Στο Ελ Ντοράντο της μίζας

Η καναδική εταιρεία εξόρυξης χρυσού Eldorado Gold στη Χαλκιδική διακόπτει τις εργασίες της και εγκαταλείπει την επένδυση. Η ίδια εταιρεία που δεν κάμφθηκε από τις πολλαπλές αντιδράσεις των κατοίκων της περιοχής για τη βλάβη που προκαλούν οι εργασίες της στην υγεία των κατοίκων της περιοχής αλλά και την τεράστια καταστροφή στο φυσικό περιβάλλον, αποφασίζει να φύγει σε μία νύχτα. 600+ θέσεις εργασίας χάνονται.

Για εκβιασμό μιλά ο υπουργός Περιβάλλοντος Πάνος Σκουρλέτης. Για, σκόπιμα, μη έκδοση άδειας που απαιτείται και πολιτικά παιχνίδια κάνει λόγο η καναδική εταιρεία. Ένα τεράστιο επικοινωνιακό παιχνίδι βλέπουμε να παίζεται ταυ-
τόχρονα. Και να δημιουργούνται πολλά ερωτήματα. Γιατί αποχωρεί τώρα η εταιρεία; Μήπως γιατί έχει πέσει η τιμή του χρυσού διεθνώς και η επένδυση δεν είναι πλέον συμφέρουσα; Μήπως δεν τα βρήκε στις μίζες με τους αρμόδιους για τις υπογραφές; Μήπως εκβιάζει για καλύτερη σύμβαση; Και γιατί ο υπουργός Οικονομίας Γ. Σταθάκης έσπευσε να καθησυχάσει τη Βουλή ότι δεν κινδυνεύει η επένδυση; Μήπως γιατί μαζί του «τα έχει βρει» η εταιρεία ενώ με το Σκουρλέτη όχι; Αμ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης γιατί έτρεξε να συναντηθεί με τους εκπροσώπους της εταιρείας; Ανησυχεί μήπως χαθούν οι ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα ή μυρίστηκε «μπίζνα»; Αν δεν ξέρεις, καλό είναι να έχεις φίλους που ξέρουν από τέτοιες ιστορίες. Διδακτικές, για όποιον καταλαβαίνει. Ο φίλος μου ο Τάσος Σιδερίδης είναι πρώην τραπεζιτικό στέλεχος. Και ξέρει. «Αυτός ο εκβιασμός της καναδικής εταιρείες που έχει αναλάβει την εξόρυξη του χρυσού της Χαλκιδικής μου θύμισε ένα περιστατικό που το 2005 είχα ζήσει. Σε μια περιφέρεια της Ελλάδας είχε προκηρυχτεί διαγωνισμός με κλειστές προσφορές για την ανάληψηέργου. Το έργο είχε κοστολογηθεί στα 450 εκατομμύρια ευρώ. Μεγάλο έργο και οι πέντε εταιρείες που θα συμμετείχαν στο διαγωνισμό κοινώς θα έτρωγαν τα μουστάκια τους για το ποια θα μειοδοτούσε και θα αναλάμβανε το έργο. Μάλιστα μια από αυτές ήταν πελάτης μου και σκόπευα σαν τραπεζικός που ήμουν τότε να την χρηματοδοτήσω εάν αναλάμβανε το έργο. Όμως συνέβη το εξής καταπληκτικό. Μια ωραία πρωία ο πελάτης μου με κάλεσε να συμμετέχω σε μια επαγγελματική συζήτηση, προκειμένου να καταθέσω για το κύρος και την οικονομική δυνατότητα της εταιρείας πελάτισσας μου που προτίθεται να αναλάβει το έργο, αυτός νόμισα ότι είναι και ο λόγος της παρουσίας μου.
Στη συζήτηση παρευρίσκονται και οι πέντε εκπρόσωποι των υποψηφίων ανάδοχων εταιρειών, όπου εκεί έγινε το εξής καταπληκτικό.
Και οι πέντε εταιρείες είχαν αποφασίσει τα εξής.
