Να φτιάξουμε μια 3μελή επιτροπή από 5-6 άτομα…

Η παροιμιώδης δήλωση ανήκει στο Νίκο Βαμβακούλα, παλιό άσο του Ολυμπιακού, του οποίου η γλωσσική δεινότητα ήταν αντιστρόφως ανάλογη με τις ποδοσφαιρικές του ικανότητες. Κι όμως, στο σουρεαλισμό της, θα μπορούσε να είναι προφητική για την Επιτροπή Εθνικού Διαλόγου που επανασυστήνει το υπουργείο παιδείας.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε πει ότι ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγουμε τη λύση ενός δύσκολου, ενός ακανθώδους προβλήματος, είναι να το αναθέσουμε σε μία επιτροπή. Και μετά μπορούμε να λέμε ότι προωθήσαμε τη λύση του προβλήματος και όλοι όσοι διαμαρτύρονται θα πάψουν αφού θα είναι αναγκασμένοι να περιμένουν το πόρισμα της επιτροπής. Όλοι ευχαριστημένοι δηλαδή και πάμε παρακάτω.
Κάπως έτσι μας προέκυψε και πάλι ο «Εθνικός διάλογος για την παιδεία». Όλες οι βαθμίδες της εκπαίδευσης αντιμετωπίζουν τρομακτικά κι επείγοντα προβλήματα και ως «λύση» τους προτείνεται ο διάλογος! Υπάρχουν άμεσες ανάγκες που δεν καλύπτονται, υπάρχει ο κίνδυνος να κλείσουν πανεπιστήμια λόγω υποχρηματοδότησης, έκλεισαν ολοήμερα σχολεία λόγω έλλειψης προσωπικού, τα παιδιά που χρήζουν ειδικής αγωγής δεν εξυπηρετούνται, τα μεταπτυχιακά γίνονται μόνο για όσους πληρώνουν, καθηγητές δεν διορίζονται και ως λύση για όλα αυτά προτείνεται ο διάλογος! Άλλα λόγια να αγαπιόμαστε δηλαδή.
Η σημερινή κυβέρνηση είχε μεγάλα σχέδια, προεκλογικά. Ανατροπές, αναδιαρθρώσεις, λύσεις, προτάσεις. Σελίδες ολόκληρες ήταν το πρόγραμμά της για την παιδεία. Ο «πρώτη φορά» υπουργός της Αρ. Μπαλτάς όμως, μόλις ανέλαβε, κατέβασε πολλές ταχύτητες. Δεν θα αλλάξουμε τίποτα για δύο χρόνια, θα κάνουμε μόνο βελτιωτικές ρυθμίσεις, είπε. Θα μελετήσουμε σε βάθος κλπ.  Ο «δεύτερη φορά» πρώτα φρόντισε να τα βρει με την Εκκλησία για τα Θρησκευτικά, μετά να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα και τώρα έριξε την βόμβα. Δεν θα πάρουμε βιαστικές αποφάσεις – αλίμονο, είναι μήπως επείγοντα τα προβλήματα που υπάρχουν; – θα συζητήσουμε πρώτα…
Ο «Εθνικός διάλογος» θεσμοθετήθηκε το 1986. Ο τότε υπουργός είχε βρει τη λύση στα αδιέξοδα. Στο διάλογο καλούνταν τα κόμματα, η τοπική αυτοδιοίκηση, οι παραγωγικές τάξεις, επιστημονικοί και τεχνικοί φορείς και οι άμεσοι φορείς της εκπαίδευσης (μαθητές, φοιτητές, εκπαιδευτικοί κ.α.). Ανακοινώθηκε πως στο πλαίσιο του διαλόγου ήταν απαραίτητη η «ενεργοποίηση» διάφορων οργάνων όπως του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου κ.α. Όπως έχει υποστηριχτεί από το Υπουργείο Παιδείας «από την όλη πλοκή των διατάξεων του Ν. 1566/1985 αναδεικνύεται ένα νέο σχολείο… με νέα μορφή και νέο περιεχόμενο»   είναι το σχολείο της «συνεύθυνης πολιτείας, εκπαιδευτικών, μαθητών, γονέων, αυτοδιοίκησης, πολιτών». Κάπου εδώ, στο «συνεύθυνης», βρίσκεται το όλο νόημα του διαλόγου. Ευθυνόμαστε όλοι και άρα φταίμε όλοι. Κάτι σαν προάγγελος του «μαζί τα φάγαμε» !
