Πώς θα βγούμε από την κρίση

Πολύ μελάνι έχει χυθεί και πολλά λόγια σοβαρά, αλλά και περισσότερα λόγια του αέρα έχουν ειπωθεί για τη μακροχρόνια κρίση που περνά η χώρα και για το πώς θα βγούμε από αυτήν. Αν πάμε μερικά χρόνια πίσω, θα θυμηθούμε ότι την εποχή που η Ελλάδα μπήκε στην οικονομική κρίση μπήκε και η Ιρλανδία.

Σήμερα η Ιρλανδία τρέχει με ταχύτατους ρυθμούς ανάπτυξης 3,6% για το 2015 και προβλέπεται 3,9% για το 2016, ενώ η Ελλάδα ακόμη καρκινοβατεί στην πορεία προς την έξοδο. Οι κύριες πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα ένοιωσαν την κρίση ως κυβέρνηση προσπάθησαν να βγάλουν τη χώρα από αυτήν, αλλά ακόμη δεν έγινε εφικτό. Δεν θα έβλαπτε να θυμόμαστε ότι πρώτο το ΠΑΣΟΚ μίλησε για κρίση και μας έβαλε στο μνημόνιο με τον ωρυόμενο Σαμαρά από τα Ζάππεια να λέει ότι θα τα σκίσει. Έρχεται ο Σαμαράς με τη σκιά του ΠΑΣΟΚ, γιατί το περισσότερο πήγε στον ΣΥΡΙΖΑ, και εφαρμόζει δεύτερο μνημόνιο – χειρότερο από το πρώτο. Οι ΣΥΡΙΖΑΙΟΙ και οι συν αυτώ ωρύονταν ότι με ένα νόμο θα καταργήσουν τα μνημόνια και τελικά αυτή τη στιγμή ζούμε το τρίτο και σκληρότερο μνημόνιο που έχει την υπογραφή του ΣΥΡΙΖΑ.
Ποια είναι η διαφορά της Ελλάδας λοιπόν από την Ιρλανδία; Μπορεί να εντοπιστούν εκατοντάδες διαφορές, αλλά η ουσία είναι ότι δεν υπήρξε συναίνεση στον πολιτικό κόσμο και έτσι η εφαρμογή των μνημονίων έγινε με ερμαφρόδιτο τρόπο μέσα από καθοδηγούμενες λαϊκές κινητοποιήσεις. Ποτέ δεν έκατσαν οι πολιτικοί αρχηγοί να δουν σοβαρά και με επιστημονικό τρόπο τα προβλήματα και πώς θα τα αντιμετωπίσουν. Ακόμη και σήμερα δεν τολμούν να αποφασίσουν ένα είδος συνεργασίας και συναίνεσης. Τα προβλήματα της χώρας είναι μεγάλα και απαιτείται πολιτική συναίνεση, η οποία δυστυχώς απουσιάζει από την λογική του πολιτικού μας συστήματος.
Ακούμε στις ειδήσεις δηλώσεις των αρχηγών της αντιπολίτευσης ότι δεν μπορούμε να πάμε σε συναίνεση γιατί δεν το έκανε και ο ΣΥΡΙΖΑ όταν ήταν στην αντιπολίτευση. Δυστυχώς, αν δεν υπάρξει συναίνεση, δεν θα γίνει δουλειά στην Ελλάδα. Τα προβλήματα είναι τόσο μεγάλα που μόνο του ένα κόμμα δεν μπορεί ούτε να τα δρομολογήσει προς λύση ούτε να τα αντιμετωπίσει.
Τα προβλήματα λοιπόν είναι πολύ μεγάλα και ένα από αυτά είναι το ασφαλιστικό που είναι πιθανόν να δημιουργήσει κυβερνητικούς τριγμούς. Είναι ένα θέμα που θα έπρεπε να το δουν όλοι μαζί, αλλά βγάζουν έξω την ουρά τους. Λέγοντας αυτά δεν υποστηρίζω την Κυβέρνηση, αλλά θέλω να δώσω έμφαση στο θέμα της συναίνεσης.
Είναι το ζήτημα της φορολογίας που γίνεται ασφυκτικό για τις επιχειρήσεις και προκαλεί κύμα φυγής αυτών στις γειτονικές χώρες. Η κυβέρνηση έχει ρίξει το βάρος στη φορολογία και μείωση συντάξεων χωρίς να κοιτά να κάνει περικοπές σε άλλου τομείς του δημοσίου όπου η σπατάλη συνεχίζεται.
Θα πάρω ως παράδειγμα τα νοσοκομεία. Σήμερα με την περικοπή των πιστώσεων στα νοσοκομεία έχουν υποβαθμιστεί κατά πολύ οι προσφερόμενες υπηρεσίες στον Έλληνα ασθενή. Έκανα λοιπόν μια μικρή έρευνα γιατί με απασχολεί σοβαρά το κόστος νοσηλείας ανά ασθενή στα δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία ώστε να κάνουμε κάποιες συγκρίσεις. Το κόστος αυτό δεν είναι εύκολο να βρεθεί, αλλά ήμουν τυχερός γιατί βρήκα μια μελέτη της «Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας» με στοιχεία 2011, όπου υπάρχουν πολλά στοιχεία σχετικά με το ζήτημα. Είναι εντυπωσιακό ότι έχουν υπολογίσει το κόστος ανά ασθενή σε πολλά μεγάλα και μικρά νοσοκομεία με ή χωρίς τη μισθοδοσία του προσωπικού. Η διαπίστωση είναι ότι το ημερήσιο κόστος νοσηλείας ανά ασθενή είναι κατά μέσον όρο 500 ευρώ, την στιγμή που στα ιδιωτικά νοσοκομεία σύμφωνα με κάποια στοιχεία από ασφαλιστικές εταιρείες κυμαίνεται στα 300-350 ευρώ.
Ένα εντυπωσιακό στοιχείο αυτής της μελέτης είναι ότι υπάρχουν πολύ μεγάλες αποκλίσεις, αν υπολογίσουμε το κόστος με ή χωρίς την μισθοδοσία. Παίρνω για παράδειγμα το νοσοκομείο – κέντρο υγείας Κρεστένων Νομού Ηλείας. Έχει κόστος ανά ασθενή συμπεριλαμβανομένης της μισθοδοσίας 3.195 ευρώ και χωρίς την μισθοδοσία 371 ευρώ! Ανάλογες διαφορές είναι και σε άλλα ιδίου επιπέδου νοσοκομεία. Αν δούμε τα ίδια στοιχεία και για τα μεγάλα νοσοκομεία θα δούμε ότι το κόστος διπλασιάζεται όταν υπολογιστεί η μισθοδοσία. Για παράδειγμα το νοσοκομείο ΣΩΤΗΡΙΑ έχει κόστος 491 ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της μισθοδοσίας και 191 ευρώ χωρίς την μισθοδοσία.
Ακόμη ένα άλλο στοιχείο είναι ότι τα μεγάλα νοσοκομεία έχουν γενικά μικρότερο κόστος νοσηλείας από τα μικρά ή τα κέντρα υγείας. Για παράδειγμα μέσο κόστος ανά νοσηλευθέντα 4.500 ευρώ στα μικρά και 2.500 ευρώ στα μεγάλα νοσοκομεία.
Για να μη μακρηγορώ, από τα λίγα αυτά στοιχεία της μελέτης που παραθέτω, βγαίνει το συμπέρασμα ότι τα μικρά νοσοκομεία έχουν μεγάλο λειτουργικό κόστος και κυρίως αυτό είναι το της μισθοδοσίας σε αντίθεση με τα μεγάλα. Τα στοιχεία αυτά και μόνο και όχι η όλη μελέτη που είναι εντυπωσιακά διαφωτιστική, δείχνουν ότι το ΕΣΥ χρειάζεται μια δομική αλλαγή. Μόνο έτσι θα υπάρξει αύξηση της ποιότητας παροχής υγείας και ταυτόχρονα μείωσης του κόστους.