1. Είχαν προαποφασίσει ποια εταιρεία θα αναλάμβανε το έργο.
2. Είχαν αποφασίσει ποιες κλειστές προσφορές θα έδιναν οι υπόλοιπες τέσσερις για να κριθούν απορριπτέες και να αναλάβει το έργο η πέμπτη.
3. Είχαν αποφασίσει πόσες αναθεωρήσεις του έργου προς τα πάνω θα γινόντουσαν από την ανάδοχο και μάλιστα σε τί ύψος.
4. Είχαν αποφασίσει τα στάδια του εκβιασμού και τις αναθεωρήσεις.
5. Είχαν αποφασίσει ότι το ύψος του αναθεωρημένου ποσού θα άγγιζε περίπου το 30% του συνολικού κόστους, δηλαδή τα 135 εκατομμύρια ευρώ και μάλιστα αυτό το ποσό θα μοιραζόταν στις 4 εταιρείες που είχαν αποχωρήσει από τη δημοπράτηση του έργου με τις στημένες προσφορές τους.
6. Ανάλογα με τη δυναμικότητα, την κεφαλαιακή επάρκεια, το τζίρο και τα πτυχία τάξης και εργοληπτικής ικανότητας της κάθε εταιρείας θα μοιραζόταν και το ποσό των 135 εκατομμυρίων.
7. Το ωραιότερο όλων…: είχαν προγραμματίσει και για τα επόμενα έργα. Είχαν φτιάξει κατάλογο με σειρά προτεραιότητας που θα αναλάμβαναν αυτά οι υπόλοιπες τέσσερις με την ίδια διαδικασία. Μάλιστα υπήρχε και συμφωνητικό κυρίων που υπογραφόταν από όλους.
8. Στην πορεία το συνολικό κόστος του έργου διπλασιάστηκε γιατί υπήρχε ένας αστάθμητος παράγοντας. Αυξήθηκε το πλήθος των λαδοπόντικων.
Ο Τάσος το έζησε. Ο Νίκος Ρούσσης είναι δημοσιογράφος με «πολλα χιλιόμετρα» σε αποκαλυπτικά ρεπορτάζ. Έχει ξεσκεπάσει πολλές «μπίζνες». Και θυμήθηκε πρόσφατα μία τέτοια «ωραία ιστορία» …
«Μία φορά κι’ ένα καιρό, λοιπόν, ένας φίλος μου επιχειρηματίας, με μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα στα Μάλια της Κρήτης, ο Γιώργος ο Θοδωράκης, ανέλαβε, μετά κόπων και βασάνων, την αποκλειστική εκπροσώπηση στην Ελλάδα, της μεγαλύτερης Γερμανικής εταιρίας κατασκευής αιολικών πάρκων στην Ευρώπη. Εκανε τα κουμάντα του, βρήκε τους χώρους για την ανέγερση αιολικών πάρκων στην λεβεντογέννα, πήρε την έγκριση από τους Γερμανούς και μια και δυό ανέβηκε στην Αθήνα, να βρεί τον τότε υπουργό Ανάπτυξης Χριστοδουλάκη. Το και το κύριε υπουργέ μου, του είπε. Θα πρέπει να μας δώσετε μία άδεια για αιολικό πάρκο στην Κρήτη, να ’ρχεται και το ρεύμα φθηνότερο στούς σύντεκνους, να δημιουργηθεί πανευρωπαϊκώς μία πρόκληση και για άλλες ευρωπαϊκές εταιρίες, για την κατασκευή αιολικών πάρκων στην «χειμαζόμενη» από αέριδες νότια Ελλάδα και να έλθει και κάποια άνάπτυξις,
που δεν θα βλάπτει το περιβάλλον.