Ο νέος υπουργός πήρε την κουτάλα και ανακάτεψε. Έβγαλε από τη ναφθαλίνη της ντουλάπας, την «Εθνική Επιτροπή του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου με συμμετοχή προσωπικοτήτων από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης αλλά και με τη συμμετοχή εκπροσώπων θεσμικών εκφράσεων της πολιτείας. Ο εθνικός διάλογος δεν θα περιοριστεί σε κατά τεκμήριο εξαντλημένα θέματα που έχουν προκαλέσει στο παρελθόν αντιπαραθέσεις, όπως τα αναφερόμενα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αντιθέτως θα ασχοληθούμε με το σύνολο της εκπαίδευσης, από τα κάτω προς τα πάνω. Από την προσχολική ηλικία, το δημοτικό και το γυμνάσιο, από την ειδική αγωγή και βεβαίως με επίκεντρο τη μορφωτική αναβάθμιση και αυτονομία του σχολείου, του λυκείου, ώστε να μη λειτουργεί ως μονόδρομος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Χωρίς βιασύνες θα αναζητηθεί νέος τρόπος εισαγωγής στα πανεπιστήμια με την αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας προσαρμοζόμενης όμως στα ελληνικά δεδομένα. Ζητήματα τα οποία διατρέχουν όλη την εκπαίδευση, όπως είναι η γλωσσομάθεια. Προφανώς θα τύχουν μιας ειδικής στο πλαίσιο του διαλόγου αντιμετώπισης. Επίσης το θέμα της ειδικής αγωγής το οποίο εξ αρχής ως κυβέρνηση το έχουμε θέσει στις προτεραιότητες για την αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών ζητημάτων, όπως επίσης τα μεταπτυχιακά, αλλά και ζητήματα βελτίωσης του συστήματος των μετεγγραφών, θα αποτελέσουν ζητήματα που θα συζητηθούν στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας».
Ο υπουργός Νίκος Φίλης (της Νομικής βεβαίως, βεβαίως …) μέσω της σύνθεσης της Επιτροπής δεν έκρυψε τις σκέψεις του για το πώς φαντάζεται το μέλλον της παιδείας μας. Σε μία επιτροπή 36 ατόμων υπάρχουν μόνο δύο (2) μέλη της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και ένα (1) μόνο της δευτεροβάθμιας, ο πρώην πρόεδρος της ΟΛΜΕ και μέλος του ΣΥΡΙΖΑ Θέμης Κοτσιφάκης που διδάσκει πλέον σε ΕΠΑΛ. Η επιτροπή λοιπόν θα αποφασίσει για την Παιδεία χωρίς τους μάχιμους εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας που απλά θα εκφράσουν την γνώμη τους (όπως είπε και ο Υπουργός), αλλά δεν θα μπορούν να συνδιαμορφώσουν τις τελικές αποφάσεις. Απλά να θυμίσουμε ότι η εκπαίδευση πραγματοποιείται στην τάξη και όχι σε αίθουσες ΑΕΙ από θεωρητικούς της εκπαίδευσης και πολιτικούς. Από τους πανεπιστημιακούς δε, οι περισσότεροι είναι των θεωρητικών σπουδών. Ιστορίας, κοινωνιολογίας, φιλοσοφίας, ψυχολογίας και λοιπών ανθρωπιστικών και κοινωνικών σπουδών. Όσο ανθρωποκεντρική κι αν πρέπει να είναι η παιδεία μας, άλλο τόσο πρέπει να είναι και σύγχρονη όμως. Τεχνολογικές επιστήμες και επιστήμες αιχμής, οριακά εκπροσωπούνται. Μήπως ελλείψει χρημάτων που απαιτούνται για την ανάπτυξή τους, το υπουργείο έχει σκοπό να το ρίξει στον παιδαγωγισμό και την χαμηλού κόστους «ελληνική παιδεία»;
Έχουμε συμπληρώσει περίπου 30 χρόνια «διαλόγου». Το υλικό αυτού του διαλόγου, είναι αρκετά πλούσιο αλλά και αποκαλυπτικό. Χωρίς να έχουμε την πρόθεση να παρουσιάσουμε μια εξαντλητική ανάλυση αυτού του υλικού, μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η πρωτοβουλία του Υπουργού δεν ήταν μια αγαθή σύλληψη, Ήταν μάλλον μια απόπειρα αποπροσανατολισμού, ιδεολογικής διαχείρισης των αντιθέσεων, προσεταιρισμού της κοινής γνώμης και μεταφοράς της κρίσης. Το ζητούμενο ήταν η συναίνεση και η νομιμοποίηση των επιλογών της κυβερνητικής εκπαιδευτικής πολιτικής και η διαμόρφωση της ημερήσιας διάταξης των εκπαιδευτικών ζητημάτων σύμφωνα με τους ορισμούς του Υπουργείου. Σήμερα, η κυβέρνηση προωθεί τη διαδικασία ενός ακόμα «εθνικού – κοινωνικού διαλόγου» για την παιδεία, με τα σημαντικά και τα στοιχειώδη να έχουν ήδη συμφωνηθεί στα πλαίσια του Τρίτου Μνημονίου  που δεσμεύει στην προώθηση των αντιεκπαιδευτικών μέτρων της περίφημης έκθεσης του ΟΟΣΑ για την εκπαίδευση (2011). Θα ξαναδούμε το ίδιο κακοπαιγμένο έργο;
Η λαϊκή παροιμία είναι σαφής: «μια του κλέφτη, δυό του κλέφτη, τρεις και την κακή του μέρα»!