όπως έλεγε κάποιος δημοσιογραφών το πρωί στο ραδιόφωνο. Η αντιπολίτευση έχει αδράξει την ευκαιρία και ζητά την τιμωρία του Μητσοτάκη, την τιμωρία του Καραμανλή και την τιμωρία όποιων βρει ότι την εξυπηρετεί στην αντιπολιτευτική της τακτική. Από την πλευρά της η κυβέρνηση με τις δηλώσεις διαφόρων στελεχών της αφήνει να εννοηθεί ότι ήταν ανθρώπινο λάθος το ατύχημα και ότι δεν υπάρχουν πολιτικές ευθύνες. Παρεμπιπτόντως για το συγκεκριμένο ατύχημα έχω γράψει, αν δεν απατώμαι, δύο άρθρα προσπαθώντας να εξηγήσω τα αίτια και τις ευθύνες για την πρόκλησή του.

Μέσα σε όλα ακούσαμε και κάτι τρελά ερωτηματικά για το μυστικό φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας που λέει ότι προκάλεσε φωτιά, ότι εξαφάνισαν ένα βαγόνι με σκοπό την συγκάλυψη των αιτίων και διάφορες άλλες σκόπιμες φαντασιοπληξίες. Ακόμη ακούμε να κατηγορείται και επισήμως η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός ότι πάει για συγκάλυψη. Αυτό το ακούμε και μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο όπου οι ομιλίες μερικών Ελλήνων Ευρωβουλευτών και της εκπροσώπου των συγγενών των θυμάτων και της ιδίας ως μητέρας θύματος, της κυρίας Καρυστιανού, ανάγκασαν τους Ευρωβουλευτές να ανασηκωθούν από τα αναπαυτικότατα μέχρι ύπνου έδρανά τους και να τείνουν ευήκοον ούς.
Βέβαια δεν είναι μόνο αυτό το θέμα που στο Ευρωκοινοβούλιο γινόμαστε λίγο-πολύ γελοίοι μεταφέροντας τις εσωτερικές μας πολιτικές αντιθέσεις στην Ευρωβουλή, αλλά και άλλα περιστατικά όπως οι υποκλοπές, η δήθεν καταδίκη της Ελλάδας για έλλειψη δημοκρατίας και πολλά άλλα. Μερικές φορές η γελοιότητα φτάνει και ξεπερνά τα όρια της αβελτηρίας και της ντροπής, αλλά για πολλούς …Ευρωβολευτές μας αυτά είναι ψιλά γράμματα. Τώρα έχουν απλώσει τα πλοκάμια τους στην κυρία Καρυστιανού, η οποία με πολύ, ομολογουμένως, μελετημένο και στωικό τρόπο καταδίκασε την χώρα για συγκάλυψη του ατυχήματος. Ρωτώ, έγινε δίκη και είδαμε συγκάλυψη; Δεν μπόρεσα να διακρίνω κάποια διαφορά μεταξύ των λόγων της και αυτών του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν θα είναι έκπληξη να δούμε την κυρία να κατεβαίνει υποψήφια σε εκλόγιμη θέση στις Ευρωεκλογές γιατί φαίνεται ότι γράφει και καλούς λόγους, αλλά και… στην οθόνη. Μαζεύτηκαν λέει 1.300.000 υπογραφές από το Ίντερνετ για αναθεώρηση του άρθρου 86 του Συντάγματος και του νόμου περί ευθύνης υπουργών ώστε να δικαστούν για ποινικά αδικήματα όσον αφορά το ατύχημα. Υπονοούν δηλαδή ότι με 1.300.000 θα κάνουν Συνταγματική αναθεώρηση και με 2.000.000 υπογραφές π.χ. θα αλλάξουν και το πολίτευμα π.χ. σε σοσιαλιστικό ή δεν ξέρω τί άλλο; Αναρωτιέμαι γιατί κανείς δεν κατέθεσε μήνυση εναντίον του Καραμανλή και άλλων στελεχών και μετά να ζητά άρση ευθύνης υπουργών;