Μα υπάρχουν μόνο δέκα άδειες για κατασκευή αιολικών πάρκων στην Ελλάδα κι’ αυτές έχουν ήδηδοθεί, απάντησε η υπουργάρα. Σύμφωνοι, είπε ο Θοδωράκης, αλλά δεν βλέπω να έχει γίνει ακόμη κανένα αιολικό πάρκο. Αν οι Γερμανοί έχουν έντονο ενδιαφέρον, θα μπορούσες, ενδεχομένως, ως αντιπρόσωπος τους, ν’ αγοράσεις μία άδεια απ’ αυτούς και να προχωρήσεις στην επένδυση. Χρειάζεται, όμως, έγκριση δική μου, είπε πονηρά η υπουργάρα.
Μπασμένος ο Θοδωράκης, μπήκε αμέσως στο νόημα…
Μπορώ να σας διαβεβαιώσω κύριε υπουργέ, του είπε, ότι οι Γερμανοί δεν θα είχαν αντίρρηση, από την ώρα που θα εγκριθεί η επένδυση, να καταθέσουν και ένα διόλου ευκαταφρόνητο δώρο, σε λογαριασμό σας στο εξωτερικό. Πολύ ωραία, απάντησε χαρούμενος εκείνος. Μπορείτε να θεωρείτε την επένδυση δεδομένη, από την στιγμή που θα μου καταθέσετε 1 δις δραχμές σε ξένο νόμισμα στην τάδε Τράπεζα του Λουξεμβούργου.
Για τέτοιο ποσό δεν έχω τέτοια εξουσιοδότηση, θα πρέπει να συνεννοηθώ με τους Γερμανούς, του είπε ο Θοδωράκης και έφυγε τρέχοντας.
Ύστερα από τρείς μήνες, με πήρε στο τηλέφωνο ανάστατος. Νίκο, μου λέει,πρέπει να κατέβεις στην Κρήτη. Εδώ γίνονται σημεία και τέρατα. Η Ντόρα η Μπακογιάννη, μαζί με τον αμερικάνο πρέσβυ στην Ελλάδα Μπέρνς, ετοιμάζονται να κάνουν εγκαίνια σ’ ένα αιολικό πάρκο στην Κρήτη, χωρίς να έχουν εγκαταστήσει ακόμη ούτε την ανεμογενήτρια. Κατέβηκα, με φιλοξένησε για τρείς μέρες στο ξενοδοχείο του, όσο καιρό εγώ είχα ξαμοληθεί για το ρεπορτάζ. Πήγα στο χωράφι όπου υποτίθεται ότι θα φτιαχνότανε το αιολικό πάρκο, φωτογράφισα μία ανεμογεννητρια, με χύμα τα καλώδια στο χώμα και δίχως σύνδεση με το ηλεκτρικό ρεύμα και πέραν τούτου ουδέν. Την επόμενη ημέρα, οΜπέρνς, η Μπακογιάννη και οι εκπρόσωποι της αμερικάνικης εταιρίας που ενδιαφέρονταν να κάνει το αιολικό πάρκο, κάνανε τα εγκαίνια στο…δημαρχείο της πόλης και την είδηση αναπαρήγαγαν όλοι οι δημοσιογράφοι-παπαγάλοι της εποχής. Αιολικό πάρκο, βέβαια, στην Κρήτη δεν έγινε (κι’ αυτό το ξέρουν καλά οι κρητικοί) και όλα αυτά τα σκανδαλώδη, δημοσιεύθηκαν, μαζί με τις φωτογραφίες -ντοκουμέντα στην εφημερίδα «Ποντίκι».
Πού τα θυμήθηκα; Να εμπνεύσθηκα από την ματαίωση της επένδυσης στις Σκουριές, μ’ αφορμή την προστασία του περιβάλλοντος και από την προφανή αποτυχία του Σκουρλέτη να πάρει την μίζα του και από την άμεση αντίδραση ενός άλλου Μητσοτάκη, του Κυριάκου, να πάει να δει και να καθησυχάσει τους Καναδούς επενδυτές. Μόνο οι αμερικάνοι και ο πρέσβυς τους λείπουνε από την νέα ιστορία αλλά που θα πάει θα σκάσουνε μύτη κι’ αυτοί.
Στην υγειά σας, ρε παιδιά…