Πώς θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε το 2020; Θα επέλεγα να το παρομοιάσω με ένα βιβλίο. Μπορείς να το βάλεις στο ράφι σου, να το καταχωνιάσεις στην αποθήκη σου, να το βάλεις να στηρίξει το παλιό τραπεζάκι που γέρνει ελαφρώς ή να το έχεις δίπλα στο κομοδίνο σου και να το ανοίγεις συχνά. Να το ξανά διαβάζεις όταν νιώσεις την ανάγκη. Σε χαρές, σε δυσκολίες, σε λύπες. Τα είχε όλα το 2020, στο χέρι μας είναι να αξιοποιήσουμε κάθε εμπειρία και εικόνα που μας άφησε, κάθε γνώση και μάθημα που μας χάρισε.
Κατ’ αρχάς είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε τον εαυτό μας. Βρήκαμε χρόνο και διάθεση να «σκάψουμε» μέσα μας, να βρούμε τί κρύβουμε. Τί μας αρέσει και τί είναι αυτό που μπορούμε να κάνουμε με πάθος. Όλα αυτά που μας κάνουν χαρούμενους, μας κρατούν δεσμευμένους, έτοιμους να αγωνιστούμε με αυταπάρνηση. Καταλάβαμε πόσο πολύ έχουμε ανάγκη τον συνάνθρωπο, πόσο συμπάσχουμε στον πόνο του αλλά και πόση χαρά μου δίνει η χαρά του. Δεν είμαστε μόνοι και δεν αγωνιζόμαστε μόνοι. Όλοι μαζί είμαστε μια παρέα, όλοι μαζί μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευχαρίστηση από το να αφιερώνεις λίγο ουσιαστικό χρόνο για τον εαυτό σου.
Γνωρίσαμε πιο καλά την οικογένεια μας. Περάσαμε περισσότερο χρόνο μαζί. Ασχοληθήκαμε πιο πολύ με τα παιδιά μας, παίξαμε μαζί τους, κάναμε περισσότερα πράγματα μαζί. Mας έλειψαν οι παππούδες και οι γιαγιάδες αλλά η απόσταση δεν μας απομάκρυνε. Με την τεχνολογία και με καλή διάθεση δεν απομακρύνεσαι από κανέναν. Το ενδιαφέρον και η αγάπη βρίσκουν τρόπους να φτάσουν στον προορισμό τους. Το χαμόγελο δεν το κρύβει η μάσκα και καμία οικογένεια δεν διέλυσε η απόσταση. Όταν μάλιστα αυτή η απόσταση κρατήθηκε γιατί η αγάπη μας προς τους μεγαλύτερους το επέβαλε.
Γνωρίσαμε την γειτονιά μας. Τους δρόμους, τα σπίτια, τα δέντρα, τους ανθρώπους. Μάθαμε τις ιστορίες που υπάρχουν πίσω από όλα αυτά. Σταματήσαμε να βλέπουμε μόνο την επιφάνεια όλων αυτών και ανακαλύψαμε τι κρύβεται λίγο πιο βαθιά. Μιλήσαμε με ανθρώπους που για χρόνια περνούσαμε δίπλα τους και ανταλλάσσαμε μόνο μια ματιά. Ακούσαμε τις φωνές της γειτονιάς αφού με τη μείωση του θορύβου όλα ακούγονται πιο εύκολα. Μάθαμε τα ονόματα των ανθρώπων, τα ενδιαφέροντα αλλά και τους καημούς τους. Αγαπήσαμε τη γειτονιά μας και τους ανθρώπους της. Η σύνδεση που πολλές φορές είναι το ζητούμενο, επιτεύχθηκε με ένα μαγικό τρόπο.
Αφήσαμε λίγο την τηλεόραση και ξανά γνωρίσαμε τα βιβλία. Νέα και παλιά. Διαβάσαμε περισσότερα βιβλία από κάθε άλλη χρονιά. «Αν έχεις έναν κήπο και μια βιβλιοθήκη, έχεις όλα όσα σου χρειάζονται», ισχυριζόταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Κικέρωνας. Όλες οι στερήσεις και οι περιορισμοί της πανδημίας δεν ήταν αρκετοί να μας …στριμώξουν. Πάντα υπήρχε ένα βιβλίο να μας ταξιδέψει στον κόσμο. Να μας ξεκουράσει, να μας δώσει δύναμη, να μας χαρίσει εικόνες από το παρελθόν αλλά και να μας δώσει δύναμη να ονειρευτούμε ένα υπέροχο μέλλον.