Τα παραπάνω στοιχεία τα έφερα ως παράδειγμα για να τονίσω τις ανάγκες που πραγματικά υπάρχουν στην χώρα και ότι δεν χρειάζεται να αερολογούμε με διάφορα υποθετικά συμπεράσματα για όλα τα οικονομικά και μη θέματα που μας απασχολούν. Ποιος θα τολμήσει για παράδειγμα να κλείσει το νοσοκομείο Κρεστένων που έχει κόστος ανά ασθενή 9.500 ευρώ; Ποιος θα τολμήσει να συνενώσει νοσοκομεία και ποιος θα τολμήσει να δώσει την πλήρη διαχείριση ενός μεγάλου νοσοκομείου στον ιδιωτικό τομέα; Για παράδειγμα ο Ευαγγελισμός έχει ετήσιο κόστος νοσηλείας με μισθοδοσία 196 εκατομμύρια ευρώ. Αν λοιπόν έλεγε το κράτος σε έναν ιδιωτικό νοσηλευτικό φορέα να πάρει το νοσοκομείο και να παρέχει δωρεάν όπως σήμερα περίθαλψη, αλλά η διαχείριση να είναι στον ιδιώτη, τότε θα γινόταν επανάσταση χωρίς να γνωρίζουμε αν είναι προς το συμφέρον ή όχι του πολίτη αυτή η κίνηση. Θέλω να πω δηλαδή ότι θα πρέπει να δούμε τα πράγματα με άλλο μάτι.
Για την παιδεία π.χ. σε τι θα μας έβλαφτε αν η κυβέρνηση αποφάσιζε να δώσει δωρεάν το κτήριο του ΕΜΠ στην Πατησίων στο Harvard ή άλλο πανεπιστήμιο του εξωτερικού με την μόνη υποχρέωση να δίνει π.χ. 10 υποτροφίες στους καλύτερους Έλληνες φοιτητές; Αν το έλεγε η κυβέρνηση (οποιαδήποτε κυβέρνηση) θα ξεσηκωνόταν επανάσταση από φοιτητές, καθηγητές και άλλα συμφέροντα που θέλουν καθηλωμένη και στραγγαλισμένη την ελληνική παιδεία. Τώρα το ΕΜΠ χρησιμοποιείται ως άντρο «αντιεξουσιαστών και ως εργαστήριο παραγωγής μολότοφ».
Και σε τι θα πείραζε αν η κυβέρνηση έλεγε σε έναν επιχειρηματία να πάρει δωρεάν όλο το βασιλικό κτήμα του Τατοΐου να το εκμεταλλευτεί με την μόνη υποχρέωση να συντηρήσει τα κτήρια και να κάνει ένα μουσείο με την εποπτεία της αρχαιολογικής υπηρεσίας ώστε να στεγαστούν τα αρχαία που υπάρχουν στα υπόγεια διάφορων μουσείων; Έχει υπολογιστεί ότι η δημιουργία ενός μουσείου στην Αθήνα θα αύξανε τον μέσο όρο παραμονής των τουριστών κατά 1,5 ημέρες με όλες τις καλές συνέπειες για τον τουρισμό.
Θα μπορούσα να αναφέρω χιλιάδες ανάλογα παραδείγματα. Το αποτέλεσμα μιας τέτοιας επιθετικής πολιτικής θα έφερνε ταχύτατα νέες επενδύσεις στην Ελλάδα, θα αύξανε την απασχόληση και θα δημιουργούσε αλυσιδωτές αντιδράσεις στην οικονομία ώστε να βγούμε από την ύφεση. Μέτρα όπως αυτά που παίρνει η κυβέρνηση κάνουν ακριβώς το αντίθετο. Θα πρέπει επιτέλους να καταλάβουμε ως πολιτικό σύστημα και ως λαός ότι η οικονομία έχει αλλάξει και δεν πρέπει να σκεφτόμαστε με λενινιστικούς όρους πλέον. Πρέπει το κράτος να παρέχει κοινωνική προστασία, αλλά για να το κάνει πρέπει να έχει λεφτά και όχι να δανείζεται. Πρέπει να υπάρχει έλεγχος και οργάνωση στο θέμα της παροχής κοινωνικής προστασίας. Η Ελλάδα χαλάει ακόμη και σήμερα περισσότερα από τον μέσο ευρωπαϊκό μέσο όρο για κοινωνική προστασία και παρέχει υπηρεσίες πολύ κατώτερες του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Αν δούμε τα πράγματα με το πνεύμα αυτού του άρθρου τότε υπάρχει σχεδόν βεβαιότητα για την γρήγορη έξοδό μας από την κρίση διαφορετικά θα φυτοζωούμε και κάποιοι θα επωφελούνται εις βάρος όλων μας.