Γράφει η ΓΕΩΡΓΙΑ ΓΟΥΛΑ, Γραφίστρια, Συγγραφέας, Απόφοιτη Σχολής Μ.Ε.Χ.Α. & Λαογραφίας
Ο Ιούλιος είναι ο μήνας που χτυπάει δυνατά η καρδιά του καλοκαιριού, εφόσον πέρασε το φθινόπωρο, ο μουντός αλλά απαραίτητος χειμώνας, η λουλουδένια άνοιξη, επιτέλους φτάσαμε στη μέση του καλοκαιριού, να μιλάμε για τον Ιούλιο, τον Ιούλιο του θέρους, της χαλάρωσης, της ξεγνοιασιάς, της ανανέωσης, της ατέρμονης έμπνευσης αλλά και της αρκετής ζέστης…!
Ο Ιούλιος στην Αρχαία Ελλάδα ονομάζονταν «Εκατομβαιών», αυτό το μήνα γιορτάζονταν τα Παναθήναια, μια γιορτή αφιερωμένη στην θέα Αθηνά, όπου θυσιάζονταν εκατό βόες, δηλαδή εκτατό βοοειδή, προς τιμήν της θεάς Αθηνάς και του θεού Απόλλωνα.
Υπάρχει μια εκδοχή ότι ο μήνας Ιούλιος νονό του είχε τον αυτοκράτορα Αύγουστο Οκταβιανό, προς τιμήν του Ιουλίου Καίσαρα λοιπόν, δόθηκε το όνομα του σε μήνα. Εφόσον όνομα είχε δοθεί σε μήνα για τον αυτοκράτορα Αύγουστο, έτσι δόθηκε και για τον Ιούλιο Καίσαρα.
Ο λαός μας το μήνα Ιούλιο, τον αποκαλεί και «Αλωνάρη» ή «Αλωνιστή», γιατί αυτό το μήνα πραγματοποιείται το αλώνισμα των δημητριακών.
Επίσης, ακούει και στο όνομα «Αϊ-Λιάς», ένεκα της γιορτής του Προφήτη Ηλία την 20η Ιουλίου.
Ακόμα και «Συκιώτης» και «Σταφυλιάτης», γιατί αρχίζουν σιγά σιγά να γίνονται τα σύκα και τα σταφύλια. Στη γιορτή του προφήτη Ηλία παραμονές της θείας λειτουργίας Του, μοιράζεται στους πιστούς η πρώτη συγκομιδή των σταφυλιών.
Ο προφήτης Ηλίας συνδέεται με τις βροχές και τις κορυφές των βουνών, μια δημώδης παροιμία λέει μετά του «Αϊ-Λιός γυρνάει ο καιρός αλλιώς», δηλαδή αρχίζουν σιγά σιγά οι βροχές, με αποτέλεσμα ο καιρός να αλλάζει. Αντίστοιχα τα ξωκλήσια που είναι αφιερωμένα στον προφήτη Ηλία, κατέχουν περίοπτη θέση πάνω σε λόφους, όπως για παράδειγμα στη δική μας περιοχή, στην περιοχή του Γαλατσίου, συγκεκριμένα στα Τουρκοβούνια, στην Αρχαία λοφοσειρά του όρους «Αγχεσμού» ή «Άγχεσμου», όπου βρίσκεται το Ιερό Μοναστήρι του προφήτη Ηλία, στέκει αέναος πνευματικός «φρουρός» και μας προστατεύει.
Στην Ελλάδα λοιπόν, όλα σχεδόν τα ξωκλήσια του προφήτη Ηλία βρίσκονται σε λόφους και κορυφές βουνών. Λέγεται ότι όταν ο καιρός είναι καλός, ο προφήτης Ηλίας βρίσκεται πάνω στα σύννεφα, όταν βρέχει και βροντά ο ουρανός αστραπές και κεραυνούς, παίρνει την άμαξα Του ο προφήτης και τρέχει να σκοτώσει τη λάμια, για να μην καταστρέψει τα σπαρτά των αγροτών. Ο προφήτης Ηλίας αναλήφθηκε στους ουρανούς και άφησε «πίσω» Του στη θέση Του, το μαθητή και βοηθό Του, τον προφήτη Ελισαίο να συνεχίσει το Θεόπνευστο έργο Του.
Ο Ιούλιος λοιπόν είναι ένας μήνας γεμάτος και πλούσιος από θρησκευτικές γιορτές, ξεκινά την 1η Ιουλίου με την γιορτή των Αγίων Αναργύρων, Κοσμά και Δαμιανού.
Έπεται η γιορτή της Αγίας Κυριακής την 7η Ιουλίου, της Αγίας Μαρίνας την 17η και του Προφήτη Ηλία την 20η, της Οσίας Ευπραξίας την 25η, της Αγίας Παρασκευής την 26η και του Αγίου Παντελεήμονα την 27η, ο οποίος υπήρξε γιατρός και θεράπευε αφιλοκερδώς τον κόσμο, εξού και η έκφραση «Κουτσοί, στραβοί όλοι στον Άγιο Παντελεήμονα».
Αρκετές γιορτές ο Ιούλιος…
Της Οσίας Ειρήνης της Χρυσοβαλάντου την 28η Ιουλίου και πολλές ακόμα. «Φορτωμένος» από γιορτές και λαϊκά πανηγύρια, καλέσματα του λαού να βρεθούν οι άνθρωποι στα χωριά τους, στα νησιά τους, να ξανασμίξουν, να ανταμώσουν και να αναβιώσουν παλιά ήθη και έθιμα, παλιές γνώριμες στιγμές.
Πράγματι ο Ιουλίος είναι μήνας «σμιξίματος» και «ανταμώματος», είναι μήνας διακοπών για τους πιο «τυχερούς», μήνας καλοκαιρινής ραστώνης!
Καλώς ήρθες φωτοδότη Ιούλη γεμάτος από γιορτές, φρούτα, ολόχρυσες ακρογιαλιές, υπό τη συνοδεία γλυκών ήχων, από παφλασμούς κυμάτων, από τζιτζίκια και τριζόνια!
Αλήθεια πόσα και πόσα τραγούδια και ποιήματα δεν έχουν γραφτεί για το καλοκαίρι, μια εποχή που εμπνέει το απαύγασμα της σοφίας, που δεν είναι μόνο η χαλάρωση και η ξεγνοιασιά που προσφέρει, αλλά εμπεριέχει και άλλες σηματοδοτήσεις. Ένα ποίημα που αναφέρεται στο καλοκαίρι, από τον Εθνικό μας ποιητή Κωστή Παλαμά, ένα ποίημα που καθρεφτίζει ολάκερη την ομορφιά του!
«Ο κόσμος λάμπει σαν ένα αστέρι, βουνά και κάμποι, δένδρα, νερά, γιορτάζουν πάλι, καθώς προβάλει το καλοκαίρι, Θεού χαρά!
Φωνούλες γέλια, φέρνει τ’ αγέρι, μέσ’ απ’ τ’ αμπέλια τα καρπερά, στο καλοκαίρι!»
Ας ευχηθούμε, μέσα στους χαλεπούς και αλγεινούς καιρούς που διανύουμε, ο κόσμος, η πλάση ολόκληρη να λάμψει πάλι σαν ένα αστέρι, Θεού χαρά μές στο χρυσό καλοκαιράκι! Ας καλωσορίσουμε το μήνα που ήρθε, με χαρά και αισιοδοξία! Καλό μήνα!
