Υπνική Άπνοια ή Σύνδρομο απνοιών – υποαπνοιών , Γράφει ο ΚΩΝ/ΝΟΣ ΝΤΑΟΥΛΑΣ, MD, MSc Πνευμονολόγος

H υπνική άπνοια ή πιο επιστημονικά το σύνδρομο απνοιών-υποπνοιών κατά τον ύπνο (ΣΑΥΥ) είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από πλήρη (άπνοια) ή μερική (υπόπνοια) διακοπή της αναπνοής κατά τον ύπνο.

Για να θεωρηθεί αυτή η διακοπή ως παθολογική, θα πρέπει να υπερβαίνει σε διάρκεια τα 10 δευτερόλεπτα. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η διακοπή της αναπνοής οφείλεται σε πλήρη ή μερική απόφραξη στο επίπεδο του φάρυγγα (κύρια στην περιοχή της μαλθακής υπερώας και τη γλώσσας), οπότε μιλάμε για αποφρακτικό ΣΑΥΥ.
Πολύ σπανιότερα το πρόβλημα εντοπίζεται στη ρύθμιση της αναπνοής από το κεντρικό νευρικό σύστημα, οπότε μιλάμε για κεντρικού τύπου ΣΑΥΥ (ένα σύνδρομο που αφορά κυρίως ασθενείς με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια και εγκεφαλικά επεισόδια). Στην περίπτωση αυτή η αναπνοή διακόπτεται, αλλά οι ανώτεροι αεραγωγοί παραμένουν ανοικτοί.
Πρέπει να σημειωθεί, ακόμη και εάν αυτό προκαλεί έκπληξη, ότι το φυσιολογικό όριο διακοπών αναπνοής κατά τον ύπνο κατά την ενήλικη ζωή είναι 5 τα επεισόδια (απνοιών ή υποπνοιών) ανά ώρα ύπνου.

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ
Η συχνότητα της άπνοιας καθορίζει σε πρώτη φάση την σοβαρότητα του περιστατικού. Πιο συγκεκριμένα:
– έως 14 φορές την ώρα θεωρείται ήπιο
– από 15 έως 29 φορές την ώρα είναι περιστατικό μέσης βαρύτητας
από 30 φορές και πάνω, χαρακτηρίζεται βαρύ

ΠΡΟΦΙΛ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ
Υπνική άπνοια εκδηλώνει το 5% με 6% των ανδρών και περίπου το 2% με 3% των προ εμμηνοπαυσιακών γυναικών.
Μετά την εμμηνόπαυση όμως το ποσοστό των πασχόντων γυναικών αυξάνεται πιθανότατα λόγω της αύξησης του σωματικού τους βάρους και της ορμονικής αλλαγής.
Οι κύριοι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι η παχυσαρκία, το ανδρικό φύλο, οι κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες, υπερτροφικές αμυγδαλές, ανατομικές ανωμαλίες ρινός, μακρογλωσσία , η μετ εμμηνοπαυσιακή περίοδος για τις γυναίκες, κληρονομική επιβάρυνση.
Καλό θα είναι να θυμόμαστε ότι το ΣΑΥΥ δεν είναι νόσος μόνον των ατόμων με παχυσαρκία. Μπορεί κάλλιστα να εμφανισθεί και σε λεπτόσωμα άτομα, των οποίων ο ανώτερος αεραγωγός έχει ανατομικά χαρακτηριστικά που προδιαθέτουν για εμφάνιση ΣΑΥΥ.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΗΜΕΡΗΣΙΑ
ΚΑΙ ΝΥΚΤΕΡΙΝΑ
1. Υπνηλία ακόμη και κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων που ευχαριστούν τον ασθενή και που έως πρόσφατα τις επιτελούσε με ευκολία. Η δυνατότητα για πνευματική εργασία μπορεί να είναι επηρεασμένη Πολύ χειρότερο όμως είναι να αντιλαμβάνεται ο ασθενής ότι νυστάζει στην οδήγηση και ότι αποτελεί κίνδυνο όχι μόνον για τον εαυτό τους αλλά και για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
2. Ημερήσια κόπωση χωρίς εμφανή λόγο και παρά τον ικανής διάρκειας ύπνο.
3. Δυσκολία στη μνήμη και συγκέντρωση
4. Διαταραχή του συναισθήματος (από απλή μελαγχολία έως κατάθλιψη) χωρίς σαφές αίτιο σχετιζόμενο με διαπροσωπικές σχέσεις ή προβλήματα στον εργασιακό χώρο.
5. Σεξουαλική δυσλειτουργία χωρίς υποκείμενο οργανικό αίτιο
6. Ροχαλητό. Το σύμπτωμα αυτό δεν είναι σπάνιο και δεν σημαίνει ότι κάθε άτομο που ροχαλίζει (50-60% των ατόμων άνω των 60 ετών) πρέπει να ελεγχθεί για ΣΑΥΥ. Είναι όμως σημαντικό να ερευνηθεί το ροχαλητό που πριν χρόνια ήταν υποφερτό και αντιμετωπίσιμο με ύπνο σε πλάγια θέση και τώρα είναι τόσο έντονο ώστε καταστρέφει τον ύπνο του ή της συζύγου ή ακόμη αναγκάζει τα ζευγάρια να κοιμούνται σε χωριστά δωμάτια.
7. Παρατηρούμενες διακοπές αναπνοής. Συχνά οι διακοπές της αναπνοής συμβαίνουν ανάμεσα σε επεισόδια έντονου ροχαλητού,
8. Απότομες αφυπνίσεις με αίσθημα πνιγμονής. Τα επεισόδια αν και δυσάρεστα για τον κοιμώμενο, παριστούν αφυπνίσεις από το κεντρικό νευρικό σύστημα σωτήριες για τον ασθενή προκειμένου να αποκατασταθούν τα αέρια αίματος και το στρες των ζωτικών οργάνων από την υποξαιμία
9. Απότομες κινήσεις άκρων και ανήσυχος ύπνος συχνά ενοχλητικός για τον σύντροφο στο κρεβάτι
10. Συχνές αφυπνίσεις για ούρηση που διαταράσσουν τη συνέχεια του ύπνου
11. Ξύπνημα το πρωί με έντονο πονοκέφαλο, απότοκο της υποξαιμίας και υπερκαπνίας από τα συνεχόμενα επεισόδια των νυκτερινών απνοιών, ιδίως στον ύπνο RΕΜ που επικρατεί τις πρώτες πρωινές ώρες
12. Εφιαλτικά όνειρα ή περιπτώσεις που ο ασθενής ενώ θυμόταν τα όνειρά του ξαφνικά η συχνότητα που τα θυμάται μειώνεται σημαντικά.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΝΟΣΟ
• Κακή ποιότητα ζωής (υπνηλία, κόπωση, κατακερματισμός ύπνου, αφυπνίσεις)
• Αυξημένος κίνδυνος Καρδιαγγειακών νοσημάτων: αρτηριακη υπερταση , στεφανιαία νόσος, αρρυθμίες, πνευμονική υπέρταση,
• Νευροψυχιατρικά (κατάθλιψη, διαταραχές μνήμης, αδυναμία συγκέντρωσης, κεφαλαλγία)
• Μεταβολικά: σακχαρώδης διαβήτης
• Nυχτερινή συχνουρία
• Στυτική δυσλειτουργία /Μειωμένη libido

ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Οι ασθενείς αυτοί πρέπει να υποβληθούν σε μια ειδική εξέταση που ονομάζεται πολυκαταγραφική μελέτη ύπνου και γίνεται σε εργαστήριο ύπνου.
Ο ασθενής καλείται να κοιμηθεί σε έναν άνετο χώρο ενώ καταγράφονται πολλαπλές παράμετροι εγκεφαλικής, αναπνευστικής και καρδιακής λειτουργίας.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπεία της αποφρακτικής άπνοιας για τους παχύσαρκους ασθενείς έρχεται αυτόματα με την απώλεια βάρους.
Σε περίπτωση που ο ασθενής δεν μπορεί να απαλλαγεί από τα επιπλέον κιλά ή η πάθησή του είναι πολύ σοβαρή, γίνεται χρήση συσκευών θετικής πίεσης CPAP, οι οποίες τοποθετούνται δίπλα στο κρεβάτι του ασθενούς και διαθέτουν ειδική μάσκα που τοποθετείται στο πρόσωπο (στόμα-μύτη) ή μόνο στην μύτη του ασθενούς.
Άλλη μέθοδος είναι η χειρουργική αφαίρεση του ιστού που προκαλεί την απόφραξη από την περιοχή του στοματοφάρυγγα (πίσω μέρος του στόματος).

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή