Ο συγγραφέας Γιάννης Παπαγιάννης στον ΠΑΛΜΟ : Η ανάγκη της γραφής είναι μέσον επικοινωνίας.

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
Ο συγγραφέας Γιάννης Παπαγιάννης στον ΠΑΛΜΟ : Η ανάγκη της γραφής είναι μέσον επικοινωνίας.

ΤΟ
ΖΗΤΗΣΑΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΝΟΥΜΕ!ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΟΥΜΕ ΤΙΣ ΑΓΑΠΗΜΕΝΕΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΣΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ
ΜΑΙΡΗ ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ -ΓΚΙΩΝΗ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΕΙ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ
“ΠΑΛΜΟΣ”.ΣΕΙΡΑ ΕΧΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Γιάννη Παπαγιάννη

 Γεννήθηκε στην Αθήνα αλλά κατάγεται
από την Ικαρία. Σπούδασε Φυσική κι έκανε
master στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές.

Έγραψε τα μυθιστορήματα: «Πέντε
ώρες», (1989), «Η πικρή γεύση» (1992), «Ο ύπνος περιβάλλει» (1998) και «Η
ασθένεια της Πεταλούδας», (2009, εκδόσεις «Άγκυρα»). Δημοσίευσε διηγήματα σε
λογοτεχνικά περιοδικά κι έγραψε σενάρια για ταινίες μικρού μήκους. Το διήγημά
του «ο τοίχος» μεταποιήθηκε σε ταινία, σκηνοθεσία Διονύσης Λυκιαρδόπουλος,
σενάριο Αλέξανδρος Κακκαβάς (2003).

Υπήρξε για δύο χρόνια υπεύθυνος της
στήλης βιβλίου στο πολιτιστικό περιοδικό
Pop Up (κυκλοφορεί σε Ιωάννινα,
Θεσσαλονίκη, Άρτα, Τρίκαλα).

Από τον Σεπτέμβριο του 2011 είναι
υπεύθυνος της στήλης βιβλίου στην εφημερίδα «ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ».





ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΣΤΗΝ ΜΑΙΡΗ ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ – ΓΚΙΩΝΗ 


Η καταγωγή σας απο την Ικαρία, σας εδωσε κάποια
χαρακτηριστικά ξεχωριστά στον ψυχισμό σας; τι πιστεύετε;

Πιστεύω ναι.
Με έκανε να πιστεύω στους φίλους, στην παρέα, στο καλοκαίρι, στο γλέντι ως μέσο
επικοινωνίας και ψυχοθεραπείας. Με δίδαξε να μη χωρίζω σε κατηγορίες τους
ανθρώπους, καθώς εκεί ήμασταν πάντα μια παρέα, μορφωμένοι, αμόρφωτοι,
επιστήμονες, καλλιτέχνες. Μου έμαθε ακόμα τη θάλασσα που λάτρεψα. Πέρασα μερικά
από τα όμορφα καλοκαίρια της ζωής μου με ένα σκάφος με το οποίο ταξίδευα στα
νησιά. Η Ικαρία είναι οι ρίζες. Δικό μου είναι ό,τι φύτρωσε  πάνω από αυτές.

 

Πότε ανακαλύψατε το ενδιαφέρον σας για την συγγραφή;

Σε ηλικία
δέκα – έντεκα χρονών. Τότε διάβασα τους Άθλιους στην μετάφραση του Μάρκου
Αυγέρη που μου έκαναν βαθιά εντύπωση κι έγραψα το πρώτο μου μυθιστόρημα. Ήταν
ένα ηρωϊκό πολεμικό κείμενο με τίτλο «οι ήρωες του χιονιού». Το έχω ακόμα. Το
ξανακοιτάζω καμιά φορά. Είναι παντελώς χαζό.

 

Σπουδάσατε Φυσική έχετε master στους ηλεκτρονικούς
υπολογιστές πως συναδουν με την συγγραφή;

Έλα ντε.
Είναι κάτι που δεν το έχω καταλάβει κι εγώ ως τώρα.

 

Ποια θέματα σας απασχολούν; τι πραγματεύονται τα
βιβλία σας;

Σε όλα τα
βιβλία μου το βασικό μοτίβο είναι μια κεντρική θέση, ένα πολιτικό ή ψυχολογικό
ή υπαρξιακό σημείο, γύρω από το οποίο οικοδομείται μια αστυνομική ή «θριλερική»
πλοκή, χωρίς ωστόσο να ακολουθούνται πιστά τα στερεότυπα του είδους. Με
ενδιέφερε πάντοτε η μίξη πολλαπλών κι ίσως αντιφατικών στοιχείων  και η συνένωση ποικίλων λογοτεχνικών ρευμάτων
σε ενιαίο αποτέλεσμα. Οι προσπάθειές μου νομίζω ότι ολοκληρώνονται στο
τελευταίο και κατά τη γνώμη μου καλύτερο μυθιστόρημά μου, «Το διπλό πρόσωπο του
νου», από τις εκδόσεις Κριτική. Σε αυτό το βιβλίο κατόρθωσα να συνθέσω ένα
πολιτικό ερωτικό θρίλερ που συνδυάζει κλασσική και μεταμοντέρνα αφήγηση κι
εσωτερικό μονόλογο και να εντάσσει διαφορετικές τεχνικές σε ολοκληρωμένο
σύνολο.

 

Το διηγημά σας Ο ΤΟΙΧΟΣ μεταποιήθηκε σε ταινία σας
ενδιαφέρει ο κινηματογράφος;

Με ενδιέφερε
παλαιότερα. Είχα γράψει μερικά σενάρια για ταινίες μικρού μήκους. Με γοήτευσε
τότε η διαφορετικότητα του αντικειμένου καθώς και η κοινωνικοποίηση κατά τη διάρκεια
της συγγραφής. Δεν ήμουν ένας άνθρωπος που έγραφε μόνος του σπίτι του. Μιλούσα,
συζητούσα, με τον σκηνοθέτη, τους συντελεστές. Ωραία εμπειρία. Αλλά δεν με
ενδιαφέρει πια.

 

Ως υπέυθυνος της στήλης βιβλίου στην εφημεριδα ο Τύπος
της Κυριακής ποιά βιβλία προτείνετε; με Ελληνικους και ξενους τίτλους;

 Θα αδικούσα
τους πολλούς καλούς συγγραφείς που υπάρχουν και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό
εάν πρότεινα κάποια βιβλία, διότι σίγουρα θα ξέχναγα κάποια άλλα. Δυστυχώς η
τεράστια λογοτεχνική παραγωγή έχει καταστρέψει το μυθιστόρημα. Είναι δύσκολο να
αναδειχθεί κάτι μέσα από τέτοια συσσώρευση. Αλλά αφού μου το ζητάτε, γιατί όχι,
ας αναφέρω κάποιους τίτλους που μου έρχονται στη μνήμη. Η “Πρόζα” του Τόμας Μπέρνχαρντ από τις
εκδόσεις «Κριτική», με εξαιρετική μετάφραση του Βασίλη Τσαλή, για όσους αγαπάνε
τον περίπλοκο περίτεχνο λόγο του Γερμανού. «Να πως χάνεις μια γυναίκα» από τις εκδόσεις Πατάκη,
του μεγαλύτερου ίσως ταλέντου της αμερικάνικης διηγηματογραφίας, Τζούνο Ντίαζ.
Ένα βιβλίο που πραγματικά αρέσει σε όλους τους αναγνώστες. «Τα χίλια φθινόπωρα
του Γιάκομπ ντε Ζουτ», εκδόσεις Τόπος. Ο θαυμασμός μου για το σύγχρονο
μεταμοντέρνο Αγγλικό μυθιστόρημα επιβεβαιώθηκε στο νέο μυθιστόρημα του  Ντέιβιντ Μίτσελ, χάρη και στην εξαίρετη μετάφραση της Μαρίας
Ξυλούρη, που φαίνεται να αφοσιώθηκε στο κείμενο. Κι άλλα πολλά, καλά βιβλία που
είχαν την ευγένεια να μου στείλουν, στα πλαίσια της στήλης μου στην εφημερίδα.

 

Προκαλείτε με τα θέματά σας τον αναγνώστη ;

Στόχος μου
δεν είναι να προκαλέσω, αλλά να ερεθίσω την κριτική σκέψη του αναγνώστη. Να
γεννήσω ερωτήματα. Να ενεργοποιήσω τη συμμετοχή του. Γιατί ο αναγνώστης δεν
είναι παθητικός, αλλά συμμετέχει ενεργά στην ανάγνωση και διαμορφώνει την
αφηγηματική πραγματικότητα ανάλογα με τον τρόπο που εκλαμβάνει όσα διαβάζει.
Στο νέο μου βιβλίο, «Το διπλό πρόσωπο του νου», υπάρχουν τουλάχιστον δύο
πραγματικότητες τις οποίες μπορεί να επιλέξει ο αναγνώστης. Αυτή του Βασίλη κι
αυτή του συγγραφέα. Ανάλογα με την πραγματικότητα που θα επιλέξει, η μυθοπλασία
διαφοροποιείται και τα γεγονότα διαβάζονται με διαφορετικό τρόπο.