Επειδή δεν έγινε εφικτό να βγει ένα ενιαίο πόρισμα για τα αίτια του δυστυχήματος, διάβασα όλα τα πορίσματα και με δυο λόγια:
– η ΝΔ προσδιορίζει τα αίτια κυρίως σε ανθρώπινη παράλειψη,
– ο ΣΥΡΙΖΑ σε καθαρά πολιτικά αίτια και ζητά καταδίκες υπουργών,
– το ΠΑΣΟΚ λίγο όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά έχει και κάποια πραγματικά ερωτηματικά και προτάσεις.
Κανένας δεν μιλά για την ταμπακιέρα. Για παράδειγμα όλοι παραδέχονται ότι ο σταθμάρχης απουσίαζε αυθαίρετα από τα καθήκοντά του την στιγμή του ατυχήματος. Και μόνο αυτό το γεγονός είναι απόδειξη της απουσίας πειθαρχίας που όχι μόνο σε αυτόν τον οργανισμό απουσιάζει, αλλά, όπως οι περισσότεροι γνωρίζουμε, σε όλο το δημόσιο. Μην νομίζετε ότι τα βαθύτερα αίτια του δυστυχήματος διαφέρουν από αυτά της τρομοκρατίας μέσα στα πανεπιστήμια και της συγκάλυψής τους από μερίδα πρυτάνεων και διδακτικού προσωπικού. Και μην νομίζετε ότι είναι διαφορετικά από αυτά της άρνησης της αξιολόγησης στον δημόσιο τομέα. Υπάρχει Υπουργείο και είμαι σε θέση να το γνωρίζω, που «ευγενικά υπενθυμίζει» μιά και δυό και τρεις φορές στους υπαλλήλους του να προβούν στην αξιολόγηση, τους παρακαλεί γονυπετής δηλαδή… Αυτά γίνονται τώρα επί επιτελικού κράτους για να έχουμε καλό ρώτημα.
Τα αίτια του ατυχήματος πηγαίνουν και στην αποτυχία του επιτελικού κράτους. Αντί να γίνει ένα κράτος μικρό, στιβαρό, ευέλικτο και αποφασιστικό, έγινε ένας υδροκέφαλος οργανισμός που εσωτερικά, όσον αφορά τις διαδικασίες λειτουργίας και διοίκησής του, παραμένει το ίδιο από την εποχή της δεκαετίας του 1980.
Τα αίτια του δυστυχήματος πάνε πίσω στην εποχή που αποφασίστηκε να απαξιωθεί το δίκτυο των σιδηροδρόμων προς όφελος των οδικών μεταφορών. Εδώ τα συμφέροντα ήταν μεγαλύτερα και τα χρήματα που μοιράζονταν περισσότερα και έτσι προκρίθηκαν οι μεγάλοι οδικοί άξονες και το τρένο έγινε ο φτωχός συγγενής, αλλά με παχυλότατους μισθούς για το προσωπικό του πριν την κρίση. Και δεν ήταν μόνο αυτό. Η ευκολία με την οποία δόθηκαν τόσο μεγάλοι μισθοί ήταν ακόμη μεγαλύτερη για την σύναψη διαφόρων συμβάσεων έργων και στις διασπάσεις των δραστηριοτήτων του ΟΣΕ για να γίνει τελικά η σκιά του εαυτού του με αποτέλεσμα το δυστύχημα. Θυμάμαι το πρώτο μνημειώδες έργο του ΟΣΕ που ξεκίνησε με το πρώτο Πακέτο Ντελόρς το 1989. «Ηλεκτροκίνηση Σιδηροδρομικής Θεσσαλονίκης» ήταν ο τίτλος – που σήμερα μετά από 35 χρόνια φαντάζει γελοίος!

Μια τεράστια περιουσία αφέθηκε στο έλεος των γύφτων και των καιρικών συνθηκών και απαξιώθηκε. Μετά τη δίκη για τα αδικοχαμένα θύματα των Τεμπών πρέπει να γίνει και μια δίκη για την απαξίωση της ιδιοκτησίας του ΟΣΕ σε όλη τη χώρα. Μη σας φαίνεται παράξενο, η απαξίωση έχει διαπεράσει όλο τον ιστό της Ελληνικής κοινωνίας και κυρίως το εκπαιδευτικό μας σύστημα που ανέχεται τις παρεμβάσεις του κάθε ιδιοτελούς και αγράμματου ατόμου στην εκπαιδευτική διαδικασία, να είστε βέβαιοι ότι μελλοντικά θα συμβούν μεγαλύτερα ατυχήματα. Κανείς λοιπόν δεν θέτει τον «τύπον επί των ήλων» γιατί κανέναν δεν συμφέρει να αφήσει τα προνόμιά του.

Στις φωτογραφίες, βλέπετε το κτήριο του σταθμού του ΟΣΕ, παλιού ΣΠΑΠ, Πύργου Ηλείας που είναι έργο του αρχιτέκτονα Τσίλερ. Το μπροστινό μέρος είναι ανακαινισμένο με λεφτά του ΕΣΠΑ, όπως γράφει μια ταμπέλα, και στην άλλη φωτογραφία είναι το εσωτερικό μέρος του σταθμού. Βλέπετε το μαύρο χάλι όχι μόνο του ΟΣΕ, αλλά και όλων των παραγόντων του Πύργου που με την αδράνειά τους συνέβαλαν και αυτοί στην πλήρη απαξίωση του Οργανισμού σε τοπικό επίπεδο.