Γνωρίσαμε πιο καλά τους συνάδελφους μας. Πέρα από την εργασία, τώρα μας ένωνε κάτι πιο σημαντικό. Να μείνουμε υγιείς, να προστατεύσουμε τους δικούς μας και να καταφέρουμε από τα σπίτια μας να συνεργαστούμε και να ολοκληρώσουμε τα καθήκοντα μας. Με πιο ανθρώπινη επικοινωνία, μεγαλύτερη ειλικρίνεια και δυνατότερη συναδελφική αλληλεγγύη. Είναι τόσες οι δυνατότητες επικοινωνίας που αν και η απόσταση μεγάλωσε, η σχέση μας βελτιώθηκε.
Κυρίως όμως μάθαμε πολλά. Πως για να είμαι καλά πρέπει να είναι και οι γύρω μου. Μάθαμε πως πρέπει να προσέχουμε τον εαυτό μας διότι είναι σημαντικός τελικά για πολύ περισσοτέρους ανθρώπους από ό,τι πιστεύαμε. Διαπιστώσαμε πως ο μοναδικός χρόνος είναι το τώρα, το σήμερα. Μάθαμε να εκτιμούμε το πρωινό ξύπνημα και να χαιρόμαστε για περισσότερα καθημερινά πράγματα. Καταλάβαμε πως μια καλή κουβέντα φτάνει στον παραλήπτη της, ακόμη κι αν φοράς μια μάσκα, ακόμη κι αν μεταδοθεί από το skype ή αν την μεταδώσει ένα κινητό τηλέφωνο.
Αναγνωρίζουμε, θαυμάζουμε και εκτιμούμε την υπερπροσπάθεια των γύρω μας. Γιατρών, νοσηλευτών, επιστημόνων και απλών ανθρώπων. Βλέπουμε πόσο γρήγορα και ασφαλή αποτελέσματα έχουμε αν προσπαθήσουν όλοι οι ερευνητές και οι επιστήμονες μαζί. Ένα φάρμακο ή ένα εμβόλιο μπορεί να ανακαλυφθεί πολύ πιο γρήγορα από ότι στο παρελθόν. Ο κρατικός μηχανισμός αλλά και όλοι οι δάσκαλοι και καθηγητές αξίζουν το σεβασμό μας για όλα αυτά που κατάφεραν την χρονιά που πέρασε. Δεν μπορώ να πάω στο σχολείο δεν σημαίνει δεν μπορώ να μαθαίνω.
Τέλος, μάθαμε πως δεν πρέπει να τα παρατάμε ποτέ! Καμία χρονιά δεν πάει χαμένη και κανένας αγώνας δεν τελειώνει αν δεν σφυρίζει ο διαιτητής. Λίγες ημέρες πριν το τέλος του 2020 έγιναν οι πρώτοι εμβολιασμοί και μια νότα αισιοδοξίας, ένα φως στο βάθος του τούνελ άρχισε να αχνοφέγγει. Η επιστημονική κοινότητα βρήκε το κλειδί για να μας ξαναδώσει την «ελευθερία» μας. Να μπορέσουμε να αγκαλιάσουμε και να μας αγκαλιάσουν. Να μας διώξει το φόβο. Όπως έγκαιρα είχε πει ο Σωτήρης Τσιόδρας, «φοβάμαι το θάνατο, αλλά ελπίζω σε μια άλλη ζωή. Όχι τόσο το θάνατο από τον ιό, αλλά το θάνατο τον πνευματικό, τον θάνατο των ανθρώπων που δεν μπορούν να διαβάσουν ένα βιβλίο ή ένα ποίημα, που δεν μπορούν να …κλάψουν ή να τραγουδήσουν, να ακούσουν συναρπαστικές μουσικές, να μυρίσουν πνευματικά αρώματα, που δεν μπορούν να αγαπήσουν».
Αν ο Θεός δίνει στους ανθρώπους δυσκολίες για να τους διδάξει, να τους βελτιώσει και να τους κάνει πιο δυνατούς, το 2020 είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Είχε άδικο η φίλη μου που στα γενέθλια της, χαριτολογώντας, μου είπε ότι δεν μεγάλωσε κατά ένα χρόνο αφού το 2020 δεν το μετράει. Έχει τόσα πολλά μαθήματα στις σελίδες του το 2020 που αξίζει να το «ξαναδιαβάσουμε». Αν και τελείωσε, είναι χρήσιμο ακόμη! Δίπλα στο κομοδίνο μας λοιπόν…
• Αν θέλετε να επικοινωνήσετε μαζί μου: eetsi@windowslive.com