 

Ποιος είναι ο ρόλος του βιβλίου κατά την γνώμη σας
σήμερα;

Πιστεύω ότι
ο μόνος λόγος για τον οποίο πρέπει να υπάρχει βιβλίο και ειδικά μυθιστόρημα,
είναι για να αξιοποιεί τις δυνατότητες της γραφής να γεννούν εικόνες, ιδεολογήματα
και συναισθήματα στον αναγνώστη. Θυμάμαι την εξαιρετική παρατήρηση του Λιόσα
για τον «Δον Κιχώτη»: ο αναγνώστης είναι διαρκώς υποχρεωμένος να επιλέγει μία
από τις δύο πραγματικότητες: την ρεαλιστική του Σάντσο ή την ονειρική του
ιππότη. Εάν η λογοτεχνία γίνει μονοδιάστατη, δεν έχει λόγο ύπαρξης. Την
υποκαθιστά ο κινηματογράφος. Ο οποίος έχει δύναμη μεγάλη, αλλά δεν έχει τη
δυνατότητα της πολλαπλής πραγματικότητας. Η εικόνα είναι, λένε, χίλιες λέξεις,
αλλά έχει μία αδυναμία: είναι μόνο αυτό που δείχνει. Αντίθετα, η λέξη είναι
αυτό που γεννά στον αναγνώστη.

 Η ανάγκη της
γραφής είναι μέσον επικοινωνίας.
Η ανάγκη να
γεννάμε παιδιά είναι μέσον επικοινωνίας.

 Ποιά η σχέση σας ως συγγραφέα με την πολιτική σας επηρεάζει
;

 Με επηρεάζει
πολύ αλλά θεωρώ ότι δεν πρέπει να φαίνεται καθόλου. Πιστεύω ότι το πολιτικό
κομμάτι του μυθιστορήματός μου είναι τόσο καλά κρυμμένο ώστε οι περισσότεροι
δεν θα το δουν. Απλώς ίσως το νιώσουν.

 Αντέχουμε το καινούριο το διαφορετικό΄ως θέμα ; ποια η
γνώμη σας;

 Είναι
εξαιρετικά δύσκολο για τον άνθρωπο, τον αναγνώστη και τελικά τον εκδότη, ο
οποίος πάντοτε είναι πιο συντηρητικός από τον αναγνώστη, να δεχθεί κάτι
διαφορετικό. Ίσως η επανάληψη του τετριμμένου είναι ο τρόπος που αποκομίζουμε
ασφάλεια. Εξ ου και οι θεωρίες ότι όλα έχουν γραφτεί, ότι δεν μπορεί να υπάρξει
τίποτα καινούργιο. Η πρώτη αναφορά που έχω διαβάσει προσωπικά σε αυτή τη
λογική, του ότι δεν υπάρχει τίποτα καινούργιο κι όλα έχουν γραφτεί, υπάρχει σε
έναν Πέρση ποιητή του 14ου αν θυμάμαι καλά αιώνα. Από τότε πολλά
καινούργια πράγματα γεννήθηκαν, λογοτεχνικές επαναστάσεις μας αναστάτωσαν, οι
άνθρωποι όμως εξακολουθούν να λένε ότι όλα έχουν γραφτεί και δεν θα γεννηθεί
τίποτα καινούργιο. Η αλήθεια είναι ότι το καινούργιο υπάρχει από τη στιγμή που
γεννιέται και γι’ αυτό μέχρι τότε οι άνθρωποι δεν μπορούν να το δουν. Η αλήθεια
επίσης είναι ότι όταν το καινούργιο γίνει αποδεκτό, δεν μπορούμε να φανταστούμε
πώς ήταν η πραγματικότητα πριν από αυτό.

 

Η νέα γενιά διψά ν΄’ ορί σει ένα καινούριο ορίζοντα
σ΄΄ενα κόσμο σύγχισης;

Κάθε νέα
γενιά ζητάει να ορίσει έναν καινούργιο ορίζοντα. Έχω όμως την αίσθηση ότι αυτή
η νέα γενιά είναι ήδη πολύ κουρασμένη από τα βάρη των παλαιότερων. 

 Αποτυπώνοντας τις σκέψεις μας στο χαρτι καταλαβαίνουμε
καλύτερα τα πράγματα ποιά η άποψή σας;

Η γνώμη μου,
η οποία αποτυπώνεται και στο τελευταίο μυθιστόρημά μου κι αποτελεί βασικό
μοτίβο του, είναι ότι όταν γράφουμε, απομακρυνόμαστε από αυτό που σχεδιάζουμε
κι από αυτό που είμαστε και δημιουργούμε κάτι διαφορετικό ακόμα κι από τον ίδιο
τον εαυτό μας. Υπό αυτή την οπτική, ο συγγραφέας εξαφανίζεται μέσα στο βιβλίο
του και γίνεται ανύπαρκτος. 

