ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟ 2015

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟ 2015

ΕΥΣΤΟΧΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ  ΚΑΙ
ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΕ ΑΝΕΡΧΟΜΕΝΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ 

Ο θρίαµβος των νέων τεχνολογιών αλλάζει δραµατικά το τοπίο
των επαγγελµάτων και όλοι οι ειδικοί συµφωνούν ότι η γενιά που έρχεται στο
προσκήνιο θα αλλάξει πολλές φορές θέση και απασχόληση στη διάρκεια µιας
µακρόχρονης σταδιοδροµίας, µια εξέλιξη που θα καθιστά απαραίτητο τον σωστό
προσανατολισµό και την συµβουλευτική στη δια βίου µάθηση και εργασία.
 Σε
αντίθεση µε τις κοινωνίες του παρελθόντος και τον γραφικό απόηχο επαγγελµάτων
που µετεξελίσσονται ή εξαφανίζονται ποιος θυµάται τον τερζή, τον τσίφτη ή
τον καλαντζή; – οι νέοι µας έχουν µπροστά τους ένα µεγάλο εύρος επαγγελµατικών
επιλογών και ειδικοτήτων.

 Τα 450 τµήµατα της εγχώριας τριτοβάθµιας
εκπαίδευσης αποτελούν µόνο τις προπτυχιακές σπουδές ενώ αναγκαία καθίσταται πια
και η τεταρτοβάθµια εκπαίδευση µε ένα πλήθος 1.000 και πλέον µεταπτυχιακών
προγραµµάτων!

 Στο «χρηµατιστήριο» των βάσεων των πανελλαδικών εξετάσεων τα τελευταία 40 χρόνια ζήσαµε µεγάλες ανακατατάξεις. Στην δεκαετία του ’80 είχαµε
την έκρηξη της ζήτησης στις νεοσύστατες τότε σχολές της Κοινωνιολογίας. Μια
δεκαετία αργό- τερα ζήσαµε την αυξηµένη ζήτηση των σπουδών στα τµήµατα Μ.Μ.Ε.
και στις δύο τρέχουσες δεκαετίες διαπιστώσαµε την άνοδο και την πτώση των
βάσεων στα τµήµατα της Χρηµατοοικονοµικής, της Πληροφορικής και των Παιδαγωγικών
σχολών.

 Οι αλλαγές είναι απρόβλεπτες τις περισσότερες φορές. Η επιλογή των
σπουδών απαιτεί σήµερα περισσότερο παρά ποτέ προσεκτική διερεύνηση πολλών παραγόντων και προπάντων δεν µπορεί να γίνει µε τα επαγγελµατικά στερε- ότυπα
περασµένων δεκαετιών µε τα οποία πολύ συχνά οι γονείς προτρέπουν τα παιδιά να
συµπληρώσουν το µηχανογραφικό τους δελτίο.

Σε ένα εκπαιδευτικό σύστηµα, όπως το
εγχώριο το οποίο παράγει πολύ περισσότερους από όσους χρειαζόµαστε
γιατρούς, δικηγόρους, καθηγητές ενώ η αγορά παρουσιάζει µεγαλύτερη ζήτηση από
την αντίστοιχη προσφορά σε επαγγέλµατα που αφορούν την πληροφορική, την
οικονοµία, τα φοροτεχνικά, τις τηλεπικοινωνίες, τον τουρισµό, τη διατροφή,
την προστασία του περιβάλλοντος και τις εναλλακτικές καλλιέργειες, ο
υποψήφιος πρέπει να αναζητήσει προσεκτικά τις διαδρο- µές της σε µια νέα χώρα
πολλών τεχνολογικών θαυµάτων και καινούρ- γιων δυναµικών επαγγελµάτων, τα
οποία σχετίζονται πρωτίστως µε την ιδιωτική πρωτοβουλία και την επιχειρηµατικότητα.

Η οικονοµική ύφεση έχει επιφέρει ρεαλιστικές αλλαγές στον πίνακα
των προτιµήσεων των υποψηφίων των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Οι υποψήφιοι
στρέφονται πλέον σε παραδοσιακές σχολές επαγγελµατικής ασφάλειας και
αποκατάστασης µε το βλέµµα όχι πλέον στο δηµόσιο αλλά στον ανταγωνιστικό και
απαιτητικό ιδιωτικό στίβο. Οι Στρατιωτικές και Αστυνοµικές σχολές στο σύνολό
τους θα προηγηθούν στις προτιµήσεις των υποψηφίων καθώς οδηγούν σε άµεση
επαγγελµατική αποκατάσταση.

Οι υποψήφιοι όµως πρέπει να είναι καλά ενηµερωµένοι
για τις συνθήκες της εκπαίδευσης και των σπουδών, καθώς απαιτούν ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά προσωπικότητας µε έµφαση στην πειθαρχία, την υποµονή και την
αφοσίωση στα καθήκοντα που απορρέουν από µια αυστηρή ιεραρχία.

∆εν είναι
τυχαίο το γεγονός ότι κάθε χρόνο από τη σχολή Ευελπίδων αποχωρούν από το
πρώτο τρίµηνο ένα σηµαντικό ποσοστό της τάξεως του 20% των επιτυχόντων. Τα
ποσοστά αυτά είναι βέβαια σηµαντικά µικρότερα στις υπόλοιπες στρατιωτικές και
αστυνοµικές σχολές. Να σηµειωθεί ακόµα ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει µια
θεαµατική µείωση του αριθµού των εισακτέων η οποία διατηρεί σε πολύ υψηλά
επίπεδα τις βάσεις εισαγωγής στις παραπάνω σχολές.

Οι Νοµικές σπουδές, οι
Ιατρικές σχολές και οι υψηλόβαθµες σχολές του Πολυτεχνείου θα παραµείνουν στις
πρώτες προτιµήσεις των υποψηφίων ανεξάρτητα από τη δυσκολία της
επαγγελµατικής αποκατάστασης που παρατηρείται στους αποφοίτους µερικών εξ
αυτών.
Συγκεκριµένα, οι Νοµικές και Ιατρικές σπουδές παρουσιάζουν σηµαντική δυσκολία στην επαγγελµατική αποκατάσταση,
δεν θα πάψουν όµως ποτέ να αποτελούν δυνατά χαρτιά στην αγορά εργασίας και
σχολές οι οποίες θα παρουσιάζουν σε βάθος χρόνου ελάχιστα ποσοστά
ετεροαπασχόλησης των αποφοίτων τους.

 Σταθερή αξία στην αγορά εργασίας είναι οι
σπουδές του Πολυτεχνείου και παρά την κρίση ο κατασκευαστικός τοµέας δεν θα
πάψει ποτέ να δίνει δουλειά στους Πολιτικούς Μηχανικούς, τους Ηλεκτρολόγους
και τους Μηχανολόγους.

 Με βάση τεκµηριωµένες έρευνες το ποσοστό των αποφοίτων
της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης οι οποίοι µπορούν να διοριστούν στο δηµόσιο δεν
θα υπερβαίνει το 5% στο άµεσο µέλλον. Με αυτό το δεδοµένο οι νέοι στρέφονται σε
σπουδές που αποτε- λούν ζητούµενο σε µια δυναµική αγορά εργασίας.

Οι
Οικονοµικές σπουδές, τα Χρηµατοοικονοµικά, τα Λογιστικά και οι σπουδές της Εµπορίας και της ∆ιαφήµισης αποτελούν σταθερό ζητούµενο της αγοράς ερ- γασίας.
Σταθερή αξία αποτελούν και οι σπουδές της ∆ιοίκησης µε πολλές νέες αναδυόµενες
ειδικότητες όπως για παράδειγµα η ∆ιοίκηση της Εφο- διαστικής
Αλυσίδας(Logistics). H εποχή της ποιοτικής τυποποίησης όλων των αγαθών και των
υπηρε- σιών απαιτεί επιστήµονες µε εξειδίκευση στη δηµιουργία προτύπων
ποιότητας. Εδώ απαιτούνται συνήθως διαθεµατικές σπουδές οι οποίες συνδυάζουν
τη ∆ιοίκηση και τη ∆ιαχείριση Ανθρώπινων Πόρων µε τη Μηχανολογία, την
Τεχνολογία Τροφί- µων και τις σπουδές στην εκπαίδευση γενικότερα. Η
Πληροφορική και οι νέες τεχνολογίες, ιδίως σε κρίσιµους τοµείς, όπως είναι η
∆ιαχείριση Ενεργειακών Πόρων αποτελούν τις νέες προτιµήσεις των υποψηφίων.

Το
κανάλι του ίντερνετ αποδεικνύεται πλέον ο νέος χώρος µιας νέας οικονοµίας. Ήδη,
αναπτύσσονται επιχειρήσεις µικρών επενδύσεων και µεγάλων αποδόσεων στις
υπηρεσίες του διαδικτύου. Η διακίνηση αγαθών, πληροφοριών και υπηρεσιών γίνεται
µε τεράστιες οικονοµίες κλίµακος ενώ το ηλεκτρονικό εµπόριο γενικεύεται. Η
Πληρο- φορική συνδυάζεται µε την οικονοµία και στο µηχανογραφικό δελτίο των
υποψηφίων υπάρχουν πολλές σχολές µε ανάλογα προγράµµατα σπουδών.

Η
Πληροφορική συνδυάζεται ακόµα και µε τη γενετική και τη ροµποτική δηµιουργώντας
νέες επιστήµες βιοπληροφορικής, οι οποίες ανευρίσκονται στο µηχανογραφικό των
υποψηφίων. Τα Μαθηµατικά και οι Φυσικές Επιστήµες αποτελούν διαχρονικά «αθάνατες» επιστήµες καθώς οδηγούν σε πολλές κατευθύνσεις και όχι µόνο στην
εκπαίδευση και τη διδασκαλία.

Μια ενδιαφέρουσα εκδοχή των µα- θηµατικών σπουδών
είναι οι σπουδές Στατιστικής και Αναλογιστικής που συνδυάζονται µε πολλούς
τοµείς της επιστήµης και της οικονοµίας. Οι αναλογιστές µάλιστα είναι
εξαιρετικά επίκαιροι καθώς σχεδιάζουν ασφαλιστικά προγράµµατα για λογαριασµό
κοινωνικών οµάδων και επαγγελµατιών. Οι σπουδές στις ξένες Φιλολογίες, ιδίως
στην Αγγλική και την Ισπανική, αποτελούν ένα ασφαλές διαβατήριο στην αγορά
εργασίας καθώς και όλα τα επαγγέλµατα των χαµηλόβαθµων σχολών του 3ου
επιστηµονικού πε- δίου από τη Νοσηλευτική µέχρι την Εργοθεραπεία, τα οποία
δίνουν και θα εξακολουθούν να δίνουν διέξοδο απασχόλησης .

 Οι σπουδές Τουριστικών επαγγελµάτων και Τουριστικών επιχειρήσεων αποτελούν µια έξυπνη επιλογή
που οδηγεί ασφαλώς σε επαγγελµατική αποκατάσταση. Τέλος, σταθερή αξία σε
σπουδές της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης είναι τα τµήµατα των Ναυτιλιακών Σπουδών
αλλά και ότι σχετίζεται µε την «πράσινη» ανάπτυξη και τη διαχείριση του
περιβάλλοντος.

Ως επίλογο θεωρώ αναγκαίο να τονιστεί ότι το στερεότυπο ΑΕΙ –
ΤΕΙ σε ότι αφορά την αξία των σπουδών είναι πλέον σε δεύτερη µοίρα. Οι
υποψήφιοι πρέπει να διερευνήσουν µε µεγάλη προσοχή τα επαγγελµατικά
δικαιώµατα που εξασφαλίζουν οι προπτυχιακές σπουδές.

 Υπάρχουν οµότιτλες
σχολές µε διαφορετικά αντικείµενα σπουδών και διαφορετικά επαγγελµατικά
δικαιώµατα για τους αποφοίτους τους και υπάρχουν σχολές γενικού ενδιαφέροντος χωρίς όµως επαγγελµατικά δικαιώµατα. Η κατηγοριοποίηση των σπουδών και
των επαγγελµάτων ανάλογα µε τις διαφαινόµενες προοπτικές τους είναι ενίοτε
εξαιρετικά επισφαλής και επικίνδυνη. Είναι εποµένως ανάγκη να υπογραµµίσουµε
ότι άτοµα µε υψηλές επιδόσεις και ισχυρή θέληση µπορούν να επιλέγουν από το
ευρύτερο πεδίο των επαγγελµάτων που τους ταιριάζουν ακόµα και από εκείνα που
έχουν αρνητικές προοπτικές. Το µέλλον άλλωστε µας επιφυλάσσει πολλές
εκπλήξεις και οι νέοι µας πρέπει να διαθέτουν πρωτίστως την προσω- πικότητα και
την συναισθηµατική νοηµοσύνη να το διαχειρισθούν. Το µηχανογραφικό δελτίο έχει
επιλογές για όλα τα βαθµολογικά βαλάντια και η συµπλήρωσή του είναι µια ιδιαίτερα σοβαρή λήψη απόφασης µε επίγνωση όλων των λεπτοµερειών και των
παραµέτρων.

Γράφει ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΛΙΑΜΟΥΤΟΣ, ∆ιευθυντής Σπουδών Φροντιστηρίου «Πουκαµισάς» στο Γαλάτσι