 

Εχετε κάποιο αυτοβιογραφικό βιβλίο σας ενδιαφέρει
αυτό;

Όχι. Είναι
αρχή μου να αποφεύγω την αυτοβιογραφία, αν και στοιχεία από την προσωπική μου
μυθολογία παρεισδύουν αναπόφευκτα στη μυθοπλασία. Στο «Το διπλό πρόσωπο του
νου», το τελευταίο μου μυθιστόρημα, συμμετέχω με το όνομά μου στη μυθοπλασία.
Υπάρχει ένας συγγραφέας με το όνομα Γιάννης Παπαγιάννης ο οποίος υπεισέρχεται
στην πλοκή, γνωρίζει τους ήρωες και αφηγείται τις ιστορίες τους. Όμως δεν είμαι
εγώ. Είναι ένα προσωπείο, κάτι ψεύτικο, που εξυπηρετεί αφηγηματικές ανάγκες.

 

Η συνεχής, αδιάκοπη, πληροφορία, οι εικόνες απ΄΄όλο
τον κόσμο ,βοηθούν τον συγγραφεα στην έμπνευση στην φαντασία;

Νομίζω ότι
δεν έχει μεγάλη σημασία. Ο Φώκνερ είχε πει ότι η λογοτεχνία είναι θέμα
επεξεργασίας υλικού, όχι του ίδιου του υλικού. Νομίζω ότι είχε δίκιο.

 

Ποιό βιβλίο σας ξεχωριίζετε , πρέπει να διαβάσουμε και
γιατι;

 Όπως ανέφερα και παραπάνω, θεωρώ ως με διαφορά το καλύτερο βιβλίο μου το
μυθιστόρημα «Το διπλό πρόσωπο του νου», από τις εκδόσεις Κριτική. Όχι μόνο
γιατί πετυχαίνω να συνδυάσω πολλαπλά αφηγηματικά προσωπεία σε ενιαίο αποτέλεσμα.
Όχι μόνο γιατί καταφέρνω να δώσω δύο διαφορετικές αφηγηματικές πραγματικότητες
χωρίς να το καταλαβαίνει ο αναγνώστης, ο οποίος επιλέγει την μία από τις δύο
χωρίς συχνά να φαντάζεται ότι υπάρχει και δεύτερη. Αλλά και γιατί μπόρεσα, μ
έσα από μια ιστορία πάθους και
τρέλας, να απεικονίσω την ανισορροπία και την διαταραχή της σύγχρονης Ελληνικής
πραγματικότητας σε ένα αφηγηματικό πολυφωνικό μυθιστόρημα που ακολουθεί τεχνική
ψηφιδωτού: κάθε νέα σκηνή προσθέτει πληροφορία στον αναγνώστη και το χαοτικό
μυστήριο επιλύεται μόνον όταν έχουν τοποθετηθεί όλες οι ψηφίδες.

 

 Η ανεπτυγμένη κοσμική κοινωνία μας έχει ανάγκη το
βιβλίο;

Οπωσδήποτε.
Αλλιώς, μπορεί να είναι κοσμική, αλλά δεν θα είναι ανεπτυγμένη. 

 Τι σας οδηγεί να γράψετε το επόμενο βιβλίο;

Η ανάγκη να
δώσω μια άλλη διάσταση στην πραγματικότητα που ζούμε.

 Ποιά η σχέση σας με την ποίηση;

Την διαβάζω
αλλά δεν τολμώ να εκφέρω γνώμη γι’ αυτήν. Σχεδόν ποτέ δεν γράφω για ποιητικά
βιβλία. Αν και φτιαγμένη από λέξεις, είναι πολύ διαφορετική τέχνη από το
μυθιστόρημα. Τολμώ να πω ότι ο κινηματογράφος είναι πιο κοντινή τέχνη στο
μυθιστόρημα απ’ ό,τι η ποίηση.

 Εχετε κάτι νέο έτοιμο; να το μοιραστείτε μαζί μας;

Η αλήθεια
είναι ότι ετοιμάζω ένα μυθιστόρημα που πιστεύω ότι ίσως θα είναι κι εμπορικό.
Πρόκειται για μια ιστορική κωμωδία όπως την ονομάζω. Διαπραγματεύομαι τα θέματα
της Ελληνικής παθογένειας κι εστιάζω στην ιστορική περίοδο ανάμεσα στις δύο χρεωκοπίες,
του 1893 και του 1932. Κεντρικός ήρωας ένας νέος που γερνάει με το όραμα να
γίνει οδηγός στα τρένα, χωρίς να μπορεί να το πετύχει κι οι προσπάθειές του
καταλήγουν, συνήθως, στο να φάει ξύλο. Είναι ένα φαρσικό μυθιστόρημα, στα
αχνάρια του Δον Κιχώτη, με κοινωνικό και πολιτικό πυρήνα.

 


 

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή